Mehmet Tez

2022’de Londra’nın en çok bilet satan şovlarından biri ABBA Voyage oldu. Bu şov için özel olarak tasarlanan ABBA Arena’da yer alan gösteri dünyada kendi türünde en başarılı işlerden biri. Konserin çok ötesinde. Bir grubun müziğiyle yaşanabilecek en şaşaalı deneyimlerden biri. Işıklar ve muhtelif görsellikler kullanılarak yaratılan üç boyutlu ortamın içinde en sevdiğiniz şarkıları hep bir ağızdan söyleyerek coşuyorsunuz.

Bir tür evcilleştirilmiş rave deneyimi ya da öyle bir şeyler.

Bu ABBA performansında ABBA dışında her şey var. Ve ABBA’sız ABBA performansı o kadar beğeniliyor ki anlatamam. ABBA bile gidip izledi ve çok beğendi. Çıkınca kendi konserlerini anlatmaya doyamadılar. Bir daha gelmeye söz verdiler. Bu deneyimi anlamaya bir kez gelmek yetmez dediler.

ABBA’sız ABBA şovunun başarısı insanlara en formda (avatarlar grup elemanlarının 30’lu yaşlardaki ideal görünümlerine odaklanmış) ABBA’yı en çarpıcı şekilde veriyor olması. ABBA konseri ABBA’ya bırakılamayacak kadar önemli bir ekonomi

Kocaman kırmızı et parçalarını tokatlayıp öpmesine ve onlarla türlü numaralar yapmasına alışık olduğumuz Nusret, dünya kupasını tokatlayarak üzerindeki ilgiyi yeni bir seviyeye taşımış oldu.

Şimdi FIFA, “Bu adamın sahada ne işi vardı?” diyerek soruşturma başlatıyor ve bu vesileyle Nusret’in saha içi halleri yeni bir viral dalgası başlatıyor. Dün önüme gelen bir Noel kutlama mesajında İsa’nın doğum sahnesinde bebek İsa’yı dünya kupası gibi tutan ve ona sırıtarak bakan bir Nusret vardı.

Nusret’in dünya kupasıyla, tıpkı bonfilelerinden, kaburgalarından biriymiş gibi sevişmesi, cilveleşmesi o kadar büyük bir ilgi uyandırdı ki şu anda internet Nusret’in bu hallerinin çeşitli fotoğraf mizansenlerine uygulanmasıyla yıkılıyor.

İngiltere’de bütün magazin basını, ki kendi içinde “leş”liğin en alt sınırlarını temsil ederler, mal bulmuş Mağribi gibi Nusret’in üzerine atladı. Her gün yeni bir haber.

Kimi Nusret’in 40 milyon pound’luk kişisel servetinden söz ediyor, kimi milyonlarca pound’luk araba

2022’de yayınlanan ve yıl sonunda hatırlanması gereken çok fazla değerli çalışma olduğunu geçen yılı tararken anladım. Kendime göre seçtiğim 10 tanesini aşağıda bulabilirsiniz.

“7” - Hedonutopia

“Bir köşede durup zaman içinde uyanacak şarkılar yaptık” diye tarif etmiş Fırat Külçek ve Kerim Feyzi, “7” adlı albümlerine koydukları şarkıları. Hedonutopia’nın bu yedi şarkılık zaman kapsülünün ilk single’ı “Öldüm Vay”dı. Orhan Pamuk’un “Benim Adım Kırmızı”sının girişindeki konuşan ölüyü hatırlattı. Ölümden sonraki başlangıçlara ya da orada her ne varsa ona odaklanan bir albüm bu. Karamsarlık ancak bu kadar umut verici ve pozitif olabilir. Albümün açılış şarkısı “Kür”ün ilk sözlerini de sevmemek imkânsız: “İnsan hasta bir ruhtur.” Nokta.

Indie rock’ın Türkiye’deki en önemli, en doğru adreslerinden biri Hedonutopia. 2022’de yayınlanan en değerli işlerden birine imza atıyor.

“İkimiz” -

Noel’de iki şeyin grevi sıkıntı verebilir: Sınır polisi ve postacılar. İkisi de grevde. Tatillerde sıcak ülkelere uçmak İngilizlerin önemli geleneklerinden. Biz bayram tatillerinde nasıl günleri, hafta sonlarını birleştirip bir yerlere kaçıyorsak, burada da aynı kafa. İngilizler de kendi bayramlarında İspanya, Kanarya Adaları, Fas ya da Atlantik’teki muhtelif Commonwealth adalarına gidip güneşlenmeyi seviyor. Brexit öncesi daha kolaydı bu İspanya, Fransa işleri. Yeni yeni fark ediliyor sıkıntılar ama tabii iş işten geçti.

Her neyse, Noel’de bu yıl Londra, Kovid’li yılların acısını çıkarırcasına boş. Herkes ya memlekete gitti, ya tatile. Ancak tabii tatil demek dertsizlik demek değil.

Aldığımız haberlere göre, havaalanlarında uzayan kuyruklar can sıkıyormuş. Dönüş daha da acılı olacakmış. Çünkü “sınırlı” sayıda sınır polisi var.

Ayrıca, postacılar da grevde. Noel’de insanlar sevdiklerine kart atmayı seviyor. İngiltere’deki kadar kâğıt ve matbuat sevgisi olan bir ülke görmedim. Her yer kartpostal, tebrik kartı, Noel kartı dolu. Noel kartı

Dünya Kupası finali benim gibi futbola ilgi duymayan, takip etmeyen, hatta endüstriyel futboldan nefret eden, bu spora harcanan paralarla kim bilir hangi sosyal problemlere çözüm bulunabileceğine inanan biri için bile ilginçti.

Sırf final maçı olduğu için biz de havalara girdik, pizzaları söyledik, ekranın karşısına geçtik.

Kimi arkadaşlarım yanı başımda, kimileri Whatsapp’ta, heyecanla izliyoruz. Herkes Arjantin’i tutuyor ama Fransa’nın kazanabileceğini düşünüyor. Online sitelerde bahis oynayanlar, ki sanırım futbol sevgisi, heyecanı adı verilen durumun bugün belki yüzde 80’i online bahisçilikten ileri gelen heyecanlardır, elbette farklı bir boyutta izliyorlardı olayı. Kimi en meşhur bet sitesinin maç sırasında aşırı yüklenme nedeniyle bir saate yakın çökmüş olmasından yakınıyordu Twitter’da, kimi Drake’in bir milyon dolarlık bahsini diline dolamıştı. Kimi de 100 lira yatırıp 1000 lira alacağı bahis oranlarının peşindeydi. Sizin anlayacağınız, futbol sadece futbol değildir, vesaire vesaire...  Ben futboldan

Ayıp olur şunu da koyayım listesi değil. Dinleyip sevdiğim albümler arasından seçilmiş 10 albümü listelemek istedim. Yerli albümler haftaya…

“Small World” – Metronomy

Metronomy’nin 2022 stüdyo albümü, 2021’de 10’uncu yılı kutlananan “The English Riviera” kadar çok katmanlıi sofistike bir pop albümü değil. “Small World” mütevazı, evde yapılmış gibi duran (ki Metronomy’nin her albümü biraz böyle) ama kesinlikle samimiyetiyle baştan çıkaran bir pop/dans albümü. Geçen ay remiks’ler ve iş birlikleri içeren bir de “Small World” “Special Edition” versiyonu yayınlandı. Büyük bir iyimserlik ve neşeyle dinleyebileceğiniz yılın en “light” albümlerinden.

“Skinty Fia” – Fountains D.C.

Rock revival, yani rock ve formlarının geri dönüşü, yeniden canlanması giderek kendini daha fazla hissettiren bir fenomen. Fountains D.C. bu fenomenin Britanya civarında hissedilen sarsıntılarından sorumlu. Idles ile birlikte en sevdiğim gruplar

Londra’da çöpleri doğru ayırmak ve doğru kutulara atmak, bu şehre yeni gelenlerin ilk öğrenmesi gerekenlerden. Ne kadar öğrenirseniz öğrenin, kendinizi elinizde bir atık, çöpün başında “Bu nereye gidiyordu şimdi” derken bulabiliyorsunuz.

Her evde geri dönüşüm için çöp kutusu, geri dönüşüme gitmeyecekler için çöp kutusu ve yiyecek içecek artıklarının konduğu üçüncü bir çöp kutusu var. Havaleli karton kutu, ambalaj eğer binaların dışında duran konteynerlere sığmayacak gibiyse onların da bizzat sizin tarafınızdan götürülüp geri dönüşüm merkezine atılması gerekiyor. Belediyenin çöpçüleri bunları almıyor.

Bazı ambalajların bazı kısımları geri dönüşüme giderken, aynı ambalajın diğer kısmı normal çöpe gidiyor. Sizin bunu bilip, olayı çözüp, ayırma işini evde yapmanız lazım. Karton üzeri vakumlanmış naylon ile paketlenmiş bir gıda mesela. Karton ve naylon ayrılacak. Yoğurt kutusunun ağzını kapatan plastik ayrı, kutu

Netflix 1 milyon kullanıcıya üç buçuk yılda ulaşmış. Twitter iki yılda. Facebook 10 ayda. Spotify 5 ayda. Instagram 3 ayda. ChatGPT 5 günde.

Doğal olarak ne bu ChatGPT diye baktım. Önce içinde olduğum Whatsapp gruplarını araştırdım. Bakalım sıkıcı diye üzerinden atlayıp geçtiğim mevzulardan biri mi bu diye. Ya da belki sessize aldığım gruplardan birinde konuşulmuştur. Ne de olsa günümüz insanının bilgiyi ilk aldığı yer ne haber siteleri ne sosyal medya. Önce Whatsapp. Evet işte haklı çıktım. Bizim kankalar daha lansmanı yapıldığı an atlamışlar üzerine projenin.

ChatGPT, OpenAI firması tarafından geliştirilen bir sohbet yazılımı. Chatbot. Yapay zekâyla muhabbet ediyorsunuz. İnsanlar muhabbete aç olmalı ki beş günde milyonu aştı kayıtlı sayısı. Ben de güncel gelişmelerden geri kalmamak için derhal üye oldum ve ChatGPT’yle muhabbet etmeye başladım.

Önce kolay yerlerden sordum. Mesela Milliyet nedir diye sordum. Sahibine kadar yanıtımı aldım. Evet, Milliyet 1950’de kurulmuş, Türkiye’nin en etkili gazetelerinden biridir. Batılı değerler ve