Başçı: Bizden gevşeme beklemeyin

Merkez Bankası Başkanı Erdem Başçı, 2013 yılının 4. Enflasyon Raporu’nu İstanbul’da açıkladı. Başçı, sunumunun ardından basın mensuplarının sorularını yanıtladı. Başçı, bir soru üzerine dolarizasyonla ilgili gelişmelerin hep iyi tarafta olduğunu vurguladı. Kredi büyüme hızına hem döviz hem de TL kredi bazında baktıklarını belirten Başçı, firmalar için, aşağı yukarı düzenli olarak her zaman TL kredi büyüme hızının daha yüksek olduğunu söyledi.

Döviz bazında kredilerin de büyüdüğünü ancak TL kredilerin daha hızlı büyüdüğüne dikkat çeken Başçı, bunun dolarizasyonu trend olarak çözdüğünün düşünülebileceğini vurguladı. Pozisyon olarak bakıldığında hane halkına getirilen dövizle borçlanma yasağının çok isabetli olduğunu ifade eden Başçı, “Hane halkı şu anda dövizde uzun pozisyon taşıyor. Sadece döviz mevduatları var. Dolayısıyla döviz yükseldiğinde bir pozitif servet etkisi yapıyor. Genel trend olarak hane halkı döviz yükseldiğinde satışı tercih ediyor. Bazen soru işaretlerinin uzadığı dönemde, Haziran, Temmuz ve Ağustos gibi soru işaretlerinin arttığı dönemde biraz duraklamaya geçtiklerini hissettik. Fakat daha sonra belirsizlik azaldıkça hanehalkı da normal davranışa döndü" diye konuştu.

-“KİRA ENFLASYONU ETKİSİ BİRAZ DAHA KALICI GÖRÜNÜYOR”-

Başçı, “hizmet enflasyonu ne kadar endişelendiriyor" şeklindeki bir soru üzerine, hizmet enflasyonunun alt unsurlarına bakıldığında, ulaştırma hizmetleri ve oteller gibi döviz kurlarına daha hassas kalemler bulunduğunun görüleceğini ifade etti. Oralarda daha çok döviz kurlarının etkisinin görüldüğünü vurgulayan Başçı, bunun geçici olma ihtimalinin yüksek olduğunu kaydetti. Kira enflasyonunun geçen yıl yüzde 4’ler seviyesine düşmüş olduğunu anımsatan Başçı, “Şimdi onun yüzde 6’lara geldiğini görüyoruz. Dolayısıyla kira enflasyonu biraz daha kalıcı görünüyor. Bunun dışında hizmet enflasyonu ücret artışlarına hassas. Mutlaka bunun göz önünde bulundurulması gerekiyor. Her zaman için iç talep ve kredi büyümesi, burada mutlaka bir miktar etki yapıyor diye düşünmek lazım. Daha sıkı bir duruş, gerek makro ihtiyati araçlar açısından BDDK’nın aldığı tedbirler, gerekse bizim likidite politikasında bizim daha sık duruşumuz. Burada hizmet enflasyonu üzerinde daha olumlu bir etki yapacaktır diye düşünüyoruz” şeklinde konuştu.

-“ TÜRK LİRASI TASARRUF MEVDUATIYLA İLGİLİ İLAVE TEŞVİKLER GELEBİLİR”-

Türkiye'de daha ziyade bankaların yurt dışından fonlamaları ile cari açığın finanse edildiğini belirten Başçı, burada bir miktar artan bir eğilim olduğunu dile getirdi. Başçı şunları kaydetti: “Orada her hangi bir sorun yok. Bankaların durumu iyi olduğu için gerek 1 yıl, 1 yıldan daha uzun vadeli finansman sürüyor. Türkiye’de cari açık finanse ediliyor. Oradaki baz etkileri geçtikten sonra manşet cari açığın daha iyi noktada olduğunu belirtiyoruz. Oldukça dikkat çekici bir cari açık oranı. Bizim ne yapıp tasarrufları artırmamız gerekiyor. Tasarrufların artırılması ile ilgili adımlara bireysel emeklilikle başlandığı. Kamu desteği teşviki verildi. İlk etki olumlu, bundan sonra da tasarruf oranlarında artışa yön verecektir. Buna benzer bir şekilde, bir yıl ve daha uzun vadeli mevduat faizleriyle ilgili bir takım düzenlemeler yapıldı. İlave teşviklerde gündemde olabilecektir. Bunun için Aralık ayını bekleyin. Türk Lirası tasarruf mevduatıyla ilgili ilave teşvik edici unsurlar, özellikle uzun vadeli mevduatı teşvik edici unsurlar gündeme gelebilir. TL oynaklık olarak bakıldığında, Türkiye diğer ülkelere göre oldukça iyi durumda. Değer kaybı açısından da bakıldığında fena yerde değil. Bu 5 ülkeyle karşılaştırıldığında oldukça iyi yerde olduğu söylenebilir.”

-“İÇ TALEP KONUSUNDA ÇOK SAĞLAM DURUŞ SERGİLENMELİ”-

Bir soru üzerine Başçı, enflasyonu yüzde 5’e düşürmek için mutlaka iç talep konusunda çok sağlam duruş sergilenmesi gerektiğini vurguladı. Alınan tedbirler sayesinde kredi büyüme hızının yüzde 15’lere kadar düştüğünü belirten Başçı, “Enflasyon o yıl sonunda yüzde 6.2’ye düşmüştü. Yüzde 6.2, son 44-45 yılın en düşük yıl sonu enflasyonuydu. Dolayısıyla biz o konuda titiz davranmaya devam edersek, kredi büyüme hızını önce yüzde 20’lere, daha sonra yüzde 20’lerin altına çekmeye devam edersek, enflasyonda, hizmet enflasyonu ve iç taleple ilgili kalıcı çözümü sağlayacak. Çok önemli faydaları da olacak. Uzun vadeli faiz oranlarının tek haneli seviyeye geldiğini gördük. Burada kalıcı olması, ancak enflasyonun yüzde 5’lere kalıcı olarak düşmesiyle olabilir. O zaman gelecek olan şoklar, uzun vadeli faizleri çift haneye çıkarmamış olur. O zaman gayretlerimize devam etmemiz mutlaka gerekiyor” diye konuştu.

-“İLETİŞİMDE VE POLİTİKA ARAÇLARINDA İLAVE ARAÇLARA İHTİYAÇ VAR”-

İletişimle ilgili zor bir dönemden geçildiğinin açıkça söylenmesi gerektiğini vurgulayan Başçı şunları söyledi: “Amerikan Merkez Bankası Başkanı ‘bilinmeyen sulardayız’ ifadelerini Haziran ayında 3-4 defa kullandıysa, dünyanın geri kalan kısımlarının da bilinmeyen sularda olduğunu tahmin edebilirsiniz. Dolayısıyla iletişimde ve politika araçlarında ilave araçlara ihtiyaç olduğu kesin. Burada faiz oranlarıyla ilgili olarak, konuşmayı dikkatli olarak dinlerseniz, orada ne kastettiğimiz net.”

-"TL'NİN DEĞER KAZANMA İHTİMALİNİ YÜKSEK GÖRÜYORUZ"-

Döviz kurlarıyla ilgili serbest dalgalı kur rejiminde olunduğunu vurgulayan Başçı, bazen döviz kurlarının her iki yönde de hareket edebileceğinin unutulduğunu ifade etti. Çok uzun süre TL değer kaybettiği zaman çok ciddi bir şekilde kafa karışıklığına yol açtığını belirten Başçı, “TL’nin değer kazanma ihtimali var. Biz bu ihtimali yüksek görüyoruz" dedi.

-"225 BAZ PUANLIK SIKILAŞMA, İLAVE ŞOKLARA KARŞILIK DAYANIKLILIK SAĞLADI"-

225 baz puanlık bir sıkılaşmanın gelebilecek ilave şoklara karşı dayanıklılık sağladığını vurgulayan Başçı, baştan sıkılaşma yaptıkları için gelebilecek ufak tefek ilave şoklara karşı yakın planda koridorda ayarlama ihtiyacı görülmediğini vurguladı. “Olursa yapmaz mıyız? Elbette. Para politikası kurulu her zaman için bunu yapabilir” diyen Başçı, şu an için böyle bir ihtimal görünmediğini vurguladı.

-“PARA POLİTİKASINDA BİZDEN GEVŞEME BEKLEMEYİN”-

Bankaların sermaye rasyosunda düşmenin söz konusu olduğuna dikkat çeken Başçı, “Bankalar kredilerde biraz daha yavaş artış davranışına gireceklerdir. Biraz iç talebi izlememiz gerekecek. İç taleple ilgili ilave para politikası konusunda adım atılması gerekirse, biz adım atarız. Şu anda benim burada mesaj vermek istediğim şey şu: Enflasyona odaklı para politikası devam ediyor. Para politikasında bizden gevşeme beklemeyin” dedi.

Enflasyon konusunda diğer merkez bankaları gibi eşik değer vermediklerinin altını çizen Başçı, “Fakat şu anda mevcut durum, çekirdek enflasyon gidişatının, manşet enflasyon gidişatının enflasyon hedefi olan yüzde 5’in oldukça üzerinde olduğuna işaret ediyor. Bunun gelecek senenin ilk çeyreğinde olumlu gelişmeye dönme ihtimalinin yüksek olmakla beraber, çok kısa vadede hemen yüzde 5'e inmesinin pek beklenmediğini dile getirdi. O yüzden bizim, Bizden enflasyon hedefe iyice yaklaşana kadar, hatta hedefe ulaşana kadar para politikasında gevşeme beklemeyin” diye konuştu. (ANKA)