Kolesterolü neden tartışıyoruz?

Yıllardır bir kolesterol tartışmasıdır gidiyor. Yorumların bazılarını bir kardiyolog olarak şaşkınlık, bazılarını da gülümsemeyle izliyorum. Bu yorumları Amerika veya Avrupa’da kardiyoloji camiasında söz sahibi hocalarımla paylaştığımda kamuoyu önünde böyle tartışmaların yapılmasına çok şaşırdıklarını söylüyorlar.

Siyasi tartışma programlarında herkesin farklı görüşleri olabilir. Bu yorumlar kamuoyu önünde tartışılabilir Aynı şekilde giyim zevkleri farklı olabilir, moda ve kıyafetle ilgili yorumlar içeren yayınlar yapılabilir. Dinleyenler de kimseye zararı olmadan kendi kararlarını verirler ama tıp öyle değildir. Hele ülkemizde ve dünyada uzun süredir en başta gelen ölüm sebebi olan kalp damar hastalıkları söz konusu ise bu konu daha da hassasiyet kazanır.

Deliller gösterilmeli

Eğer farklı görüşler varsa bu tezler sadece ve ancak tıbbi platformda, uzman hekimler arasında, yapılan çalışmalar, istatistikler, deliller gösterilerek tartışılmalıdır. Sonuçlar seçilmiş uzmanlardan oluşan bir kurul tarafından değerlendirilip ispatları ile bir protokol oluşturularak tedaviyi yapacak hekimlere ve kamuoyuna öyle sunulmalıdır. Reyting uğruna tıpla ilgisi olmayan insanların önünde bu tartışmayı yapmak kafa karıştırmaktan başka bir işe yaramaz. Ayrıca bunlar gelişigüzel değil, belli kriterlere uygun şekilde yapılmış karşılaştırmalı hasta grubunu içeren çalışmalar olmalıdır.

Örneğin, ağır kalp damar hastalığı olanları iki ayrı gruba ayırıp bir kısmına kolesterol ilacını kesip yoğun yağlı, kolesterol yüklü bir diyet, diğerine de klasik tedaviye uygun şekilde kolesterol ilacı ve diyeti uygulayıp sonucu anlamlı kılacak derecede hasta sayısı ve takip süresine sahip bir çalışma yapmak gerekir. Tabii dünyanın hiçbir ülkesinde bir etik kurul ve kardiyolog böyle bir çalışmayla hastasını riske atmaz diye tahmin ediyorum.

Cleveland Clinic’te Dr. C. Esselstyn ameliyat edilemez derecede ağır koroner kalp hastalarını 12 yıl süreyle diyet ve kolesterol düşürücü ilaçla, total kolesterol düzeyini 150 mg/dl’nin ve LDL düzeyini 80 mg/dl’nin altında tutarak takip etmiş ve hastaların göğüs ağrılarında azalmanın yanı sıra yapılan kontrol anjiyografilerinde de düzelme gözlemlemiş. Çalışmasını detaylı olarak anlattığı kitabı “Mucize Diyet” adıyla Türkçeye çevrilmiştir.

Şaşırtıcı bir itham

Literatürde benzer sonuçlara dayanan birçok çalışma mevcuttur. Seçkin üniversite ve kuruluşlarda yapılıp aynı değerde dergilerde yayımlanan bu çalışmaları yapan hekimlerin ilaç firmalarından ticari çıkar elde edecek şekilde hareket ettikleri doğrultusunda suçlanmasını da hayretle karşılıyorum. O zaman tıptaki bütün çalışmalar aynı itham altındadır. Romatizmadan kanser tedavisine kadar hepsine şüpheyle yaklaşılmalıdır, bunun sonu nereye varır? Bu işi ticari amaçla yapmayıp bu ithamı yapan kişilere, muayenehanelerinde diyetisyen vasfında yaptıkları görüşmelerinde aldıkları ücreti ağır kalp hastalarını tedavi eden, hayat kurtaran bu hekimlerin aldıkları ile kıyaslamalarını tavsiye ederim.

Sözlerimden herkes kolesterol ilacı kullanmalı ve kolesterolü mutlaka şu değerin altında olmalı sonucu çıkmasın. Kolesterol ilacını herkes kullanmalı diye bir kural yok ama kullanması gereken kişiler bu kafa karışıklığıyla ilaçlarını kesebilirler. Gelecek yazımda kimlerin neden kolesterol ilacı kullanması gerektiğinden bahsedeceğim. Her zaman doğru bilgiye sağlıklı bir şekilde ulaşabilmenizi dilerim.