Togg şova hazır
Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın 2011 yılında dile getirdiği yerli otomobil hayali, yarın “mutlu son” ile noktalanıyor. Yarın Togg’un Gemlik’teki fabrikasında düzenlenecek törenle ilk deneme üretimi otomobil banttan inecek
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın, 2011 yılında, başbakanlığı döneminde katıldığı TÜSİAD toplantısında dile getirdiği yerli ve milli otomobil hayali, yarın düzenlenecek resmi törenle “mutlu son”a ulaşıyor. Nitekim Togg’un Gemlik tesisinde düzenlenecek törenle ilk deneme üretimi araçlar banttan inmeye başlayacak. Piyasaya ise gelecek yıl mart ya da nisan ayında çıkması planlanıyor.
Sanayi ve Teknoloji Bakanı Mustafa Varank, yerli ve milli elektrikli otomobil Togg’a ilişkin geçtiğimiz günlerde yaptığı açıklamada, fabrika üretim bandından inen ilk otomobilin Cumhurbaşkanı Erdoğan tarafından vatandaşlara tanıtılacağını belirterek, “Şirketin 2023 yılı hedefi 17-18 bin araç üreterek piyasaya sürmek. Şu an deneme üretimleri gerçekleşiyor zaten. 29 Ekim’de de fabrikanın bitişi ve seri üretimin başlangıcı törenini yapmış olacağız. Şirketin açıkladığı takvime harfiyen uyularak bugünlere gelindi” dedi. Varank, ilk üretilen araçlarda “tip onayı” alma süreci olduğunu vurgulayarak, söz konusu onaylardan geçer veya güncelleme gerekmezse, araçların satışına da başlanacağını kaydetmişti. Bakan, satış anlamında hedeflenen tarihin de 2023’ün ilk çeyreği olduğunu kaydetti.
Kapasite 175 bin
Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği’nin (TOBB) koordinasyonunda, Anadolu Grubu, BMC, Kıraça Holding’e bağlı KÖK Grubu, Turkcell ve Zorlu Holding ortaklığıyla oluşturulan Türkiye’nin Otomobili Girişim Grubu (TOGG) tarafından, 1.2 milyon metrekarelik alan üzerinde kurulacak fabrikanın temeli Temmuz 2020’de atılmış, inşaat hızla tamamlanmıştı. O dönemde tesisin 22 milyar TL’lik yatırımla tamamlanacağı belirtilirken, kademeli olarak yılda 175 binlik üretim kapasitesine ulaşılacağı söylenmişti.
Togg CEO’su Gürcan Karakaş, 15 yıllık bir plan yaptıklarını ve plana sadık kalarak ilerlediklerini söylerken, “Yıllık ortalama 175 bin adetlik üretim kapasitesine ulaşacak fabrikada, 2032 yılına kadar 1 milyon araç üretmeyi planlıyoruz” diye konuşmuştu. Türkiye’nin otomobilinin cari açığa 7 milyar euro katkı sağlayacağını açıklayan Karakaş, 15 yıl içinde gayri safi milli hasılaya katkısının da 50 milyar euro’yu bulacağını da belirmişti.
2024’ten itibaren ihracata başlamayı ve üretimlerinin yüzde 10’unu ihraç etmeyi öngördüklerini de anlatan Karakaş, “Dış pazarlarımız ilk etapta Avrupa ve altyapısı hazır olduğu sürece bazı Türki cumhuriyetler olacak” demişti. Togg, ilk etapta C-SUV modelin üretimine başlamakla birlikte, bunu izleyecek C-Sedan modelin prototipini de tanıtmıştı. Şirket, ilerleyen yıllarda C-Hatchback, B-SUV ve C-MPV modellerini çıkartmayı da planlarına aldığını vurgulamıştı.
Yeni otomobilin neleri olacak?
Togg modellerinin fikri mülkiyet hakları yüzde 100 Türkiye’de olacak.
Araç için “otomobilden daha fazlası” açıklaması yapılırken, daha zok “akıllı cihaz” olarak niteleniyor. Nitekim araç içinden başka akıllı cihazlara ulaşım, alışveriş gibi pek çok deneyim yaşamak mümkün olabilecek. Hatta bu amaçla Togg, C-Sedan aracının “dünya lansmanını” bu yıl Las Vegas’taki Tüketici Elektroniği Fuarı CES’te yaptı.
Üretilecek araçların Türkiye ve Avrupa pazarında iyi bir yer edinebilmesi amacıyla bağımsız çarpışma testlerinin gerçekleştirildiği EuroNCAP’e de hazırlanılıyor. Bu amaçla Togg ekibinde bulunan ve savunma sanayinden gelen mühendisler sanal ortamda modelleme ve simülasyonlarla EuroNCAP’te en yüksek seviye için hazırlanıyor.
Batarya ve yazılımlarını tamamen kendisi üretecek olan Togg, bu amaçla Farasis ile bir batarya tesisi de kurarken, pek çok start-up ile de anlaşmalar yaptı.
Otomobilin konsepti Pininfarina tarafından hazırlanmakla birlikte, tüm uyarlamaları ve geliştirmeleri, ünlü Türk tasarımcı Murat Günak’ın önderliğindeki ekiple yürütülüyor.
Her şey 2011’de başladı, 2022’de üretime geçiliyor
Söz konusu proje, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın başbakanlığı sırasında, 2011 yılının Ocak ayında düzenlenen TÜSİAD Genel Kurulu’nda gündeme gelmişti. Erdoğan, yerli otomobil üretimi konusunda istenilen seviyeye gelinemediğini belirterek, ilk çağrısını yapmış, “TÜSİAD üyelerinden bu konuda cesaretli bir adım bekliyorum ve bunu TÜSİAD üyeleri yapar. Eğer bu salondan bir babayiğit çıkaramıyorsak dükkanı kapatıp gitmemiz lazım” ifadelerini kullanmıştı.
Bu konuşma sonrasında birkaç yıl süreç oldukça yavaş işledi. 2015 yılına gelindiğinde, yerli oto üretimine devletin de ortak olacağı konuşuldu. Bir süre sonra da kapanan İsveçli üretici Saab’ın 9-3 modelinin fikri mülkiyet haklarının satın alındığı açıklandı. Proje üzerinde çalışmalar TÜBİTAK tarafından yürütülürken, dönemin Sanayi Bakanı Fikri Işık, bu araçtan türetildiği belirtilen 3 ayrı prototipinin görüntüsünü paylaştı. TÜBİTAK, Saab 9-3 platformu üzerinde çalışarak tamamen yeni bir platform yarattıklarını, yeni araçların bunun üzerine geliştirilebileceğini açıkladı.
Ancak 2018 yılında kurulan Togg, olaya farklı bir boyut kattı ve çalışmalara sıfırdan başladı. Kendi Ar-Ge merkezini, ekibini hatta batarya tesisi ve fabrikasını kuran Togg, start-up şirketlerle anlaşmalar yaptı, yurt dışında da merkezler kurdu.
