Geçen haftaki yazımda, özellikle ülkemizde yüzünü cömertçe gösteren güneş sayesinde cildimizde ürettiğimiz D vitamininin neden eksik olduğundan söz etmiştim. Bu sefer de D vitamini eksikliğinde başımıza neler gelebileceğinden kısaca bahsetmek istiyorum.
D vitamininin en çok bilinen özelliği kemiklere ve kaslara iyi gelmesidir. Diyetle alınan kalsiyum ve fosforun bağırsaklardan emilmesini sağlar. Böylece vücutta kalsiyum ve fosfor dengesi sağlanır, kemik erimesine yol açan paratiroid hormonunun salgılanması düzene girer. Bu denge kemik ve kasların sağlığı için gereklidir. D vitamini eksikliği çocuklarda raşitizme (kemiklerde eğrilikle beraber olan yapısal bozukluk) sebep olurken, erişkinlerde de osteoporoza (kemik erimesi) yol açabilir. Kemik erimesi nedeniyle basit düşmelerde veya burkulmalarda kolayca gerçekleşen kemik kırıkları karşımıza çıkar. Başlangıçta bu süreç basit bir çabuk yorulmayla beraber kemik, kas ağrılarıyla kendini gösterebilir.
Depresyonla ilişkisi
D vitamini eksikliğinin depresyonla da ilişkisi vardır. D vitamini eksikse strese karşı etkili olan magnezyumun emilimi azalır. Depresyondaki kimselerde bu vitaminin eksikliğinin yanı sıra güneşle beraber beyinde salgılanan mutluluk hormonlarından serotonin seviyesi de düşüktür.
Bağışıklık sisteminde önemli yeri olan D vitamini vücudumuzu enfeksiyonlara karşı koruyan T hücrelerinin harekete geçmesini teşvik eder. Dolayısıyla mikroplarla oluşabilecek hastalıklara karşı direncimizi sağlar. Aynı zamanda vücudun bağışıklık sistemindeki bozulmayla kendi hücrelerini düşman zannedip antikor geliştirdiği Hashimato tiroiditi, romatoit artrit, skleroderma, vitiligo, ulseratif kolit gibi otoimmün hastalıklarda da rol oynar.
D vitamininin insülin salınımıyla ilişkisi insülin direnci ve şeker hastalığını önleme açısından önemlidir. Ayrıca başta meme, kolon, prostat, pankreas olmak üzere bazı kanser türleriyle de bağlantısı gösterilmiştir. Bu ilişkinin bağışıklık sistemi üzerinden ya da başka bir sebeple olup olmadığı üzerine çalışmalar devam etmektedir. Benzer şekilde Parkinson ve Alzheimer gibi beyin hastalıklarıyla beraber hafıza, düşünme ve dikkat yeteneğinin de D vitaminiyle ilişkisini gösteren çalışmalar vardır.
Azı da çoğu da zarar
Kalp damar hastalıkları ve hipertansiyonun da D vitaminiyle bağlantılı olduğu, eksikliğinin bu hastalıkların oluşumuna ya da sürecine olumsuz yönde etkisi olduğu gösterilmiştir.
D vitamini yağda erir ve vücutta birikme eğilimi gösterir. Bu nedenle takviye etme işlemi, önce mutlaka kandaki düzeyine bakarak ve doktor kontrolünde yapılmalıdır.
Azı da çoğu da zarar bu vitaminin şu sıralar sıcağından şikayet ettiğimiz güneşin bize sağladığı birçok nimetten ve en önemlilerinden biri olduğunu dile getirmek isterim ve fırsat bu fırsatken faydalanmanızı öneririm.
Özay Şendir
F-35 meselesinde kitabın orta yeri...
29 Kasım 2024
Didem Özel Tümer
Ankara’da ‘değerlendirme’ kulisi: Öcalan ile kim görüşecek?
29 Kasım 2024
Abbas Güçlü
Diploma mı, meslek mi?
29 Kasım 2024
Abdullah Karakuş
Bölgede satranç ve terörle mücadele
29 Kasım 2024
Mehmet Tez
Suudi Arabistan başarabilecek mi?
29 Kasım 2024