Eğitim kitabı üzerine tartışma kültürü

Bir haberin içeriği bazen o ülkenin kültürel kimliğini ortaya koymak, o habere yönelik tepkilerin ve tartışmanın boyutu ise nasıl bir kafa yapısına sahip olduğumuzu anlamak içindir. Medya kamuoyunu bilgilendirmek adına soru sorar ama kamuoyu da kendisini rahatsız eden bir olaya ilişkin neyi nasıl tartışacağını, nasıl bir tutum sergilemesi gerektiğini bilmek zorunda.

Bir yayınevinin, eğitim amaçlı hazırladığı bir kitapta ses sanatçısı Mahmut Tuncer’in fotoğrafının altına “Mantık sizi A noktasından B noktasına götürür. Halay ise her yere” ifadelerine yer vermesi ve sonrasında yaşanan tartışmalar buna en iyi örnek.

Kitap sosyal medyada geniş yer buldu: Kitapta yer alan böyle tuhaf bir bilginin gelecek nesillerin kültürel kimliklerinin oluşmasına nasıl bir etki yapabileceğinden endişe duyanlar, bu bilginin bir ders kitabının içerisinde yer aldığını iddia edenler, kitabı hayli özensiz bulanlar, eğitimin nereye doğru savrulduğunu sorgulayanlar….

Kitaba ilişkin tepkiler büyüyünce Millî Eğitim Bakanlığı kendi hazırladığı mantık kitaplarında söz konusu içeriğin bulunmadığını açıkladı. Evet, kitap, bakanlığın ders kitapları arasında yok. Peki öğrenciler için hazırlanan yardımcı ek kaynak kitapları kim inceleyecek? Bakanlık bünyesinde olmadığı halde, bu yayınevlerinin “8. Sınıf Türkçe, 5.sınıf Matematik” diye başlayan bu kitaplarını kim denetleyecek? Bu sorunun yanıtı yok. Böyle bir soruyu soran da yok.

Yorumlar dehşet verici

Kitabı basan Gün&Ay yayıncılık. Lise öğrencileri için hazırlanan kitabın “Türkçe Sözel Mantık-Muhakeme başlıklı bölümde Mahmut Tuncer’in görseli ve kendisine atfedilen sözleri mizah amaçlı, öğrencilerin zorlandıkları bir konuya ilgilerini çekebilmek için yazdıklarını söylüyorlar. Bu sözlerle çocuklar neyi daha kolay anlayacaklar bilmiyoruz. Bilmediğiniz şeyi sorgulayamazsınız. Haliyle yayınevine Mahmut Tuncer’in sözleriyle “Neyi nasıl daha iyi anlayacaklar?” diye sormuyoruz.

Bu olayın en düşündürücü yanı ise sosyal medya kullanıcılarının konuya yaklaşımları ve gösterdikleri tepki.

Albert Einstein’ın olduğu öne sürülen “Mantık sizi A noktasından B noktasına götürür. Hayal gücü ise her yere” sözlerini Mahmut Tuncer’in mizah amaçlı deforme ederek kullanmasına tepki gösterenlerle, bir türkücünün mantık kitabında yer almasına tepki gösterenlerin ruh hali aynı. Bu insanların sosyal medyada söz konusu habere yönelik yorumları dehşet verici. Eleştirilerin neredeyse tamamı Mahmut Tuncer’in kimliğine yönelik. Hakaret, aşağılama, alay, küçümseme… “Ziya Paşa bu günler için mi demişti acaba “Ne günlere kaldık ey Gazi Hünkar; Katır mühürdar oldu, eşek defterdar!” gibi sanatçıyı aşağılamaya ve rencide etmeye yönelik hayli yüz kızartıcı ifadeler kullanılmış. Mahmut Tuncer’in açıklaması ise kendisini hedef alarak eleştirenlerden daha vahim. O da şöyle diyor: “Hocalar öğrencileri ‘Mahmut Tuncer burada ne demiş’ diye sınava tabi mi tutacak? Çocuklar espriyi görüp gülsünler dersten biraz uzaklaşsınlar diye… Hem benim dediğim doğru mantık ancak A noktasından B noktasına götürür başka nereye götürecek ki?”

Tartışma kültürüne sahip olmadığımız örnekleriyle ortada. Ama iki taraf açısından da bundan daha vahimi; bir olayı “kavrama” ve “yorumlama” ya da “yanıt verme” bakımından hayli sorunlu olduğumuz. Öyle ki; OECD’nin son raporunu da doğrulamış olduk. Rapora göre Türkiye; okuduğunu anlama ve yanıt vermede uluslararası ortalamanın 40 puan altında yer almakta.

Kısacası; bu olayın eğitim haberiyle sınırlı kalacak bir konu olmadığı açık.