Cem Kılıç

Enflasyonist ortamların işgücü piyasasına önemli etkilerinden biri de işgücü hareketliliğini artırmasıdır. Rekabet gücü yüksek işçilerin, ücretlerini korumak amacıyla iş değiştirmeye yönelmeleri sıklıkla karşılaşılan bir durumdur. İşverenler ise işin üretim amaçlarına uygun şekilde yapılabilmesi amacıyla eğitimler verebilmekte, geleceğe dönük yatırımlar yapabilmek için öngörülebilirlik sağlamak istemektedirler. Bugüne kadar fesih hakkının sınırlandırılmasına ilişkin gelişen yargı uygulamasının ücretin korunması ile bağlantılı olarak tekrar değerlendirilmesi gerekebilecektir.

Cezai şart mümkün mü?

Cezai şarta bağlanan yükümlülükler çeşitlilik arz edebiliyor. Fakat en sık cezai şarta bağlanan yükümlülük fesih hakkının sınırlanması. İşçi ve işveren, iş sözleşmesini bildirimli olarak feshetme haklarından belirli süre için vazgeçiyorlar. O süreye uymayan, sözleşmeyi belirlenen asgari süreden önce fesheden taraf karşı tarafa sözleşmede belirlenen cezai şart

Emekli aylığı için talep dilekçesinin verilme zamanı aylığın miktarını etkiliyor. Bu yıl için yeni yılda dilekçenin verilmesi daha avantajlı gözüküyor. Ancak kıdem tazminatı tavanı, enflasyon ve son çeyrek büyümesi bu hesabı etkileyebilir.

Emekli aylığı çok önemli... Ömür boyu alınacak emekli aylığının düşük olmaması için bütün çalışanlar ellerinden geleni yapmak ister. Emeklilik dilekçesinin yıl bitmeden ya da yeni yılda verilmesi de emekli aylığı hesaplanırken dikkate alınan güncelleme katsayısını değiştirdiği için dilekçenin verilme zamanı da emekli aylığını etkiliyor.

Emekli aylığının hesabında prim ödenen bütün günler dikkate alınıyor. Dolayısıyla son bir yılın SGK’ya yüksekten bildirilmesi emekli aylığını artırmada tek başına yeterli değil. Diğer yandan emekli aylığı için talep dilekçesinin verilme zamanı da aylığın miktarını etkiliyor. Dilekçenin ne zaman verileceğine dair kararın her yıl, o yılın ekonomik göstergelerine bakılarak verilmesi gerekiyor. Bu yıl için yeni yılda

ILO, deprem felaketi sonrası dönemde işgücü talebindeki ani değişiklikleri ve temel beceri ihtiyaçlarını saptamak için Kahramanmaraş ve Hatay’ı kapsayan, tarım ve inşaat sektörlerine odaklanan bir araştırma yaptı. İşte bulgular...

Uluslararası Çalışma Örgütü (ILO) tarafından deprem bölgesine yönelik gerçekleştirilen güncel bir araştırmadan elde edilen sonuçlar, etkilenen bölgedeki akut işgücü sıkıntısının giderilmesi için aktif istihdam politikalarının önemine dikkat çekiyor. ILO’nun Kahramanmaraş ve Hatay illerini kapsayan, tarım ve inşaat sektörlerine odaklanan araştırmasının amacının afet sonrası dönemde işgücü talebindeki ani değişiklikleri ve temel beceri ihtiyaçlarını araştırmak olduğu görülüyor. Bu kapsamda, kamu kurumlarından, işveren örgütlerinden ve işçi sendikalarından uzmanlar ile sivil toplum kuruluşlarının (STK’ların) temsilcileri ile görüşülmüş. Saha ziyareti, mülakatlar ve odak grup görüşmeleri 43 kişinin katılımıyla gerçekleştirilmiş. Bölgenin işgücü piyasası

Emekli aylıklarının ne şekilde artırılacağını, oranın ne olacağını, taban aylıklarda seyyanen artış olup olmayacağını, geçtiğimiz temmuz ayında yapılan artışlar sonrasında, hep konuşur olduk. Temmuz ayında yapılan artışlardan taban aylığın altında aylık alanların yararlanamaması konuyu hep sıcak tuttu. Enflasyonda görülen artış ise tümden emekli aylıklarının artması konusunda emeklileri beklentiye sevk etti.

Önceki gün yapılan Kabine Toplantısı sonrası Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan, emeklilerimize bir defaya mahsus olmak üzere 5000 TL seyyanen artış yapılacağını açıkladı. Bu düzenlemeden emekli olup, çalışmakta olanlar yararlanamayacak. Bu tutar emeklilerin hesabına kasım ayının ilk yarısında yatacak. Düzenlemeden yaklaşık 12.2 milyon emekli faydalanacak. 

Emeklilerimizin beklediği zam, normal düzende ocak ayında belirlenecek. Ocakta son 6 aylık enflasyona göre SSK ve Bağ-Kur Emeklilerinin aylıkları belirlenecek. Memur emeklileri ise toplu sözleşmeden gelen yüzde 15 zam ve enflasyon farkını alacaklar.

Emekli aylıkları konusunda yılbaşı zamlarının dışında yapılan düzenlemeler genellikle

Performans düşüklüğü gerekçesiyle işten çıkarmada fesih uygulanmadan önce savunma alma zorunluluğu var. İşverenin kendisini makul neden olmadan işten çıkardığını düşünen çalışan önce arabulucuya başvurmalı, anlaşamazsa işe iade davası açmalı.

Performans düşüklüğü, işverenlerin genellikle şikâyet ettiği bir durum. Ne var ki çoğunlukla buna yönelik doğru düzgün bir takip sistemi de kurmamaktalar. Kişi bazlı şikâyetler arttığında ise takip sistemi olmadığı ve gerekli önlem ile uyarılar yapılmadığı için yaptırım uygulanması mümkün olmamakta. Bununla birlikte performans gerekçesinin kötüye kullanılma ihtimalini öngören yargımız olabildiğince objektifliği sağlamaya yönelik birçok kriter belirlemiştir. Kurgulanacak takip sisteminin bu kriterlere uygun olması temel değerlendirme noktası olmalı.

İşverenin kendisini işten çıkarmasının makul bir nedeni olmadığını düşünen çalışanın öncelikle arabulucuya başvurması, anlaşamazlarsa işe iade davası açması gerekiyor.

Vefat eden kişi içinen az 5 yıl prim ödenmiş ise geride kalan eş, çocuk, anne, babaya ölüm aylığı bağlanabilir. Vefat eden eşinden dolayı ölüm aylığı alan eş, çalışırsa aylığını kaybetmez. Ancak yeniden evlenirse ölüm aylığı kesilir. Gerekli şartları sağlayanlar 5 yıl geriye dönük ölüm aylığı da talep edilebilir.

Sigortalı olarak çalışan bir kişinin ölümü sonrası geride kalanlara ölüm aylığı bağlanır. Ölüm aylığı bağlanması için sigortalının belirli bir süre prim ödemiş olması gerekir. Ölen eşten dolayı maaş alan dul eş yeniden evleninceye kadar aylık almaya devam edebilir. Ancak bir eş iki eşinden birden ölüm aylığı alamaz.

Ölüm aylığı şartları nelerdir?

Sigortalı bir kişinin vefatı halinde geride kalanlara ölüm aylığı bağlanabilmesi için en temel şart prim ödeme süresidir. Buna göre vefat eden kişi adına ölüm tarihi itibarıyla en az 5 yıl prim ödenmiş ise geride kalanlara ölüm aylığı bağlanır. 5 yıldan az primi olan kişinin vefatı halinde ise geride kalanlara aylık

Mesleki eğitim işgücünün yeşil ve dijital dönüşümü için, erken çocukluk eğitimi de kadın istihdamı için kilit rol oynuyor. Gelin bu önemli konuya bir OECD raporu ışığında yakından bakalım...

Ekonomik Kalkınma ve İşbirliği Teşkilatı (OECD) tarafından her yıl düzenli olarak yayınlanan Bir Bakışta Eğitim raporunun 2023 yılı versiyonuna göre, mesleki eğitim, nitelikli çalışanlara yönelik artan talebin karşılanmasında ve değişen işgücü piyasasına uyum sağlanmasında kilit rol oynamaktadır.

Dahası, mesleki eğitime erişimin artırılması, işgücünün yeşil ve dijital dönüşümlerin yol açtığı köklü değişikliklere uyum sağlayıp bunlardan faydalanabilmesi için büyük önem taşımaktadır.

Bir Bakışta Eğitim 2023 Raporuna göre, OECD genelinde tüm lise öğrencilerinin yüzde 44’ü mesleki eğitim ve öğretime kayıtlıdır. Raporda dikkat çekilen önemli bir husus, bu yüksek orana rağmen, mesleki programların pek çok ülkede hala son çare olarak görülmesi.

Oysa mesleki eğitim,

İşten çıkış kodu, işçinin işsizlik ödeneği alması dahil pek çok konuda etkili. Olması gerekenden farklı kodla iş akdi feshedilen işçiler, işverene açtıkları davaları kazanırlarsa SGK’dan kodun değişmesini talep edebiliyor.

İş sözleşmesinin sona ermesi halinde işçilerin işsizlik ödeneğinden yararlanıp yararlanamayacakları işverenin SGK’ya bildirdiği işten çıkış koduna göre belirleniyor. Ayrıca bu kodlar hukuka aykırı olsa da işçinin takip eden iş hayatında diğer işverenler tarafından talep edilebiliyor ve bir değerlendirme kriteri olarak kullanılıyor. Bu nedenle yanlış bildirilen kodlar işçinin hem maddi kayıp yaşamasına hem de itibarının zedelenmesine sebep olabiliyor. Buna bağlı olarak da giderek daha sık şekilde işten çıkış kodlarının değiştirilmesine yönelik davalarla karşılaşmaya başladık.

En sık kullanılan ‘istifa’

Kanuna göre işsizlik sigortası, “Bir işyerinde çalışırken, çalışma istek, yetenek, sağlık ve yeterliliğinde olmasına rağmen, herhangi bir kasıt ve kusuru olmaksızın işini kaybeden sigortalılara işsiz kalmaları