Sorun da çözüm de ailede
28.04.2025 - 06:45 | Son Güncellenme:
MELTEM GÜNEŞ/ANKARA
Akran zorbalığının faili olan çocuklar da aslında zorbalığa maruz kalan çocuklar gibi mağdur. Bu çocukların çoğunun travma, ihmal ya da değersizlik hissi gibi sorunlar yaşadığı belirtiliyor. Bu konuda ailelere önemli görevler düşüyor. Ailelerin çocuklarla her gün birkaç dakika bile olsa gününün nasıl geçtiğini konuşması önemli.
MELTEM GÜNEŞ/ANKARA- Fiziksel şiddet, sosyal mecralardan tehdit, hakaret, lakap takmak, dalga geçmek gibi davranışları içeren akran zorbalığı her geçen gün artıyor. Uzmanlar, sorunun temelinin çocuğun ilk yetiştiği yer olan ailede başladığına işaret ederken, çocuğun duygularının ciddiye alınmasının önemine dikkat çekiyor.
Nedenleri neler?
İstanbul Aile Danışmanları Derneği Başkanı Uzman Psikolog Sibel Cesur Akyunak, güç arayışı, kontrol ihtiyacı, evdeki şiddet ve ihmal, düşük empati düzeyi, gruplaşma, aidiyet ihtiyacı gibi faktörlerin akran zorbalığının nedenleri arasında yer aldığını belirtiyor. Zorba çocukları sadece “kötü” ya da “sorunlu” olarak etiketlemek yerine, onların davranışlarının altında yatan ihtiyaçlara, duygulara bakılması gerektiğini belirten Akyunak, şunları kaydediyor: “Bu çocukların çoğu, kendi yaşantılarında bir tür travma, ihmal, değersizlik ya da kontrolsüzlük hissi yaşıyor olabilir. Zorbalığın temel nedeni çoğunlukla güç ve kontrol arayışıyla birlikte gelişen duygusal yetersizliklerdir. Kendini değersiz hisseden çocuk, başkalarını ezerek değerli olduğunu kanıtlamaya çalışabilir. Bu yetersizliklerin kökeni ise aile yapısı, toplumsal normlarla yakından ilişkili.”
Mutlaka konuşun
Akyunak, ailelerin, çocuğun hem zorbalığa uğramaması hem de başkalarına zorbalık yapmaması için en önemli koruyucu faktör olduğunu belirtiyor. Akyunak, sorunun çözümünde ailelere birçok görev düştüğünü aktarıyor: “Çocuğun duygularını ciddiye almak, onu anlamaya çalışmak çok kıymetli. Aile içinde empati, saygı, farklılıklara hoşgörü gibi değerler sık sık konuşulmalı ve model olarak gösterilmeli. Her gün birkaç dakikalık bile olsa, gününü nasıl geçirdiğini konuşmak, çocuğun yaşadığı sıkıntıları fark etmeye yardımcı olur. Çocuğun davranışlarında ani değişiklikler, içe kapanma, okuldan kaçınma, öfke patla-maları gibi işaretler dikkatle izlenmeli.”
Akran zorbalığı fiziksel şiddet, sosyal medyada tehdit, hakaret, lakap takmak, dalga geçmek gibi birçok davranışı içeriyor.
Farkındalık kampanyası
Milli Eğitim Bakanlığı ile Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı, bu sorunun önlenmesine yönelik koruyucu ve önleyici hizmetler kapsamında eş güdüm içinde çalışmalarını sürdürüyor. Çocuk Hizmetleri Genel Müdürlüğü, çocuklar arasında sağlıklı, güvenli ve destekleyici akran ilişkilerinin teşvik edilmesi, empati, saygı temelli iletişimin kazandırılması için “Akran İletişimi ve Dayanışması Farkındalık Kampanyası” başlatacak.
Alina Boz, çocuklarla oyunlar oynayıp bol bol fotoğraf çektirdi.
'Daha tehlikeli bir hal aldı'
Oyuncu Alina Boz, okul yıllarında akran zorbalığına uğradığını söyledi. Riskli hastalıklarla mücadele eden çocukların dileklerini gerçekleştiren Bir Dilek Tut Derneği’nin etkinliğinde çocuklarla buluşan Alina Boz, etkinlik sonrası soruları yanıtladı.
Minguzzi örneği
Kendisinin okul yıllarında akran zorbalığına uğradığını anlatan Boz şunları söyledi: “Bence zorbalık sadece şu anki dönemin konusu değil, tabii ki zorbalığa çok maruz kaldığım zamanlar oldu. Şu an daha başka zorbalık boyutuna geçildi. Sanırım okulların, öğretmenlerin ve ailelerin dikkat etmesi gereken bir konu. O zorbalığın boyutu bir tık şekil değiştirdi ve daha tehlikeli bir hal aldı. Zaten yakın zamanda Ahmet Minguzzi’yi kaybettik. Tüyler ürperten bir durum. Eğitim ailede başlar ama çocuğun aileden çok okulda fazla zaman geçirdiğini düşününce okullar da bu iyileşme sürecine katkı sunabilirler, onlara da görev düşünüyor. Sadece ailelere değil.” -SEÇKİN ŞENVARDAR
