Medya değişiyor; sadece haberin yapılışı, söylemin ifade biçimi değişmiyor. Aynı zamanda hem geleneksel gazetecilik hem de sosyal medyada etik kurallar yeniden belirle-niyor. Tam da bu nedenle Türkiye Gazeteciler Cemiyeti kendi bünyesinde yenilemeye gidiyor. Tüzüğünde yer alan basın senatosu kaldırdı. Basın senatosunun işlevini Meslek İlkelerini İzleme Komisyonu yerine getirecek...
Kısaca Medya Etik Komisyonu diyebileceğimiz bu komisyonun en önemli görevi Cemiyetin tüzüğünün bir parçası olan Türkiye Gazetecilik Hak ve Sorumluluk Bildirgesi’ni izlemek ve güncellenmesini sağlamak.
Komisyona gazeteci yazar Altan Öymen başkanlık edecek. Benim de üyesi
olarak yer aldığım komisyonun diğer üyeleri şöyle:
Hürriyet Gazetesi Yayın Danışmanı Doğan Hızlan, Vatan Gazetesi Yazarı Okay Gönensin, Beykent Üniversitesi Öğretim Üyesi Erkan Oyal, TGC Hukuk Danışmanı Gökhan Küçük, Gazeteci-Yazar Ferai Tınç, Bahçeşehir Üniversitesi İletişim Fakültesi Öğretim Üyesi Mehmet Sağnak, Cumhuriyet Gazetesi Vakfı Başkanı Orhan Erinç, Aydın Üniversitesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Özden Çankaya, Cumhuriyet Gazetesi Yazarı Şükran Soner’den oluşuyor.
Türkiye Gazetecilik Hak ve Sorumluluk Bildirgesi gazetecilerin toplumsal işlevini halktan yana, dürüst bir biçimde yerine getirmesini sağlamayı ve mesleğin saygınlığını artırmayı amaçlar. Komisyon da meslek ilkelerine aykırılık şikâyetlerini inceleyerek sonuca bağlar. Meslek etiği ile ilgili görüşlerini yönetim
kurulu ile paylaşır.
Yeni kurallar
Zor bir görev... Çünkü yeni medya düzeni; mevcut tüzüklerin değişmesi, kurum içi bildirgelerin yenilenmesi, kurumların ihtiyaca göre yeniden düzenlenmesi gibi bir dizi çalışmayı gerekli kılıyor. Günümüzde etik değerlerin sadece dürüst, doğru habercilikle sınırlı olmadığı, gazeteciliğin de sadece ifade özgürlüğü olmadığı düşünce-sinden hareketle Türkiye basını özdenetimden, etik vicdana kadar uzanan yeni kurallarla tanışacak.
Hürriyet Gazetesi Ombudsmanı Faruk Bildirici’nin bu konuda kendi gazetesinde son derece değerli ve çok ciddi bir çalışma başlatması ve bunu yazılı bir metin haline dönüştürerek mesleğin etik kodlarını yeniden güncellemesi çok başarılı bir örnek olarak karşımızda duruyor. Sorun gazetelerin kendi iç denetimlerini bu mesleğin itibarı açısından kurumsallaştırmak ki sanırım bunu Gazeteciler Cemiyeti bünyesinde yapılan bu adımla gerçekleştirebiliriz.
Beş temel prensip
Daha önce katıldığım bir toplantı da Ethical Journalism Network-Etik Gazetecilik
Ağı Müdürü Aidan White şöyle demişti:
“... Dünya’da 400’den fazla gazetecilik prensibi var. Gazeteciliğin beş temel prensibini ise aklımızdan çıkarmamalıyız. Gerçeği söyle, adil ol, kimseye zarar verme, güvenilir ol, bağımsız ol ama aynı zamanda denetlenebilir ol. Bunlar mesleğin iç kodlarıdır. Mesleğin dış kodu ise politik olarak bağımsız olmaktadır. Gazetecilik toplumun değerlerini konuşur. Medyada elit söylemini sona erdirmeliyiz. Yeni medya ile okur artık her yerde, okur haber odasında. Bu yüzden gazeteciliğin sorumlulukları da artmıştır. Editoryal standartlarımızı yükseltmenin vakti çoktan gelmiştir. Gazeteci kimdir, gazetecilik nedir sorularının yanıtları net olmalıdır.”
Evet aynen öyle...
Bu mesleğin itibarını yeniden kazanması için en baştan başlayacağız...
Gazeteci kimliğimizden...
