“Komşu”da ne değişti?

Bulgaristan’da bu yılın başlarında erken seçim kararı alındığında, beklentiler bunun daha güçlü bir hükümetin ve istikrarın kurulmasını sağlayacağı yönündeydi.

Pazar günkü seçimlerin sonucu bu umutları pek yerine getirmiş sayılmaz. Bulgaristan’ı gene eski Başbakan Boyko Borisov’un kuracağı bir koalisyon yöneteceğe benziyor.

Sandıktan bu kez de Borisov’un merkez-sağ partisi GERB oyların yüzde 32.6’sını toplayarak birinci parti olarak çıktı. Bu kendisine 240 sandalyeli parlamentoda 96 sandalye sağlıyor.

GERB’in rakibi olan ve kampanya sırasında başa baş gittiği söylenen Sosyalist Parti (BSP) daha gerilere düştü ve yüzde 27.2 oyla 79 sandalye elde etti.

Bundan önce üçüncü parti olan Türklerin Hak ve Özgürlükler Hareketi (HÖH) bu kez geriledi ve yerini aşırı milliyetçi ve ırkçı bir parti olan Birleşik Vatanseverler İttifakı’na kaptırdı. Bu parti yeni mecliste 27 sandalyeye sahip olacak.

HÖH’ün sandalye sayısı ise 38’den 26’ya düşmüş durumda. Nihayet, beş partinin temsil edileceği mecliste VOLYA adlı parti 12 sandalye sahibi olacak...

Sağa çark...

Bu tablo Bulgaristan’ın sağa kaydığını gösteriyor.

Yeni dönemde Bulgar siyasetinde aşırı sağın etkisi daha çok hissedilecek. Borisov’un yeni koalisyon hükümetini aşırı sağcı Birleşik Vatanseverler İttifakı ile kurması olasılığı yüksek. Sosyalistler kesinlikle Borisov’un GERB’i ile ortaklık kurmayacaklarını şimdiden ilan etmiş durumdalar.

Kuşkusuz, bunun dış ilişkilere de yansıması olacak. BSP eski Komünist partisinin bir devamı. Başındakiler Rusya yanlısı... GERB ise NATO’ya ve AB’ye bağlı; ama hâlâ etkisi devam eden
Rusya ile ilişkilerde de dikkatli...

“DOST”a karşı

Türkiye açısından “komşu”daki seçimleri başka türlü okumak gerekiyor.

Bir kere Türkiye’de yaşayan çift pasaportlu Bulgar Türklerinin sınırdaki engeller, sandık sayısındaki sınırlamalar, Kiril alfabeli form doldurma zorunluluğu gibi zorluklar ve baskılar yüzünden serbestçe oy kullanmadıkları açık. Bu açık ihlaller Bulgaristan’a demokrasinin henüz tam yerleşmediğini gösterdiği gibi, “komşu”da Türk ve Türkiye aleyhtarlığının da ciddi boyutlar aldığını ortaya koyuyor.

Aşırı milliyetçi unsurların tetiklediği bu tavır, geçen yıl faaliyete geçen Türk partisi DOST’un seçimlerde yüzde 4 barajını aşmasını ve meclise girmesini engelledi.

Ayrıca, Türkiye’nin bu partiye verdiği destek nedeniyle Ankara ile Sofya arasındaki ilişkiler gerildi...

Seçim sürecinde yaşanan bu sıkıntıların fazla uzamaması iki tarafın da yararına olacaktır.