27.05.2025 - 06:50 | Son Güncellenme:
EREN KOCA
EREN KOCA- Denizli’nin Pamukkale ilçesinde üniversite bölgesi olarak bilinen Yunus Emre Mahallesi’ndeki bir apartmanın bodrum katında kalan M.A., duvara monte edilmiş üçlü prizden ışık yansıdığını fark etti. Yatağı ve banyoyu gören prizi söküp içini açan M.A. prizin içinde gizli kamera olduğunu görünce polise gidip şikayetçi oldu. Üç ayrı apart dairesinde inceleme yapan polis, dairelerdeki üçlü prizlerin içine gizli kamera yerleştirildiğini tespit etti. Daireleri günlük ya da saatlik kiraya verdiği belirlenen apart sahibi Murat Filiz (48) gözaltına alındı. İncelemede; gizli kameraların içinde bulunan hafıza kartlarında çok sayıda kişinin uygunsuz görüntüleri olduğu belirlendi. Filiz tutuklanırken polis, bu odalarda kalan kişilerin tespiti için çalışmaların sürdüğünü ve mağduriyet yaşayanların başvuru yapmalarının önemli olduğunu bildirdi.
Konuya ilişkin değerlendirmede bulunan Avukat Merve Uçanok: ‘‘Otel odasına yerleştirilen kamera özel hayatın gizliliğini ihlal suçunu oluşturur. Bu duruma maruz kalan vatandaşların maddi ve manevi zararlarından ötürü tazminat talebinde bulunması elbette mümkün.’’
400 liradan başlıyor
Gizli (casus) kameralar daha çok yurt dışı kaynaklı alışveriş sitelerinde satılıyor. Fiyatlar 400 TL ile 3500 TL arasında değişiyor. Bu sitelerde gizli kamera tespitini yapan cihazlar da alıcı buluyor.
‘Mor renkte görünür’
Bilişim Uzmanı Osman Demircan, bu tarz ürünlerin genellikle Çin’de üretildiğini belirtti. Demircan “İğne deliği (pin hole) kameralar boyutlarından dolayı herhangi bir objeye monte edilebilecek kameralar. Lens camları 1-2 mm arasındadır ve çok küçük deliklerden görüntü alınmasını sağlamaktadır” dedi.
Hareket sensörlü
Etik Hacker Tamer Şahin, “Uzun süre kesintisiz kayıt yapabiliyor. Hareket sensörlü bunlar, hareketi algıladığı anda kayda başlıyor. Karanlıkta telefon feneriyle tespit edilebilir. Lens varsa yansıma olabilir. Elektrikli prizdeki cihazlara dikkat etmek lazım. Çoğu kızılötesi ledlerle kayıt yapıyor. Bunları tarayan cihazlar var, bunlarla tespit edilebilir” dedi.
Deliklere dikkat
Adli Bilişim Uzmanı Mustafa Sansar, bu kameraların duman sensörü, şarj cihazı, kalem, gözlük, anahtarlık, lamba, saat, düğme gibi pek çok nesneye takılabildiğini kaydetti. Sansar, bunların nasıl tespit edileceğini şöyle anlattı: “Gece görüş özelliği olanlar, kızılötesi (IR) ışık yaymaktadır. Odanın ışıkları kapatılıp telefon kamerasıyla tarama yapıldığında, bu ışıklar mor renkte görünebilmektedir. Fener yardımıyla ayna, saat, priz gibi yüzeylerde parlayan lens yansımaları aranabilir. Odadaki olağandışı objeler, duvarda olağan dışı küçük delikler kontrol edilmeli.”
Bulunca ne yapılmalı?
Bilişim Uzmanı Osman Demircan: Odada gizli kamera ile karşılaşırsanız; olduğu yerden sökülecekse delil niteliğini kaybetmeden ve parmak izi bırakmadan nazikçe çıkarılmalı, üzerindeki parmak izleri silinmeyecek şekilde muhafaza edilmeli. Bu işlemler yapılırken cep telefonu ile yapılan video kaydı kolluk kuvetleri ile paylaşılmalı.
Cezası ne kadar?
Bilişim Hukukçusu Sefa Karcıoğlu: Kişilerin özel hayatının gizliliğini ihlal eden kimse, 1 yıldan 3 yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılır. Bunun görüntü veya seslerin kayda alınması suretiyle yapılması halinde verilecek ceza bir kat artırılır. Gizli kamera kaydını yayan kişiye ayrıca 2 yıldan 5 yıla kadar hapis cezası verilir. Buna maruz kalan kişilerin, suçun faillerine ek olarak işletme sahiplerine karşı manevi tazminat davası açma hakkı vardır.