2013, çalışma hayatı açısından çok hareketli geçti. 2013 olumlu gelişmelerin yanında bazı olumsuz durumların da yaşandığı hareketli bir yıl oldu. Kıdem tazminatında herhangi bir değişiklik yapılmadı. THY grevinin sonlanması mutlulukla karşılandı... Taşeron yasası ve 4/c’lerde umut vaat eden gelişmeler oldu. Ancak özel hastanelerin aldığı ilave ücretin zamlanması gibi bazı olumsuz gelişmelerin yaşandığı bir yılı geride bırakıyoruz. 2014’ün daha olumlu olması dileğiyle, 2013’ü olumlu ve olumsuz yönleriyle değerlendirelim:
İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu hayata geçti
2013’ün en önemli gelişmesi İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu’nun hayata geçmesi oldu. Kanunla işyerlerinin daha güvenli hale gelmesi hedefleniyor. Kanun kapsamında uzman, doktor ve hemşireler tüm işyerlerinde hizmet verecek. Eksiklikleri bulunmakla birlikte işyerlerinin daha güvenli hale gelmesi, iş sağlığı ve güvenliği bilincinin oluşturulması açısından çok önemli bir adım.
ILO’nun kara listesinden 2013 yılında da kurtulamadık
Uluslararası Çalışma Örgütü (ILO) tarafından düzenlenen Çalışma Konferansı’nda Türkiye, “eksiklikleri olan ülkeler” listesine alındı. THY grevi sürecinde yaşananlar, memurlara toplu sözleşme hakkının verilmemesi gibi sendikal hak ihlalleri nedeniyle listeye girmekten bu yıl da kurtulamadık.
Kıdem tazminatında anlaşma olmayınca fon rafa kalktı
2013 boyunca çalışma hayatının en çok konuşulan konusu kıdem tazminatıydı. Kıdem tazminatının fona dönüştürülmesi konusunda işçi işveren devlet mutabakata varamayınca konu rafa kalktı. Yani kıdemde şu an için fona dönüştürülme için herhangi bir çalışma yok.
11 yıl sonra Çalışma Meclisi önemli gündemle toplandı
Çalışma hayatı açısından önemli gelişmelerden bir tanesi de 11 yıl sonra Çalışma Meclisi’nin toplanmasıydı. Çalışma Meclisi 2013’te önemli gündem maddeleriyle toplandı. Kıdem tazminatı konusunda tüm tarafların görüşlerinin dillendirildiği, taşeron ve geçici iş ilişkisi konularında tartışmaların yaşandığı toplantı önemli faydalar sağladı.
Emeklilikte yaş bekleyenler için yeni bir gelişme olmadı
Emeklilikte yaşa takılanlar için bizzat Çalışma Bakanı’nın umut vaat eden beyanatları olsa da sonuç doğuran bir gelişme olmadı. Emeklilik için şartların geriye dönük değiştirilmesi sonrası mağdur olan ve emeklilik için prim ödeme gün sayılarını ve çalışma sürelerini doldurdukları halde yaş şartını doldurmayı bekleyenler bekledikleri sonucu elde edemedi.
Taşeron işçilerin haklarını verecek yasa 2014’e kaldı
4/c’lilerin durumu ile taşeron işçilerinin haklarını koruyacak yeni yasa merakla beklendi. 4/c’lilerle ilgili çalışma yapılıp yapılmayacağı konusunda net bir bilgi yok. Ancak taşeron işçilerinin yargı kararları sonrası elde ettikleri haklarına kavuşmaları ve yeni bir taşeron yasasıyla taşeron işçilerinin özellikle kıdem tazminatı, yıllık izin ve fazla mesai haklarının korunması için çalışmaların 2014’te sonuçlanmasını bekliyoruz.
Doğum izni ve part - time çalışma hakkı yeni yıla sarktı
Doğum izninin artırılması çok konuşuldu. İşverenlerin, “Bu düzenlemeler yapılırsa kadın istihdamı azalır” yönündeki eleştirileri sonrası sekteye uğradı. Ancak doğum izni süresinin artırılması dışında annelere verilecek yeni hakların 2014’te yasalaşmasını bekleyebiliriz.
Özel hastanelere ödenen ilave ücrete fahiş zam geldi
2013’ün sigortalılar açısından belki de en kötü düzenlemesi, özel hastanelere ödenen ilave ücretin artması oldu. Bu oran 2008’de yüzde 30 iken yüzde 90’a çıkarıldı. 2013’teki düzenlemeyle 200’e yükseltildi. Sigortalıların özel hastanelerden hizmet almaları zorlaştırıldı.
Mesaiye kalan bankacılara insani çalışma koşulları geldi
Güzel gelişmelerden bir tanesi de Çalışma Bakanlığı’nın bankacılık sektöründeki uzun çalışma saatlerine yönelik yaptırımları uygulamaya başlaması oldu. Bankalarda saat 19:00’dan sonra yapılan çalışmalara fazla mesai ödenmesi zorunluluğu getirildi. Saat 19:00’da şubenin alarmını kurmayan bankanın otomatik olarak fazla mesai ödemesi kararlaştırıldı.
THY’de işini kaybeden 305 kişi işe iade edildi
2013’te sendikal haklar konusunda sancılı günler geçiren ülkemiz, yılsonunda THY grevinin olumlu neticelenmesiyle bu konuda yaşanan olumsuzlukları bir nebze olsun hafifletmiş oldu. 2013’ün son günlerinde Hava İş sendikası ile THY’nin anlaşmasıyla grev süresince işten çıkarılan 305 kişinin işe iade edilmesi ve mali ve sosyal haklarında bazı iyileştirmeler olması bekleniyor.
