29.05.2023 - 06:00 | Son Güncellenme:
Namık Durukan - Cumhurbaşkanlığı seçiminin ilk turunda Yeşil Sol Parti’nin desteğiyle, 9 ilin bulunduğu Güneydoğu Anadolu bölgesinde 5 ilde yarışı lider tamamlayan Millet İttifakı’nın Cumhurbaşkanı adayı Kemal Kılıçdaroğlu’na destek ikinci turda da değişmedi ancak bölge genelinde az da olsa oy kaybı yaşandı. Oy kaybında Kılıçdaroğlu ile Zafer Partisi Genel Başkanı Ümit Özdağ arasında imzalanan protokoldeki “kayyum” konusunun etkili olduğu belirtiliyor. Depremden etkilenen bölge illerinde ise Erdoğan, 14 Mayıs’taki seçime göre oy oranını artırdı.
Güneydoğu Anadolu bölgesinde yer alan nüfus ve üretim açısından bölgenin üç önemli şehri Gaziantep, Şanlıurfa ve Diyarbakır’ın yanı sıra Batman, Mardin, Siirt, Kilis, Şırnak ve Adıyaman’da sandığa katılım 14 Mayıs 2023’te gerçekleşen seçimin ilk turuna oranla kesin olmayan verilere göre düşük gerçekleşti. Bölge illerinde alınan sıkı güvenlik önlemleri nedeniyle önemli bir olay yaşanmazken, zaman zaman sandık başlarında tansiyon yükseldi ve tartışmalar yaşandı. CHP ve Yeşil Sol Parti yetkilileri, Şanlıurfa, Mardin, Siirt ve Diyarbakır’da açık ve blok oy kullanımı yaşandığı ve sandık görevlilerinin tehdit, dövüldüğü iddialarında bulundu. Adıyaman’da depremzede seçmenler, çadır ve konteyner kentlerden seçim sandıklarına araçlarla taşındı.
Batı ‘Erdoğan’ dedi
Erdoğan, 14 Mayıs seçimlerinde bölgenin batısındaki sanayi kenti Gaziantep’in yanı sıra Şanlıurfa, Kilis ile depremin büyük yıkıma yol açtığı Adıyaman’da arayı açmıştı. Erdoğan, Şanlıurfa’da 606 bin 584 oy alırken Kılıçdaroğlu 352 bin 939 oy alarak yarışı ikinci sırada tamamlamıştı. Erdoğan, Gaziantep’te de Kılıçdaroğlu’na fark atarak 684 bin 50 oy almış, Kılıçdaroğlu’nun oy oranı ise 396 bin 593 olarak açıklanmıştı. İkinci tur seçiminde ise Gaziantep’te Erdoğan oy yüzdesini 59,76’dan 62,72’ye, Kılıçdaroğlu ise 34,65’ten 37,28’e çıkardı. Gaziantep’ten sonra nüfus oranı bakımından bölgenin ikinci büyük kenti Şanlıurfa’da ise Erdoğan dün gerçekleşen seçimde bir önceki seçime göre oyunu yüzde yüzde 62’den 64.86’ya çıkardı. Kılıçdaroğlu’nun aldığı oy yüzde 36’dan 35,14’e düştü.
Doğu ‘Kılıçdaroğlu’ dedi
Cumhurbaşkanlığı seçiminin birinci turunda Kılıçdaroğlu, Yeşil Sol Parti’nin güçlü olduğu Güneydoğu’nun doğusunda yer alan Diyarbakır, Batman, Mardin, Siirt ve Şırnak’ta Erdoğan’ın önünde yer almıştı. Farkın en yüksek olduğu il, 412 bin oyla Diyarbakır olmuştu. Kesin olmayan sonuçlara göre saat 22.00 itibarıyla, Kılıçdaroğlu’nun 14 Mayıs’ta 71.96 Erdoğan’ın ise 26,48 oranında oy aldığı kentte, 28 Mayıs seçimlerinde Kılıçdaroğlu’nun oy oranı 71,61 olarak gerçekleşirken, Erdoğan’ınki ise 28.39’a çıktı.
Seçime katılım 2 puan düştü
Güneydoğu’da yer alan 9 ilde seçime katılım oranının, 14 Mayıs seçimine göre düştüğü görüldü. İlk turda, yüzde 81,24 olan katılım, ikinci turda yüzde 79,31 olarak gerçekleşti. İkinci turda katılımın 2 puan düzeyinde düşmesi ve büyük oranda Kılıçdaroğlu’nun oy kaybetmesi üzerine, bölgede özellikle HDP ve Yeşil Sol Parti seçmeninin sandığa gitmekten geri durduğu yorumları yapıldı. HDP ve Yeşil Sol Parti yönetimi, Erdoğan’ın ilk turda yurt genelinde ulaştığı yüzde 49,24 seviyesindeki oyun bölge seçmeninde moral bozukluğu ve sandığa gitmeme eğilimi yarattığını tespit etmişti. Bunun üzerine bölgede kapsamlı bir propaganda faaliyeti için harekete geçen parti yönetimi, ikinci turda katılımı yüksek tutmak için bölgede seçmene kapı kapı dolaşarak ulaşmıştı. Gaziantep, Şanlıurfa ve Diyarbakır’ın yanı sıra Adıyaman, Mardin, Batman, Siirt, Kilis ve Şırnak’ta Cumhurbaşkanı Erdoğan oy oranını artırdı. Buna karşılık Kılıçdaroğlu, Gaziantep, Batman, Şırnak ve Kilis’te artış kaydetmesine rağmen Adıyaman, Diyarbakır, Mardin, Siirt ve Şanlıurfa’da oy kaybetti.
Dünyanın en uzun boylu adamı olarak Guinness Rekorlar Kitabı’na giren 2 metre 51 santimetre boyundaki Mardinli Sultan Kösen, Derik ilcesine baglı kırsal Alibey Mahallesi’nde oyunu kullandı.
Oy teslim kuyruğu
Diyarbakır’da sayımı tamamlanan oy pusulaları sandık görevlileri ve güvenlik güçleri tarafından Diyarbakır’a nakledildi. Diyarbakır Adliyesi ek binası önünde kurulan güvenlik bariyerleri arasında ellerinde oy torbalarıyla görevliler ilginç bir görüntü oluşturdu.
HDP ve Yeşil Sol’dan seçim değerlendirmesi: Hedeflerimize ulaştık
HDP ve Yeşil Sol Partisi yönetimi, Cumhurbaşkanlığı ikinci tur sonucunu, “Adil ve eşit olmayan seçim yaşadık. Geri adım atmadık” ifadesi ile açıkladı.
HDP Eş Genel Başkanı Mithat Sancar ve Yeşiller ve Sol Gelecek Partisi (Yeşil Sol Parti) Eş Sözcüleri Çiğdem Kılıçgün Uçar ve İbrahim Akın, Cumhurbaşkanlığı ikinci tur seçimleri kesinleşmesi sonrası parti genel merkezinde basın toplantısı düzenledi. Seçim hedeflerine ulaştıklarını belirten Akın “mücadelemizle Erdoğan’ı ilk turda durdurduk. İkinci turda da aynı stratejimizi rejimi değiştirme hedefiyle sürdürdük. Sandık verileri de gösteriyor ki, seçmenlerimiz partimizin politikalarına ve hedeflerine kararlı bir şekilde sahip çıkmış, iradesini bu yönde güçlü bir biçimde ortaya koymuştur.” dedi. Kürtlerin 16 bölge ilinde Kemal Kılıçdaroğlu’na yönelik oy tercihi 14 Mayıs’a göre aynen sürdürdüğünü söyleyen Akın, “Seçim sonuçları açıkça göstermiştir ki, bu ülkedeki her iki kişiden birinin değişim talebi vardır.” ifadesini kullandı.
Edirne Cezaevi’nden avukatları aracılığıyla seçim sonuçlarını sosyal medya üzerinden değerlendiren HDP eski Eş Genel Başkanı Selahattin Demirtaş ise, “Halk değişimi kesinlikle onayladı ama tüm süreç manipüle edildi. Yenilmedik. Yenilmediğimiz için de sakın kimse umutsuz olmasın. Asla teslim olmak yok. Mücadeleye devam, devam, devam...” dedi.