15.03.2025 - 06:48 | Son Güncellenme:
Mithat Yurdakul / ANKARA - Türkiye’nin, Rusya’dan doğal gaz tedariğini sürdürülebilmek için ABD’nin Gazprom’a yönelik yaptırımından Türkiye’ye tanınan muafiyetin süresi 20 Mart’ta dolarken, Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek muafiyetin uzatılması için devreye girdi. ABD Başkanı Donald Trump’ın Ukrayna - Rusya barışına Rusları ikna etmek için doğal gaz kartından yararlanmayı gündemde tuttuğu belirtilirken, Gazprombank’a uygulanan ambargo Rusya’nın doğal gaz ihracatında ödeme aldığı tek yetkili kuruluş olması nedeniyle kritik önem taşıyor. Türkiye’nin, Rusya’dan doğal gaz tedarikini sürdürülebilmek için ABD’nin sağladığı yaptırım muafiyetinin süresi 20 Mart’ta doluyor. Muafiyetin süresinin uzatılması için Türkiye tarafının girişimleri hızlanırken, Türkiye adına diplomasi yürüten Hazine ve Maliye Bakanı Şimşek, ABD’li mevkidaşı Scott Bessent ile görüşecek. Görüşmenin ardından, muafiyetin uzatılması kararı verilmesi beklentisi bulunuyor.
SÜREÇ NASIL GELİŞTİ?
ABD yönetimi kasımda, Ukrayna savaşı gerekçesiyle Rusya’ya yaptırımlarını genişletmiş ve Rusya’dan doğalgaz alan ve ödemelerini Gazprombank üzerinden yapan ülkeleri de yaptırım kapsamına aldığını açıklamıştı. Doğal gaz ithalatının büyük kısmını Rusya’dan yapan Türkiye, diplomasi süreciyle, yaptırımlardan muafiyet talebini dile getirmişti. Yürütülen temasların ardından, ABD’nin Rusya’nın uluslararası finans sistemini kullanmasını engellemek amacıyla Gazprombank’a yönelik uyguladığı yaptırımlardan Türkiye’nin muaf tutulduğu bildirilmişti.
TEDARİKTE KESİNTİ RİSKİ BULUNUYOR MU?
Türkiye, 2024 sonu verilerine göre boru hattı gazının yüzde 60’tan fazlası ile genel gaz ithalatının yaklaşık yüzde 41’ini Rusya’dan yapıyor. Doğal gaz, Türkiye’nin elektrik üretiminde önemli bir yer tutuyor. EPDK’nin verilerine göre Ekim 2024 itibarıyla lisanslı elektrik üretiminin yüzde 20.4’ü doğal gazdan gerçekleştirildi. Bu da özellikle sanayi üretiminde büyük önem taşıyor. Gazprombank yaptırımlarının sürmesi halinde, ödeme imkanının ortadan kaldırılması nedeniyle Türkiye’nin sürekli gaz tedariğinde kesinti riski bulunuyor.
TRUMP’IN BARIŞ KOZU
Türkiye gibi gaz ithalatçıları açısından ambargo muafiyeti büyük önem taşırken, Rusya’nın da yeni gelişmelerin ardından gaz gelirlerinin tahsilatı için alternatif yöntemleri gündeminde tuttuğu belirtiliyor. ABD Başkanı Trump’ın Ukrayna - Rusya barışına Rus tarafını ikna etmek için doğalgaz ambargosu kartından yararlanmayı planladığı belirtilirken, Gazprombank’a uygulanan ambargo da Rusya’nın doğal gaz ihracatında ödeme aldığı tek yetkili kuruluş olması nedeniyle kritik önem taşıyor.
Boşanma aşamasında olan Nara ve Icardi cephesinde sürpriz bir gelişme yaşandı.