Deniz Kuvvetleri Komutanlığı tarafından Karadeniz, Ege Denizi ve Doğu Akdeniz'de icra edilen Mavi Vatan-2025 Tatbikatı geçtiğimiz gün başladı. Dün gerçekleştirilen tatbikatta, hava savunma atışları, kara bombardımanı atışları, deniz hava vasıtalarından güdümlü mermi atışları da gerçekleştirildi.
Yunanistan'ın da yakında takip ettiği tatbikat takip ederken flightradar24'a yansıyan bir görüntü ise dikkat çekti. Yunan Hava Kuvvetleri'ne ait bir Heron İHA'sının Türk deniz ve hava üslerinin bulunduğu Aksaz ve Dalaman çevresinde, Türk hava sahasının hemen dışından Mavi Vatan-2025 Tatbikatı'nı takip ettiği anlar yansıdı.
YUNAN MEDYASI DA DİKKATLE TAKİP EDİYOR
CNN Greece tatbikatı, "Mavi Vatan: Türkler, üç yıl aradan sonra ilk büyük tatbikatla Ege'ye meydan okuyor" başlığını atarken Yunanistan'ın tatbikatı sakin ve yakından takip ettiğini belirtti.
Yunanistan'ın Kathimerini gazetesi ise "Türk-Yunan: Çetin donanma dengesinin gücü" başlığını kullandı. Türk donanmasının gücünün hızla yükseldiğini belirten gazete, Türkiye'nin denizdeki yükselen gücünün "Mavi Vatan 2025" tatbikatı ile göstereceğini belirtti.
Gazete, Türkiye’nin yerli ve milli kaynaklarla oluşturduğu deniz filosuna da dikkat çekti. Türkiye'nin sadece gemi inşa etmediğini ifade eden gazete, Roketsan tarafından geliştirilen ve 2021 yılında hizmete giren ATMACA gemisavar füzesinin yanı sıra MIDLAS gibi silah sistemleriyle donanmasını güçlendirdiğini belirtti. Gazetede Türk Deniz Kuvvetleri envanterinde 35 gemisinin olduğuna vurgu yaparken, 2030-2035 yılları arasında 45 yeni geminin ekleneceği tahminini yaptı.
7-16 Ocak tarihlerinde düzenlenen "Mavi Vatan-2025" tatbikatına, 90 gemi, 50 hava vasıtası ve 20 bin personel katılıyor.
TAKİP ETMELERİ İÇİN BİR SÜRÜ SEBEP VAR
Peki bu tatbikatın Yunanistan için önemi nedir? Heron ile tatbikatı takip etmeleri ne anlam ifade ediyor? Savunma Politikası Analisti Turan Oğuz, milliyet.com.tr için Mavi Vatan 2025 Tatbikatı'nı değerlendirdi;
"Normalde Yunanistan bizim tüm yaptığımız tatbikatları hem denizden hem havadan zaten takip ediyor. Bu çok doğal bir şey. Her ülke komşusunun özellikle aralarında gerginlik varsa daha da yakından takip eder. Tabi Yunanistan'ın çok daha yakından takip etmesi için bir sürü sebep var. Bunlardan bir tanesi aramızda devam eden gerilim.
Mavi Vatan üzerinden biz bugünlerde çok fazla yatırım yapıyoruz. Yunan kamuoyunda da bunlar çıkıyor ve bazı açıklamalar yapıyorlar. Bir yandan ilişkilerimizi iyileştirmeye çalışıyoruz. 'Güven Artırıcı Önlemler Paketi' adı altında çalışmalar sürüyor, hem de liderler görüşüyor. Bir yandan da iki ülkenin şu anda çıkarları birbiriyle hala çatışıyor.
"TÜRKİYE'NİN HAREKETLERİ YUNANİSTAN'DA ÇOK FAZLA KONU OLUYOR"
Mesela daha geçen gün bizi Avrupa Birliği'ne şikayet ettiler; 'Türkiye ile Suriye arasında imzalanacağı konuşulan Deniz Yetki Alanları Anlaşması Kıbrıs'ın güvenliğini tehlikeye atabilir' veya 'Kıbrıs'ın sularını kendilerine alabilirler' şeklinde bir yandan da bu çatışmalar devam ediyor. Dolayısıyla Türkiye'de çok fazla konu olmasa da Türkiye'nin hareketleri Yunanistan'da çok fazla konu oluyor şu anda.
30-31 gemiyi başlatmamız Yunan medyasında çok fazla konu edildi. Hatta Başbakana da sordular. Bir yandan da onları eleştiriyorlar 'Yunanistan hiçbir şey yapmıyor' diye. 'Modernize edecekleri gemileri bile etmiyorlar', 'Çok az sayıda gemi aldılar, ne yapacakları belli değil', 'Her şeylerini bize göre ayarlıyorlar. Türkiye her ne kadar komşumuz olsa da bizi tehdit ediyor. Tedbirlerimizi ona göre alıyoruz' diye açık açık söylüyorlar bunları.
'MAVİ VATAN' İSMİNİ KULLANMAMIZDAN ÖZELLİKLE RAHATSIZ OLUYORLAR
Tüm bu açıdan baktığınız zaman sürekli takip ediyorlar. Mavi Vatan Tatbikatı'nı en son 2022'de yaptık. Mavi Vatan lafına bir defa özellikle çok büyük bir tehdit olarak yaklaşıyorlar. Mavi Vatan haritasına baktığınız zaman onların bazı adaları da içinde kalıyor. Mavi Vatan ismini kullanmamızdan özellikle rahatsız oluyorlar. İki, çok sayıda gemi, uçak ve 20 bine yakın personel katılıyor. Buradan çok büyük bir rahatsızlıkları var. Çok büyük bir sayıda araç, ekipman ve insan katılıyor. 'Biz bu kadar arayı iyi tutmaya çalışırken Türkiye niye bu kadar büyük tatbikat yapıyor?' diye sürekli medyada konuşuluyor ve bu konuda kendi politikacılarını sıkıştırıyorlar.
YUNAN KAMUOYUNDA 'TÜRKLER BİZİM ADALARIMIZI ELE GEÇİRMEK ÜZERE TATBİKAT YAPIYOR' ENDİŞESİ
Endişeyle karşıladıkları bir şey daha; Mavi Vatan 2025 Tatbikatı bir amfibi deniz tatbikatı gibi gidiyor. Yani senaryolar sürekli belirli adaların ele geçirilmesi üzerine. Bu da Yunan kamuoyunda 'Türkler bizim adalarımızı ele geçirmek üzere tatbikat yapıyor' şeklinde yankılanıyor. Zaten sürekli bir rahatsızlıkları var. Kendi içlerinde sürekli konuştukları, 'Türkiye 12 adayı silahsızlandırmaya çalışıyor. Bunlardan bir tanesi de Meis. Meis'i mi ele geçirecekler?' diye Yunan kamuoyu sürekli meşgul halde. Sürekli kendi içlerinde bunları konuşuyorlar.
YUNAN MEDYASINDA 'GALÁZİA PATRÍDA' BAŞLIKLARI
Yunanistan'da hem konvansiyonel medyada, hem de sosyal medyada sürekli bunlar konuşuluyor ve bunların üzerine sürekli programlar yapılıyor. Her tarafta 'Galázia Patrída' diye sürekli başlıklar, yani 'Mavi Vatan'. Bütün Yunan medyası 'Mavi Vatan' ile yatıp kalkıyor. Mavi Vatan 2025 Tatbikatı böyle bir tatbikatla başlayınca yine panik oluyorlar. 'Hangi adaları ele geçirmek için 20 bin kişiyle tatbikat yapıyorlar?' gibi konuşmalar oluyor hem basında hem sıradan vatandaşlar arasında.
YUNAN POLİTİKACILAR DA BASKI ALTINDA
Türkiye ile Yunanistan arasında yaşanan özel olaylar daha da önemli hale getirdi ve Yunanistan politikacıları büyük baskı hissediyor. Bunlar sürekli kendi aralarında veya televizyonda konuştukları gibi her toplantıda Yunan politikacılara soruluyor, onlar da cevap vermek zorunda kalıyor. 'Türkiye, Suriye ile Münhasır Ekonomik Bölge Anlaşması yapacak mı? Yaparsa Kıbrıs'ı nasıl koruyacağız?' diyorlar mesela. 'Kendi alanımızda bir kablo döşemek için araştırma yaptığımız zaman Türk gemileri geliyor bizi engelliyor. Biz hiçbir şey yapamıyoruz. Ne yapacağız?' şeklinde politikacılara da her toplantıda ilaveten soruluyor. Dolayısıyla onlar da sürekli bu baskının altındalar.
YUNAN BASINI YİNE AYAĞA KALKACAK
Geçen gün Yunan Savunma Bakanı'na Mavi Vatan Tatbikatı soruldu. O da cevap olarak; 'Kendi doğal hakları. Kendi alanlarında uluslararası sularda yapıyorlar. Biz takip edeceğiz' dedi. Yakından takip etmesi lazım. Senaryoda ada ele geçirilince Yunan basını yine ayağa kalkacak. Muhtemelen, 'Türkler, Yunan adalarını ele geçirmek için 20 bin kişiyle tatbikat yapıyor' diye bu olay yankılanacak.
MAVİ VATAN İLE YUNANİSTAN'A BÜYÜK MESAJ, BUNU ANLIYORLAR
Mavi Vatan 2025 Tatbikatı'na bir mesaj vererek başladık. Aramız iyileşiyor diye 2022 yılından sonra Mavi Vatan ismi onlarda alerji yarattığı için Mavi Vatan 2023 ve Mavi Vatan 2024'ü yapmadık. Neden 2025'i yaptık? Demek ki rahatsız eden bir şeyler var. Yunanistan bize verdiği sözleri tutmuyor. Sürekli Avrupa Birliği'ne şikayet ediyor ve bunu haricinde kendi alanı olmayan Suriye'de bile bizi şikayet ediyor.
Her şeyi yumuşatacağız derken gidiyor mesela Türkiye'yi sürekli test etmeye çalışıyor. Tasos Adası çevresinde bir araştırma gemisiyle bir araştırma yapmak istediler meşru olmayan yollardan. Biz de 5 tane savaş gemisi gönderdik. Bu sinsice bir hareketti. İyileştirmeye çalışan bir ülke böyle sürekli kendi çıkarları için bazı şeyler elde etmeye çalışmaz. Bu tür rahatsızlıklar birikti ve Türkiye tekrardan Mavi Vatan 2025 Tatbikatı'nı yapmaya karar verdi. Bu aslında Yunanistan'a büyük bir mesaj arka planda. Yunanistan bunu anlıyor. Daha önce neden yapmamaya karar verdi veya ileriye attık? Yumuşasın diye ileriye attık, yapmadık. Mavi Vatan ismi rahatsız ettiği için ve bu kadar büyük bir tatbikat rahatsız edeceği için. Ama şimdi yapıyoruz. Demek ki bu bir mesaj. Arka tarafta bazı rahatsızlıklar olduğunu anlayabiliyoruz.
Geçen gün Türkiye bir Navtex yayınladı; Türk ana karasına 100 km. uzaklıkta ama Yunan ana karasına 70 km. uzaklıkta... Yani Ege'nin ortasında Yunanistan'a daha yakın bir yerde. 'Sene boyunca sürekli ben burada atış yapacağım' diye. Dolayısıyla bu da aslında Yunanistan'a bir tehdit. Evet, uluslararası sularda ama Yunan karasına daha yakın. Bu da bir mesaj.
Türkiye kaslarını gösteriyor; 'Ben istediğim zaman gücümü kullanabilirim, hazırım'. Bir yandan da yeni silahlarını göstermiş oluyor bu şekilde. Bunları yaparken de sadece kendi değil çok sayıda uluslararası gözlemci de davetli. Bir yandan da onlara gösteriyor. Bunlara hepsine birlikte bakmanın faydası var. Türkiye'nin rahatsızlıkları artık ayyuka çıkmış. Daha önce yumuşak davranırken artık daha sert davranıyor bir noktada. Yunanistan'ın sinsice Suriye'de Türkiye'yi kendisiyle rakip görmeye çalışması da Türkiye'yi rahatsız ediyor."