Zeynep Dilara Akyürek / Milliyet.com.tr – Her gün trafikte daha sık rastlanan elektrikli araçlar, dışarıdan bakıldığında fosil yakıt tüketen araçlardan pek de farklı görünmüyor. Ancak yaşadıkları, fosil yakıt tüketen bir aracın pek de karşılaşacağı bir problem değil. Bir yakıt pompasının önüne park edilmiş ve yakıt alınmasını engelleyen araç görmek pek çok kişinin hayatı boyunca karşılaşmadığı bir olay olabilir. Ancak elektrikli araçların ‘yakıt’ alacağı şarj istasyonlarının önünde çoğu zaman fosil yakıt tüketen araçlar park edilmiş oluyor. Elektrikli araç sahiplerini zor duruma sokan bu durum için ‘park yasağı’ gibi bir uygulama yapılması durumunda ise park yasağı tabelası tüm araçları kapsadığı için sorun çıkmaza giriyor. Bunun uyarı tabelaları şarj istasyonlarında yerini alsa da pek de etkili olduğu söylenemez. Milliyet.com.tr Özel Haberler Servisi olarak 30 Kasım 2024 tarihinde yayınlanan haberimizde ‘kanuni düzenlemenin gerekliliğini’ vurgulamıştık. Gökhan Hıncal ve ekibinin ODTÜ (Orta Doğu Teknik Üniversitesi) kökenli teknoloji girişimi, bu soruna tam 5 ülkede çözüm sunuyor. Şarj istasyonlarını uzaktan, tek tuşla rezerve edebiliyor ve yalnızca elektrikli araçların açabildiği bir bariyer sistemiyle fosil yakıt tüketen araçlar tarafından istismar edilmesinin önüne geçilebiliyor. Ankara’da başlayan ‘LetsParky’nin hikâyesini, Yazılım Anonim Şirketi'nin Kurucusu ve CEO'su Gökhan Hıncal Milliyet.com.tr’ye anlattı.
'İŞGAL SORUNU DİKKATİMİZİ ÇEKTİ'
Şehir planlamaları yapılırken hayati noktaların ve bölgede yaşayanların ihtiyaçlarının göz önünde bulundurulması gerekiyor. Ancak ne yazık ki planlama doğru olsa da kurallara uyulmadığında çevredekilerin ihtiyaçları karşılanamıyor. Türkiye’nin kritik ve işlek noktalarına kurulan elektrikli araç şarj istasyonları, fosil yakıt tüketen araçların ‘işgaline’ uğruyor. Havacılık ve uzay mühendisliği eğitimi sonrası, 2008'de IoT (Nnesnelerin interneti, fiziksel nesnelerin birbirleriyle veya daha büyük sistemlerle bağlantılı olduğu iletişim ağı) sektöründe çalışmalarına başlayan Gökhan Hıncal ve ekibi, Türkiye'nin önde gelen kurumlarına hizmet verme fırsatı bulmuştu. Ekip ODTÜ, Anadolu Üniversitesi, Karabük Üniversitesi ve TÜBİTAK gibi kuruluşların geçiş kontrol sistemi projelerini geliştirirken, bu alanda derin bir bilgi birikimine sahip olma fırsatını yakaladı. Tam da bu noktada dikkatlerini çeken ‘bugünün ve geleceğin sorunu’ olmuştu. Elektrikli araçların seyrine devam etmesi için alması gereken ‘yakıt’ için şarj istasyonları pek de doğru şekilde kullanılmıyordu. Şarj istasyonuna ihtiyacı olmadığı halde elektrikli araçlar için ayrılan yere park edilen araçlar, yakıt alma hakkını ‘işgal’ ediyordu. Bu sorun, Ankara’dan 5 ülkeye çözüm sunacak ODTÜ kökenli bir girişimin doğmasıyla sonuçlanmak üzereydi.
Gökhan Hıncal ve ekibinin, bir şarj operatörünün kendilerine ulaşmalarıyla, ‘işgal’ sorununu çözmek için işe koyulacakları gün gelmişti. Hıncal, hikâyelerinin nasıl başladığını, “Elektrikli araç şarj istasyonlarındaki 'işgal sorunu' dikkatimizi çekti. Büyük bir şarj operatörünün bu probleme çözüm arayışıyla bize başvurması, teknoloji odaklı yaklaşımımızı bu alana yönlendirmemize vesile oldu. Benzinli araçların şarj istasyonlarını işgal etmesi, elektrikli araç kullanıcılarının hizmet almasını engelliyor ve işletmeciler için ciddi ekonomik kayıplara neden oluyordu. Geliştirdiğimiz özgün çözümlerle kendimizi, beklenmedik bir şekilde, 'teknolojik otoparkçı' rolünde bulduk. Bugün geliştirdiğimiz teknoloji, basit bir park çözümünden çok daha fazlası; elektrikli araç ekosisteminin kritik bir altyapı bileşeni haline geldi” diye anlatıyor. Otoparkçılık mesleği çok uzun zamandır sürdürülüyor olsa da, Hıncal’ın ‘teknolojik otoparkçılık’ dediği sistem bir ilkti!
'AMAÇ CEZA UYGULAMAK DEĞİL'
LetsParky’nin istasyonları koruyan ‘bouncer’ yani Türkçesiyle fedaileri, yerleşik metal algılama sensörleriyle donatılmış durumda. Bu akıllı bariyerler, hem park alanını fiziksel olarak kontrol ediyor hem de yetkisiz parkları anında tespit edebiliyor. Üstelik 4G ve bluetooth teknolojilerini kullanarak uzaktan da yönetilebiliyorlar. Yani daha şarj istasyonuna ulaşmadan durumunu kontrol edebiliyorsunuz. Şarj istasyonlarının gerçek zamanlı kontrolünü sağlayan sistemde, istasyon işletmecileri kendi uygulamalarını LetsParky’nin sistemine entegre ederek rezervasyon ve ödeme süreçlerini de yönetebiliyor. Gökhan Hıncal şarj istasyonlarını işgale karşı koruyan sistemde, amaçlarının ‘ceza uygulamak’ olmadığına dikkat çekerek şöyle konuştu:
"Sistemimiz öncelikle önleyici bir çözüm sunuyor. Park alanları fiziksel olarak korunduğu için yetkisiz araçların park etmesi baştan engelleniyor. Ancak yetkisiz park girişimlerinde sistem otomatik olarak alarm veriyor ve işletmeciye anında bildirim gönderiyor. İşletmeciler bu verileri kullanarak gerekli yasal işlemleri başlatabiliyor. Asıl amacımız ceza uygulamak değil, şarj istasyonlarının verimli kullanımını sağlamak. Sürekli olarak sistemimizi geliştiriyoruz. Yakında devreye alacağımız online rezervasyon sistemiyle sürücüler şarj noktalarını önceden rezerve edebilecek. Ayrıca yapay zeka destekli analitik özellikler üzerinde çalışıyoruz. Bu sayede şarj istasyonlarının kullanım verimliliğini daha da artırmayı hedefliyoruz. Google Haritalar entegrasyonu da yakında gelecek özelliklerimiz arasında. Önemli olan nokta, sistemimizin sadece bir park çözümü değil, elektrikli araç ekosisteminin kritik bir altyapı bileşeni olması."
4 BİN 500 İSTASYONDA AKTİF! LİSTEDE 4 ÜLKE DAHA VAR
Ankara’da başlayan çalışmalar, bugünlerde geleceğin teknolojisini sunan elektrikli araçların haklarını korumaya ve konforlu kullanımını sağlıyor. Üstelik Türkiye’de 4 bin 500 istasyonda çalışan ‘fedailer’in maliyeti de oldukça düşük. Sık kullanılan şarj noktalarında kısa süre içinde kendini amorti eden sistem, Türkiye dışında 4 ülkede daha aktif. Gökhan Hıncal, yalnızca 15 dakika içinde aktif hale getirilebilen sistem ve maliyeti için “LetsParky, şarj istasyonu işletmecileri için kendini hızla amorti eden bir yatırım. Ortalama 25 şarj işleminde kendisini amorti ediyor. Ancak asıl değer, elektrikli araç kullanıcılarının şarj istasyonlarına kesintisiz erişimini garanti altına alması. Bu da işletmeciler için sürdürülebilir bir gelir akışı ve müşteri memnuniyeti anlamına geliyor. Kurulum süreci sadece 15 dakika ve özel bir altyapı gerektirmiyor. Her tür şarj istasyonuna kolayca entegre edilebiliyor. Şu an Türkiye'de 4 bin 500'den fazla şarj noktasına entegre durumdayız ve işletmecilerimizin gelirlerinde önemli artışlar gözlemliyoruz” diye konuştu. Hıncal, sözlerini şöyle noktaladı:
"Şu anda Türkiye'deki şarj prizlerinin yüzde 42'sine entegrasyon sağlamış durumdayız. Birleşik Arap Emirlikleri, Suudi Arabistan, Katar ve Endonezya'da distribütör anlaşmalarımız var. Orta Doğu bölgesi, akıllı şehir yatırımlarının hızla arttığı ve mobilite çözümlerine büyük önem verilen bir pazar olarak bizim için stratejik öneme sahip. Birleşik Arap Emirlikleri, Suudi Arabistan ve Katar'da yerel iş ortaklarımızla büyüme gösteriyoruz. Her ülkede güçlü iş ortaklıkları kurmaya odaklanıyoruz ve distribütör ağımızı sürekli genişletiyoruz. Türkiye'de de kurumsal iş ortaklarımız aracılığıyla müşterilerimize çözümlerimizi ulaştırıyor ve kesintisiz destek sağlıyoruz."
Survivor'dan geçtiğimiz günlerde elenen isim Serenay Aktaş olmuştu. Instagram'dan takipçileriyle soru cevap yapan Serenay Aktaş kendi Survivor kadrosunu kurdu.