Gündem‘Anadolu çiftçisi’ 9000 yıl önce Ege’de doğdu

‘Anadolu çiftçisi’ 9000 yıl önce Ege’de doğdu

29.06.2025 - 07:01 | Son Güncellenme:

Yeni bilimsel bir çalışmada, tarım ve hayvancılık yapmaya başlayan ilk insanların, Ege’deki avcı-toplayıcılarla önce kültürel, 9000 yıl önce de genetik olarak karıştığı, ‘Anadolu çiftçisi’ isimli genetik profilin böyle ortaya çıktığı belirtiliyor.

‘Anadolu çiftçisi’ 9000 yıl önce Ege’de doğdu

GÖRKEM EVCİ - Türkiye’den aralarında biyoloji, antropoloji, arkeoloji gibi farklı bilim dallarından isimlerin bulunduğu bir grup bilim insanının, antik DNA çalışmalarından faydalanarak yürüttüğü bilimsel araştırma Science Dergisi’nde yayımlandı. Bilim insanları çalışmalarında insanlığın avcı-toplayıcılıktan tarım ve hayvancılığa geçişini ifade eden Neolitik Dönem (M.Ö. 10.000-6000) insanlarının Ege’deki macerasını ve Avrupa’ya geçişini inceledi.

Haberin Devamı

“Neolitik tarım kültürleri”, ilk olarak Türkiye’nin Güneydoğusu’nu da kapsayan “Bereketli Hilal olarak isimlendirilen bölgede ortaya çıkıp Ege üzerinden Avrupa’ya yayıldı. Bilim insanları, söz konusu çalışmada Ege’de ve özellikle Batı Anadolu’da Neolitik yaşam biçiminin nasıl ortaya çıktığı konusunun Neolitik öncesinden kalma insan DNA’sının eksikliği nedeniyle belirsiz kaldığını belirterek Batı Anadolu’dan 10.000 yıllık bir bireyin de aralarında bulunduğu 30 yeni paleogenomu, daha önce yayımlanmış 408 genomla birleştirerek Ege’nin nüfus ve kültür tarihini inceledi. Çalışma yalnızca DNA incelemesine dayanmıyor. Yaklaşık 9000 yıl öncesine tarihlenen 16 yerleşimden toplanmış 54 kültürel özelliği içeren bir maddi kültür verisi aynı alanlardan elde edilen 104 genomla birleştirildi. Böylece, Ege bölgesindeki Neolitik geçiş sürecinde yaşanan hareketlilik ve kültürel değişim yeniden inşa edildi.

Haberin Devamı

Kültürel alışveriş

Batı Anadolu’da, çiftçi köylerinin bu bölgeye gelişinden önce, Erken Holosen Dönem’de en az 6000 yıllık genetik devamlılık tespit edildi. Çalışmaya göre bu dönemde Batı Anadolulular, doğudan, Bereketli Hilal’den gelen komşularıyla kültürel alışverişte bulunmuş, yerleşik yaşam biçimlerini keşfetmişlerdi. Ancak bu erken dönemde komşularıyla genetik olarak karışmadıkları görüldü.

‘Anadolu çiftçisi’ 9000 yıl önce Ege’de doğdu

Yerinden etmediler

Araştırmacılar yaklaşık 9000 yıl önce ise Ege’de çiftçi yerleşimlerinin yayılmaya başlamasıyla durumun değiştiğini belirtiyor. Araştırma, bu sürecin doğudan gelen göçmen çiftçilerin Ege’deki avcı-toplayıcıları yerinden etmesiyle gerçekleşmediğini gösteriyor. Doğudan gelen gruplar, yeni kurulan köylerde yerel avcı-toplayıcıların nesilleriyle bir araya gelerek genetik olarak karışmış. Çalışma, günümüzde çok popüler olan DNA testlerinde de sıkça görülen, Ege Denizi’ni aşarak tüm Avrupa’ya yayılan “Anadolu çiftçisi” isimli genetik profilin de böyle ortaya çıktığını belirtiyor.

EN ÇOK OKUNANLAR

KEŞFETYENİ

İlgili Haberler