18.10.2021 - 23:21 | Son Güncellenme:
milliyet.com.tr
Çin'in gerçekleştirdiği hipersonik füze testi ABD'de deprem etkisi yarattı. Kongre'de Biden yönetiminin ülkeyi felakete sürüklediği ve bir an önce harekete geçilmesi gerektiğine ilişkin çok sert uyarılar yapıldı.
Küresel dominasyon hedefine adım adım yaklaşan Çin'in yaptığı son test ve ardından savurduğu tehdit, ABD'de soğuk duş etkisi yarattı. Tüm dünyaya yayılacağına kesin gözüyle bakılan iki ülke arasındaki gerilim, her geçen gün artıyor.
Pekin, hedefini vurmak için Dünya'ya dönmeden önce gezegenin etrafında tam tur dönerek 33 bin km yol kat edebilen nükleer kapasiteli bir füzeyi gizlice test etti.
Financial Times'ın beş isimsiz istihbarat kaynağına atıfta bulunduğu haberine göre, Çin ordusu Long March roketini Ağustos ayında ateşledi. ABD'nin anti-balistik füze sistemlerini aşacak bir teknolojiyle geliştirilen füze, dünyanın etrafını dolaştı ve hedefini sadece birkaç kilometre farkla ıskaladı.
Kaynaklar, olayın ABD istihbarat topluluğunu şaşırttığını ve 'Çin'in hipersonik silahlarının geliştirilmesinde şaşırtıcı ilerleme kaydettiğini' gösterdiğini söylüyor. Test hakkında bilgi sahibi olan bir kaynak, "Bunu nasıl yaptıkları hakkında hiçbir fikrimiz yok" dedi.
Pekin'in sözcüsü Global Times'ta yayınlanan bir makalede testin 'Çin'in nükleer caydırıcılık sisteminde çok önemli yeni bir silaha sahip olduğu' anlamına geldiğini ve bunun da, ABD'nin Çin'e karşı stratejik üstünlük kurma çabalarına vurulan 'yeni bir darbe' olduğunu ve Pekin'in ABD ile 'alay ettiğini' vurguladı.
ABD'de Cumhuriyetçi bir kongre üyesi, Çin'in yeni bir hipersonik nükleer bombayı test ettiğinin ortaya çıkmasından sonra, Amerika'nın Pekin'e karşı daha sert bir tavır almadıkça 10 yıl içinde Çin ile yeni bir Soğuk Savaş silahlanma yarışını kaybedeceği uyarısında bulundu.
Silahlı hizmetler komitesinin bir üyesi olan Mike Gallagher, nükleer füze testinin ortaya çıkarmasından sonra Biden yönetimini eleştirdi ve Amerika'nın Çin ile ilişkilerini 'agresif' bir şekilde yeniden düşünmesi gerektiğini söyledi.
Hafta sonu test haberlerinin kamuoyuna açıklanmasının ardından sert bir uyarıda bulunan Gallagher şöyle konuştu: "Şu anki halinden memnun rotamıza sadık kalırsak... 10 yıl içinde Komünist Çin ile Yeni Soğuk Savaşı kaybedeceğiz.
"Çin Halk Kurtuluş Ordusu'nun artık füze savunmamızı baltalamak ve Amerikan anavatanını hem konvansiyonel hem de nükleer saldırılarla tehdit etmek için giderek daha çok bir güvenebileceği bir yeteneği var."
Hipersonik füzeler, dakikalar içinde uzaydan Dünya'nın herhangi bir yerini vurabilir. Sistem, Alaska merkezli ve Kuzey Kutbu üzerinden gelen füzeleri vurmak için kurulan ABD anti-balistik füze savunma sistemlerinin üstesinden gelebilecek teknolojiye sahip.
Çin ile birlikte Amerika Birleşik Devletleri, Rusya ve en az beş diğer ülke hipersonik teknoloji üzerinde çalışıyor ve geçen ay Kuzey Kore, yeni geliştirilen bir hipersonik füzeyi test ettiğini duyurdu. 2019 geçit töreninde Çin, DF-17 olarak bilinen hipersonik füzesi de dahil olmak üzere ileri teknoloji silahlarını sergilemişti.
Pentagon, Çin'in hipersonik füze denemesi hakkında yorum yapmadı, ancak Çin'i ileri teknolojide 'bir numaralı rakip' olarak kabul etti. Pentagon sözcüsü John Kirby Fox News'e verdiği demeçte, "Çin'in peşine düştüğü askeri kabiliyetler ile ilgili endişelerimizi açıkça belirttik, bu kabiliyetler yalnızca bölgede ve tüm dünyada gerilimin artmasına sebep oluyor" diye konuştu.
Pekin'in devlet medya kuruluşu Global Times'ta yayınlanan bir köşe yazısında "Financial Times haberi doğruysa, bu, Çin'in nükleer caydırıcılık sisteminde yeni bir kilit üye olduğu anlamına gelir, bu da ABD'nin stratejik zihniyetine yeni bir darbedir" ifadeleri kullanıldı.
Başyazıda, "Çin'in ABD ile bir 'silahlanma yarışına' girmesine gerek yok. Askeri gücünü kendi hızında geliştirerek, ABD'nin Çin üzerindeki genel avantajlarını zaten zayıflatma yeteneğine sahip" denildi.
Tüm bu gelişmeler, Çin ordusunun, geçen hafta Tayvan Boğazı'na bir savaş gemisi gönderen ABD ve Kanada'yı bölgede barış ve istikrarı tehdit ettiklerini söyleyerek kınaması sırasında yaşandı.
ABD ordusu, Arleigh Burke sınıfı güdümlü füze destroyeri USS Dewey'in, Perşembe ve Cuma günleri Kanada fırkateynı HMCS Winnipeg ile birlikte Tayvan'ı dev komşusu Çin'den ayıran dar su yolundan geçtiğini söyledi ve Pekin'i kızdıran şu açıklamayı yaptı:
"Dewey ve Winnipeg'in Tayvan Boğazı'ndan geçişi, Amerika Birleşik Devletleri'nin, müttefiklerimizin ve ortaklarımızın özgür ve açık bir Hint-Pasifik'e olan bağlılığını gösteriyor." Çin Halk Kurtuluş Ordusu'nun Doğu Komutanlığı, güçlerinin gemileri izlediğini ve geçişleri boyunca 'bekçilik yaptığını' söyledi.
Açıklamada, "ABD ve Kanada, Tayvan Boğazı'nın barış ve istikrarını ciddi şekilde tehlikeye atarak ortalığı karıştırmak ve kışkırtmak için işbirliği yaptı" denildi ve şu uyarı yapıldı:
'Tayvan, Çin topraklarının bir parçasıdır. Askeri unsurlarımızi her daim yüksek düzeyde teyakkuz halindedir ve tüm tehdit ve provokasyonlara kararlılıkla karşı koyacaktır."
Çin'in Tayvan'a yakın askeri hava üslerini geliştirdiğini gösteren uydu görüntüleri, potansiyel işgal planlarına dair en son ipucu olarak ortaya çıktı. Çin'in güneydoğu kıyısındaki Fujian eyaletindeki üç üs, Tayvan ile hava çatışması yaşanması ihtimaline karşın gelişmiş savunmalarla iyileştirildi ve güçlendirildi.
Görüntüler, Çin Halk Kurtuluş Ordusu hava kuvvetlerinin 1-4 Ekim tarihleri arasında Tayvan hava savunma kimlik bölgesine (ADIZ) 149 sorti gerçekleştirmesinden sonra geldi. Longtian, Huian ve Zhangzhou üslerinin üzerinde çekilen fotoğraflar, depolama sığınaklarının ve yeni idari binaların yapımını ortaya koyuyor.
Planet Labs tarafından çekilen ve ilk olarak ABD otomotiv ve askeri web sitesi The Drive tarafından yayınlanan fotoğraflar, altyapının çoğunun 1980'lere dayandığı üslerdeki inşaat çalışmalarının 2020'nin başlarında başladığını ve pandemi boyunca devam ettiğini gösteriyor.
Longtian hava üssü genişletildi ve hava savunma bölgeleri için uyarlandı. Şu an bölgede en az beş depolama sığınağı inşa ediliyor, ayrıca yeni idari binalar da ortaya çıktı. 2 Ekim'de çekilen üssün görüntüsünde ayrıca genişletilmiş bir apron ve yapım aşamasında olan dört adet sertleştirilmiş uçak sığınağı görülüyor. Sığınaklar, doğrudan piste bağlanıyor.
Yakındaki Huian üssünde, Planet Labs'e göre büyük olasılıkla mühimmat depolaması için kullanılan bombaya dayanıklı uçak sığınakları uydu görüntüsünde görülebilir.
Makao merkezli bir askeri uzman olan Antony Wong Tong, South China Morning Post'a verdiği demeçte, yapılan değişikliklerin, üslerde Tayvan ile gelecekteki olası bir çatışmada nasıl kullanılabileceğine dair ipuçları sunduğunu söyledi.
Tong, "Longtian, kapsamlı bir yenilemeden sonra alternatif bir havaalanı olarak kullanılacak gibi görünüyor, Huian hava üssündeki dört yeni sertleştirilmiş uçak sığınağı ve mevcut 24 uçaklık güneşlik sığınağı, üssün bize tam ölçekli bir havacılık tugayına ev sahipliği yapabileceğini söylüyor" dedi.
Çin'in Tayvan'ı kontrol etmek için "ölümüne kadar savaşma" sözü vermesinden bir hafta sonra, devlete ait gazete Pekin ordusunun "her an savaşmaya hazır" olduğunu yazdı. Bu gelişmelerin ardından Tayvan ordusunun da teyakkuza geçtiği belirtildi.
Gemi helikopterleri, savaş uçakları, denizaltısavar savaş araçları... Pekin ve Moskova, Batı'da kurulan yeni ittifaklara karşı geri adım atmayacaklarnı gösterdi. Çin'in 10 bin ton ağırlığındaki gelişmiş Tip 055 sınıfı büyük savaş gemisi ile ilk kez yabancı bir donanma ile bir tatbikata katılmasıyla, Çin ve Rusya Japonya Denizi'nde ortak bir deniz tatbikatı başlattı.
Bu tatbikat sadece iki tarafın yüksek düzeyde stratejik karşılıklı güvenini göstermekle kalmayacak, aynı zamanda Batılı ülkelerin Quad (Hindistan, Japonya, ABD Avustralya) ve AUKUS (İngiltere, Avustralya, ABD) gibi kurduğu yeni ittifaklara da gözdağı verecek.
Deniz Etkileşimi-2021 deniz askeri tatbikatı, Perşembe günü Rusya'nın Japonya Denizi'ndeki Büyük Körfez yakınlarındaki sularda, Çin Halk Kurtuluş Ordusu'nun (PLA) Tip 055 büyük muhrip Nanchang, Tip 052D muhrip Kunming de dahil olmak üzere gelişmiş savaş gemilerini göndermesiyle başladı.
Çin, Tip 054A Binzhou ve Liuzhou fırkateynleri ve Tip 903A tedarik gemisi Dongpinghu'nun yanı sıra Doğu, Güney ve Kuzey Cephe Komutanlıklarından sabit kanatlı denizaltısavar savaş uçakları ve gemi helikopterleri gönderirken, Rusya ise büyük denizaltısavar gemileri, fırkateynler ve uçaklar ile katıldı.
Tatbikat sırasında Çin ve Rus donanmaları, deniz mayınlarına karşı önlemler, hava savunması, deniz hedeflerine gerçek zamanlı atış ve ortak manevra tatbikatı yapacak.
PLA Deniz Askeri Araştırmaları Araştırma Enstitüsü'nden Zhang Junshe, ortak tatbikatın amacının, iki donanmanın dostane, pragmatik işbirliğini ve savaşma yeteneklerini geliştirmesi ve deniz güvenliği tehditleriyle ortaklaşa mücadele etmesi olduğunu söyledi.
Çin gemileri prova yapmadı ve tatbikata doğrudan başladı. Bu kararla birlikte, ülkenin savaşa daha kolay hazırlanması ve deniz çıkarlarını koruma yeteneklerinin artması hedefleniyor. Çin'in 10 bin ton sınıfı büyük muhribi, yurtdışındaki bir tatbikatta ilk kez yer aldı.
Zhang, tatbikat sırasında Tip 055 büyük muhribinin filodaki komuta gemisi olacağını ve uzun menzilli tespit, erken uyarı ve istihbarat entegrasyonu gibi olağanüstü kapsamlı yeteneklerini sergileyeceğini söyledi. Bu aynı zamanda 2021'de Tip 055'in Japonya Denizi'ne üçüncü girişi. İlki Mart ayında, ikincisi ise Ağustos ayındaydı.
Çin dergisi Shipborne Weapons'ın genel yayın yönetmeni Shi Hong, Perşembe günü Global Times'a verdiği demeçte, "PLA'nın bölgedeki uzak deniz eğitiminin, Çin'in artan gücünden giderek daha fazla emin olmasının sonucunda, rutin hale geldiğini" kaydetti.
Ağustos ayında Çin-Rusya Zapad/Interaction-2021 ortak tatbikatına ilk kez katılan J-20 hayalet savaş uçağı gibi, Tip 055 de PLA'nın en güçlü savaş araçlarından biri. Çinli askeri uzman ve TV yorumcusu Song Zhongping Perşembe günü Global Times'a verdiği demeçte, "Bu tatbikat iki ülke arasındaki yeni bir askeri karşılıklı güveni gösteriyor" diye konuştu.
Deniz Etkileşimi-2021 tatbikatı, ABD, Hindistan, Avustralya ve Japonya'nın Bengal Körfezi'nde Malabar deniz tatbikatı düzenlediği bir zamanda geliyor. Song, Batı ülkelelerinin oluşturduğu Quad ve AUKUS gibi yeni bölgesel güvenlik güçlerinin, hem Çin hem de Rusya için ciddi tehditler olduğunu ve iki ülke arasındaki ortak tatbikatın bölgesel barış ve istikrara katkıda bulunacağını söyledi.
Hindistan, Japonya, ABD ve Avustralya'dan gelen deniz kuvvetleri, Malabar 2021'in ikinci aşamasına başladı. ABD Donanması tarafından ev sahipliği yapılan ve Bengal Körfezi'nde yürütülen Malabar 2021, iki aşamada gerçekleştiriliyor.
Hint Okyanusu'nun kuzeydoğusundaki Bengal Körfezi'ndeki ortak tatbikat yarına kadar sürecek. Malabar, Çin'in, Hint-Pasifik bölgesinde artan faaliyetlerine karşı bir girişim olarak görülüyor.
Tatbikat, katılımcı ülkeler arasında ileri savaş taktiklerinin planlanması, eğitimi ve istihdamını geliştirmek için tasarlandı. Hindistan Donanması, INS Ranvijay, INS Satpura, P8I uzun menzilli deniz karakol uçağı ve bir denizaltı ile temsil edilecek.
Tatbikata ABD Donanması'nın uçak gemisi USS Carl'ın yanı sıra USS Lake Champlain ve USS Stockdale muhripleri de katılıyor. HMAS Ballarat ve HMAS Sirius, tatbikatta JS Kaga ve JS Murasame tarafından Avustralya Kraliyet Donanması ve Japonya Deniz Öz Savunma Kuvvetleri'ni temsil edecek.
Hindistan Savunma Bakanlığı yaptığı açıklamada, tatbikatın ikinci aşamasının, tatbikatın bu yıl Ağustos ayında gerçekleştirilen ilk aşamasında geliştirilen koordinasyon ve birlikte çalışabilirlik üzerine inşa edileceğini söyledi. Diğer faaliyetlerin yanı sıra, tatbikatlar gelişmiş yüzey ve anti-denizaltı savaş (ASW) tatbikatları ve silahlara odaklanacak.
Japonya Deniz Öz Savunma Kuvvetleri'ne (MSDF) göre tatbikata ABD donanmasına ait nükleer güçle çalışan uçak gemisi Carl Vinson, bir Avustralya fırkateyni, bir Hindistan destroyeri ve iki Japon gemisi katılıyor.
Japonya'da Kabine Baş Sekreter Yardımcısı Kihara Seiji, düzenlediği basın toplantısında, tatbikatın "serbest ve açık Hint-Pasifik" vizyonunun hayata geçirilmesi için 4 ülkenin ilişkilerini güçlendirmesini umduklarını bildirdi. İlki Hindistan ve ABD donanmalarınca 1992'de düzenlenen Malabar tatbikatlarına Japonya 2015'te dahil olmuştu.
Habere göre ABD, Japonya ve Tayvan'dan yetkililer, müttefik jetleri tanımlamayı kolaylaştıran askeri uçak kodlarını paylaşmak için 2017'de varılan bir anlaşmanın ardından işbirliğinin 'önemli ölçüde arttığını' belirttiler. İki müttefikin nihai hedefinin Tayvan için 'bütünleşik bir savaş planı' geliştirmek olduğu bildiriliyor. ABD ve Japonya'yı özellikle endişelendiren şey ise, Tayvan'ın hava kuvvetlerinin bulunduğu bölgelerde uçan ve sayıları giderek artan Çin savaş uçakları. Çin'in Haziran ayında onlarca savaş uçağıyla gerçekleştirdiği 'taciz' akınından sonra konuşan Tayvan Dışişleri Bakanı Joseph Wu ülkesinin bir çatışmaya hazırlıklı olması gerektiğini söylemişti.
Çin, Tayvan'a 350 kilometre uzaklıkta yer alan Senkaku Adaları'ndaki Japonya hakimiyetini de tanımıyor ve Diaoyü ismini kullanmayı tercih ediyor. Komünist Parti'nin 100. kuruluş yıldönümünde konuşan Çin lideri Şi Jinping, sözü Tayvan'la birleşmeye getirdi ve "Hiç kimse, Çin halkının ulusal egemenlik ve toprak bütünlüğü konusundaki kararlılığını, iradesini ve kabiliyetini hafife almamalı" dedi.
Tayvan, Çin'in en hassas bölgesel sorunu. Çin'de 2005 yılında Ulusal Halk Kongresi'nin yıllık toplantısında, Tayvan’ın bağımsızlığına karşı gündeme alınan yasa tasarısı oybirliğiyle kabul edilmişti. Söz konusu yasa, resmi olarak bağımsızlık ilan etmesi halinde Tayvan’a karşı askeri güç kullanılmasını öngörüyor.
Çin Tayvan'ı bir gün anakara ile bir araya gelecek bir eyaleti olarak görse de, birçok Tayvanlı ülkelerinin bağımsız olduğunu savunuyor. Çin ayrıca uluslararası alanda tecrit etmeye çalıştığı Tayvan'la, diplomatik ilişkileri olan az sayıdaki ülkeye de baskı uyguluyor.
Pekin yönetimi 2019'un başında Tayvan'ın bağımsızlığının bir felaket olacağını duyurmuş, Şi Jinping ada ülkesinin egemenliklerini kabul etmemesi halinde saldırabileceklerini söylemişti. Ada ülkesindeki bağımsızlık yanlılarını tehdit eden Çin lideri Şi, "Tayvan'daki herkes, bağımsızlığın, büyük bir felaket olacağını anlamalıdır" demişti:
"Ayrılıkçı herhangi bir adıma izin vermeyeceğiz. Kuvvet kullanmamak noktasında bir söz vermeyeceğimiz gibi, tüm gerekli adımları atmak konusunda da hakkımızı saklı tutacağız". Şi Jinping'in açıklamalarından sonra Çin ordusu Tayvan adası yakınlarında savaş uçakları ve gemilerin katıldığı gövde gösterilerine girişmişti.
Tayvan lideri Tsai Ing-wen ise, Pekin yönetimine verdiği yanıtta ülkesinin asla 'Tek ülke, iki sistem' düzenine geçmeyi kabul etmeyeceğini ilan ederek "Çin'in imzaladığı 1992 Mutabakatı 'Tek Çin' düzenine işaret ediyor. Şi Jinping'in sözleri kaygılarımızın yersiz olmadığını gösterdi" diye konuşmuştu.
Tayvan ordusu, aynı yılın Mayıs ayında gerçek füzeler ve mermilerle Çin işgaline karşı arka arkaya tatbikatlar düzenlemişti. Güney kenti Pingtung kıyılarındaki tatbikatta savaş gemileri ateş açmış, tank ve top atışları yapılmış, jetle ve helikopterler füze fırlatmıştı.
Aynı hafta içinde üç savaş uçağı muhtemel bir Çin saldırısına karşı bir otoyola iniş yapmış, görüntüler günlerce dünyada konuşulmuştu. Doğudaki Hualien açıklarında gerçekleşen bir başka tatbikatta ise savaş gemisinden anti denizaltı füzeleri ateşlenmişti.
Tayvan'ın en önemli müttefiki ise, ABD. Washington, Nisan ve Mayıs 2019'da Çin'in muhalefetine rağmen Tayvan Boğazı'na savaş gemileri gönderdi. ABD Tayvan'la diplomatik ilişkisi kurmasa da çeşitli anlaşmalar gereği Tayvan'ı koruma altında tutuyor ve bu ülkeye silah satıyor. Pentagon'un açıkladığı verilere göre, son 10 yılda Tayvan'a 15 milyar dolardan fazla silah satışı yapıldı.
Tayvan Boğazı, Çin'le Tayvan'ı birbirinden ayırıyor. Boğazın genişliği ise, 180 kilometre. 1949 yılında Çin iç savaşı sırasında, komünistlere yenilen milliyetçiler, Tayvan adasına kaçmışlardı.