Yok yok, zenginin malı züğürdün çenesini yorar muhabbeti değil. Beni başkasının görgüsüzlüğü hiç ilgilendirmez ama bu iş başka. Geçen hafta sosyal medya fenomenlerinden birinin özel jetiyle yaptığı 10 dakikalık uçuşlardan bahsetmiştim. Her yerde fosil yakıt tüketiminin iklim üzerindeki etkileri konuşulurken, 50 yıl içinde tükenecek canlı türlerinden, kirlenecek denizlerden, daha da kötüye gidecek beslenme sorunlarından bahsedilirken kamuoyu önderlerinin ve zenginlerin vurdumduymazlığıydı konu.
Fakirler çevreye duyarlı olmak için suyu idareli kullanacak, bisiklete binecek, yürüyecek, bununla da kalmayıp çevre vergileri verecek, ama zenginler jetleriyle 10 dakikalık uçuşlar yapmaya devam edecek. Fakirler trene, otobüse, metroya binmeye teşvik edilecek, ama zenginler bütün şımarıklıklarıyla jetlerinde pozlar verip 10 dakikalık yere yapılan uçuşları utanmadan sosyal medya hesaplarında paylaşacak.
Bunun ağır görgüsüzlük dışındaki sonuçları da tabii ki bizim sırtımıza yüklenecek. Okullarda çocuklar gezegen elden gidiyor diye depresyona sokularak eğitiliyor. Benim kızım her gün çevre için ne yapabilirim diye kendini paralıyor. Ama görünen o ki bu durum hiçbir işe yaramayacak. Çünkü küçük bir kasabanın yıllık karbon ayak izini bir tane görgüsüz zengin tek başına üretebiliyor. Ama Kyle Jenner’ın (bahsedilen görgüsüz kişi odur) tükettiği yakıt ve içinde bulunduğu görgüsüzlük şelalesi meğer hiçmiş. Dünya basınında şu ara bu tip görgüsüzlükler yer almaya başladı ve iş gerçekten endişe verici boyutlarda.
Taylor Swift’in 2022’de özel jetiyle 172 uçuş yaptığını biliyor muydunuz? Şu ana kadar da bir 15 - 20 tane yapmıştır. 2022’nin sadece 200 küsur günü geride kaldı ve Taylor Swift özel jetiyle 172 kez uçmuş. Bunu yapan tek görgüsüz/sorumsuz da değil elbette. Dünya her yaştan, her milletten, her coğrafyadan, her milletten görgüsüz, umursamaz insanla dolu. Bu satırları yazarken karşımdaki koya apartman kadar büyük teknesiyle Bill Gates demirledi. Bu devasa yat bir kişi ve ailesi denizlerde lüks içinde gezsin diye yapılmış. Harcadığı yakıt, karbon ayak izi nedir bunları hesaplayalım mı? Bill Gates istediği kadar mesaj versin ben gerçek mesajı şu anda alıyorum.
Bill Gates denizlerde tatil yapmak ve apartmanını bir koya park etmek, aynı zamanda dev toplantılar yapmak, çalışmak partiler vermek ve bunları sınırlı bir zamanda gerçekleştirmek istiyor. Bunu için de mesela uçakla Türkiye’ye geliyor, yatına gidiyor, iki gün denize giriyor ve geriye dönüyor.
Onun bu lüksü yaşamasının bedelini de bize ödetiyorlar her gün gezegen ölüyor diyerek. Bill Gates bu durumu çok dert etmiş gibi görünmüyor. Taylor Swift ve onlar gibi zenginler de.
Gates doğaya saygılı olmak için fosil yakıt tüketen yatını satıp makul boyutta bir yelkenli almadığı sürece, zenginler jetlerinden inmediği sürece, bakkala alışverişe özel uçaklarla gidildiği sürece biz sıradan halkın çevre için yapacağı hiçbir şey kaçınılmaz sonu değiştiremez.
Öyleyse hep beraber yeniden söyleyelim, mevcut çevre bilincinde ve politikalarında çok büyük delikler var. Bu delikler naylon torba yerine bez çanta kullanarak kapanacak gibi değil. Yepyeni bir bilinç lazım.