Anna’nın görkemli vazgeçişi

MÜJDE IŞIL - Zira kelimelerle yaratılmış bir evreni, hareketlere yansıtmak ve duyguları dansla anlatmak yani form değiştirmek, o eseri yeniden yaratmak anlamına gelir bir bakıma. 16. Uluslararası İstanbul Opera ve Bale Festivali’nde St. Petersburg Eifman Balesi’nin sahnelediği “Anna Karenina” bu çabanın görkemli bir örneği. Lev Tolstoy’un aynı adlı romanına dayanılarak Çaykovski’nin müzikleriyle oluşturulan “Anna Karenina” balesi için koreograf Boris Eifman, biçim ve içerik açısından hem estetik hem de etkileyici bir yorum getirmiş. Tarz olarak klasik bale ile modern dansı birleştirmiş. Dolayısıyla 19’uncu yüzyılda yazılmış bir eserin 21’inci yüzyıl uyarlamasında hiçbir dokunuş eski yüzlü, demode gelmiyor.

Eifman toplu dans bölümlerinin koreografisinde olağanüstü bir estetik ve simetri yaratmış. Özellikle maskeli balo sahnesi büyüleyici. Ama en zoru hiç kuşkusuz final. Karenina’nın acı sonunun nasıl anlatılacağı balenin başından itibaren merak uyandırıyor doğal olarak. Eifman, buna çok etkili bir yorum getirmiş. Dansçıların bedenlerini tren ritmine dönüştürmüş. Böylece sahneye; romanı hiç okumamış, uyarlamalarını hiç seyretmemiş olanların bile ortak olabileceği bir duygusal çöküş ve vazgeçiş psikolojisi yansıtmış. Tolstoy “Mutlu aileler birbirine benzer. Her mutsuz aileninse kendine özgü bir mutsuzluğu vardır” derken Boris Eifman, “Geriye yalnızca bir şey kalıyor: Yaşamda da ölümde de anlaşılma özlemimiz” yorumunu yapıyor. “Anna Karenina” balesini izlerken bunu iliklerinize kadar hissediyorsunuz. Hem Eifman’ın sanatıyla kendini ifadesi hem Anna Karenina’nın ölümle kendini ifadesi hem de seyirci olarak farklı uyarlamasını izlediğimiz edebi eserin bizdeki yansımalarının ifadesi… “Anna Karenina” hayattan bir kesit gibi ama aslında hayatın özeti.

Boris Eifman’dan masterclass

16. Uluslararası İstanbul Opera Festivali kapsamında İstanbul Devlet Opera ve Balesi sahnesinde “Anna Karenina” ve “Rus Hamlet” balelerini sahneleyen dünyaca ünlü Rus koreograf Boris Eifman, bugün İDOB’un bale sanatçıları ve konservatuvar öğrencilerine yönelik özel bir masterclass verecek. Eifman’ın koreograf asistanı Lyubov Andreeva eşliğinde gerçekleşecek dersin ardından Eifman’ın sanatsal yolculuğunu anlatan bir belgesel gösterimi de yapılacak.