Yeni ekonomide TOBB yatırımıyla global iş çıkar mı?

Küçük çaplı internet girişimlerine milyon dolarlık destek vererek bunların milyar dolarlık şirket olmasını sağlayan melek yatırımcılık (angel investor) müessesesi Türkiye’de öne çıkan bir iş kolu değil. Birkaç girişim oldu ama bunlar da henüz ses getiren projelere imza atmadı. Bugüne kadar pek de ilgi görmeyen yeni ekonominin KOBİ’lerine yakında büyük bir kuruluş destek olma hazırlığında.
Global yatırım fonlarıyla Türk internet girişimcilerini buluşturan geçen haftaki Nubridge etkinliğinde karşılaştığım Pegasus yöneticisi bu alanda iddialı bir projeden bahsediyor. Pegasus Havayolları Yönetim Kurulu Başkanı Ali Sabancı ‘melek yatırımcı’ olma konusunda oldukça arzulu. Bunun büyük bir projeye dönüşmesi için de bu işin Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği (TOBB) çatısı altında olması yönünde çalışmalar yürütülüyor. Ali Sabancı’nın TOBB Genç Girişimciler Kurulu Başkanı olduğunu hatırlatalım. TOBB yönetiminin de bu işe sıcak baktığı, hatta şu an kurulu olan KOBİ Girişim adlı firmanın yeni ekonomi şirketleri için fon yaratacak bir hale dönüştürülmesinin gündemde olduğu belirtiliyor. Bu şirket KOBİ’lerin finansman ihtiyacını karşılamak amacıyla TOBB, Halk Bankası, KOSGEB, TESK ve 16 Sanayi ve Ticaret Odası’nın ortaklığında kuruldu.

Pazar şu and a çok küçük
Melek yatırımcı firmalar, işe yeni başlayan (start-up) girişimlere ortak olarak işletmelerin büyümeleri veya gelişmeleri için sermaye desteği veriyor. Bugüne kadar internet şirketlerine milyonlarca dolarlık yatırım yapan bu şirketler Türkiye’deki olası iş fırsatlarını değerlendirmek için alanında öne çıkan yeni ekonomi girişimlerinin başındaki isimlerle buluştu.
Günün sonunda oluşan tablo şöyle: Türkiye internet alanında şu anda çok küçük bir pazar, yatırım yapılacak ‘global proje’ henüz yok. Bu sonucu Türk internet girişimcilerinin moralini bozan bir tablo gibi görmek yerine Türk internet şirketlerinin çıtayı daha da yukarı çekmeleri için bir uyarı olarak algılamakta yarar var.
İstanbul’da düzenlenen ‘Nubridge’ adlı etkinlikte sohbet etme fırsatı bulduğum fon yöneticileri kendilerinin ‘global’ projeler peşinde koştuğunu, Türkiye’deki girişimlerin ise sıklıkla ‘global projelerin yerel versiyonu’ olarak öne çıktığının altını çiziyor.
Bu arada düzenlenen etkinlikte sunumlarını dinleme fırsatı bulduğum alanının öne çıkan sitelerinde işlerin gayet iyi gittiğini, önümüzdeki dönem hedeflerinde de büyüme yönlü bir strateji izlendiklerini not aldım. İşte internet dünyasından notlar...

Azeralem.com geliyor
Siberalem.com: EBİ grubunun gelir tarafında en iddialı girişimi olarak öne çıkıyor. Şirketin şimdiki hedefi uluslararası arenaya açılmak. 2 ay içerisinde ilk adım olarak Azerbaycan yatırımının başlaması planlanıyor. Türk interet pazarının 10 yıl önceki şartlarını andıran Azerbeycan’daki girişimin adı ise “Azeralem.com” olarak belirlendi.
ekolay.net: 2009’da yüzde 34 büyüdü. 2010 hedefi bu rakamı ikiye katlamak. Grup bünyesindeki “nesine.com” 2009’da yüzde 80 büyüdü. Bu yılki hedef yine yüzde 80’lik büyüme. Şirket çok yakında global pazarda oyun dünyasının etkili bir ismiyle birlikte Türk pazarında agresif büyümeye oynayacak. Şu anda oyun tarafında 4.000 flash oyun bulunuyor. Yeni ortaklıkla bu rakamda ciddi artış yaşanacak.
Hepsiburada.com: Pazarın iki numaralı oyuncusu “estore”un geçen yıl krizle başa çıkamayarak aradan çekilmesi şirketin pazar payını artırdı. Geçen yıl toplamda 60.5 milyon ziyaretçi sayısına ulaştı. 2.2 milyon abonesi bulunuyor. Günde 4 bin sipariş alıyor, bazı günler sipariş sayısı 10 bine kadar çıkıyor.
Magnet: Grup “istanbul.net” ve “uzman.tv” adlı girişimiyle öne çıkıyor. İstanbul, İzmir ve Ankara ile başlayan kente özel arkadaşlık işinin boyutu Adana, İzmit, Bursa, Muğla, Tekirdağ, Manisa, Eskişehir’e de yayıldı. Nakit akışını bu girişimler sağlıyor. Uzman.tv tarafında 2009 başındaki 1.6 milyonluk tekil ziyaretçi sayısı, 3.2 milyona çıktı. Uzman.tv, iPhone ve IPTV’den yayına hazırlanıyor.
Bilyoner.com: Şirket çok hızlı büyüyor. Piyasa şu anda yasal olarak yabancı oyunculara kapalı. Türk şirketleri için büyüme odaklı iyi bir fırsat var. Yabancı bahis sitelerine Türk pazarının açılması en azından 5 yılı alacak, bu yüzden şirketin önümüzdeki dönemde gelir rakamlarını katlaması sürpriz olmaz.