Marka ve tescilde çözüm ortağı: Kalender Patent!

Marka ve patent başvuruları bireysel olarak da yapılabildiği için, kişilerin vekille çalışıp çalışmamak konusunda kararsızlık yaşadığına dikkat çeken Kalender Patent’in kurucusu Tolga Kalender, “Tescil başvurularında vekil ile çalışma zorunluluğu yoktur aslında fakat vekilsiz yapılan başvurularda, genelde başvuru sonrası kurum tarafından yapılan araştırmada benzer marka, patent ve tasarım olma durumunun başvurunun reddedilmesine neden olması veya süreç içerisinde bültende yayımlanan dosyalara gelen itirazların zamanında ve doğru şekilde cevaplanamaması sonucunda tüm süreç boşa gitmiş ve iade alınamayacak paralar harcanmış oluyor. Vekil ile yapılan başvurularda bu olumsuzluklar en düşük seviyede olmakta ve vekiller tarafından doğru yolla çözüm sunulmaktadır” diye açıklıyor.

- Öncelikle bize Kalender Patent’ten ve sunduğu hizmetlerden biraz bahseder misiniz?

Kalender Patent, 2013 yılında İzmir merkezli olarak kurulmuş ve Fikr-i ve Sınai Mülkiyet Hakları konularında danışmanlık ve vekillik hizmetleri veren bir patent ofisidir. Marka Tescili, Patent Tescili, Tasarım Tescili ve Coğrafi İşaret Tescili işlemleri için müvekkillerine ön araştırma, benzerlik kontrolü, başvuru, süreç içerisindeki yayıma itiraz, gelen itirazlara yapılacak karşı itirazlar, kurumun verdiği aleyhteki kararlara itiraz ve sonuç olarak da tescil belge işlemeleri için destek vermek ve işlemi takip etmek üzerine kurulu hizmet vermektedir.

- Marka ve patent arasındaki fark nedir?

Marka, bir işletmenin mal ve/veya hizmetlerini bir başka işletmenin mal ve/veya hizmetlerinden ayırt etmeyi sağlaması koşuluyla, kişi adları dahil, özellikle sözcükler, şekiller, harfler, sayılar, malların biçimi veya ambalajları gibi çizimle görüntülenebilen veya benzer biçimde ifade edilebilen, baskı yoluyla yayımlanabilen ve çoğaltılabilen her türlü işarettir.
Patent ise buluş sahibinin, buluş konusu ürünü üçüncü kişilerin belirli bir süre üretme, kullanma, satma veya ithal etmesini engelleme hakkı olan belgedir.
Yani marka üretim ve hizmet sunarken kullanılan temsil ifadeleri, patent ise buluşun yeni üretim sistemi veya son ürün olarak farklarını koruyan ve sahiplerine üçüncü şahısların kullanımını engelleten ve müdahale etmelerine hak sağlayan tescillerdir.

‘Yöresel kalkınmayı sağlar’

- Günümüzde yerel üreticiler, kooperatifler, belediyeler ve ticaret odaları, bulundukları bölgede üretilen ürünler için coğrafi işaret almaya çabalıyor. Peki nedir coğrafi işaret? Bölge halkı için neden bu kadar önemlidir?

Coğrafi işaretin ve geleneksel ürün adının tescil amacı, tescile konu olan ürünün üretimi ve kaynağı gibi bir takım genel niteliklerine bağlı özelliklerden ötürü belli bir üne kavuşmuş, bilinir duruma gelmiş ürünlerin korunmasını sağlamaktır. Tüketiciler söz konusu yöre adıyla satılan ürünleri o yöre adına duydukları güven nedeniyle tercih edebilirler. Bu nedenle bir ürün için belirli bir kalite ve aitlik haline gelmiş yer adlarının coğrafi işaret veya geleneksel ürün adı olarak koruma altına alınmasında o yöre halkının menfaatlerinin korunması açısından büyük fayda vardır.
Ayrıca ürüne pazarlama gücü de katar ve ürünün gerçek üreticilerini koruyan kolektif bir hak olduğundan yöresel kalkınmaya aracılık eder ve ülke ekonomisine de katkı sağlayacağı aşikardır. Ve bu koruma ile sahte üretimlerin engellenmesi mümkün olduğundan, ürünün gerçek üreticisinin yaşayabileceği olası kazanç kayıpları da önlenmiş olur. Bir diğer önemi de bu tescil ibarelerinin gerekli özellikleri taşımayan sahte ürünler üzerinde kullanılmasının önüne geçilerek, tüketicinin yanıltılmasına engel olunması ve tescilli ürünün ününden faydalanılmaması, dolayısıyla tüketicinin korunmasına yardımcı olmaktır. Ve ayrıca kültürün korunması açısından da yüksek öneme sahiptir. Bölgelere özgü üretimleri tescil yoluyla koruyup ve yok olmalarını önlemeyi amaçlar.

‘Güvenilir olmak şart’

- Çalışacağımız kişinin resmi, gerçek bir vekil olup olmadığını nasıl anlayabiliriz?

Türk Patent ve Marka Kurumu resmi internet sitesinde vekil araştırma sorgulama bölümü mevcut. Orada isim soy isim aratması yaparak kontrol edebilir veya kurumun telefon numarasını arayıp sorarak da öğrenebilirler. Burada en önemli konu güvendir. Vekil olmanın dışında güven ve kalifiye olduğunu hissettirmek çok önemli. Vekil olup da yalan dolan ile iş yapmaya çalışan, bilgisizlikten ve hatta bilinçli olarak yanlış yönlendirme ile işlemler yapan vekiller de mevcut. Güvenilir olmak ve genel olarak referans ile işlem yapmak daha doğru hamle oluyor genelde. Ama elbette vekil olmayan kişi ve firmalar ile çalışmaktan kaçınılması yine en güvenli ve doğru yol olacaktır.

Neden vekille çalışılmalı?

- Marka ve patent başvuruları bireysel olarak da yapılabildiği için, kişiler vekille çalışıp çalışmamak konusunda kararsızlık yaşıyorlar. Türkiye’nin önemli patent  şirketlerinden birinin vekili olarak bizi bilgilendirir misiniz; kişiler/şirketler neden vekille çalışmalılar?

Tescil başvurularında vekil ile çalışma zorunluluğu yoktur aslında, fakat vekilsiz yapılan başvurularda, genelde başvuru sonrası kurum tarafından yapılan araştırmada benzer marka, patent ve tasarım olma durumunun başvurunun reddedilmesine neden olması ve/veya süreç içerisinde bültende yayımlanan dosyalara gelen itirazların zamanında ve doğru şekilde cevaplanamaması sonucunda tüm süreç boşa gitmiş ve iade alınamayacak paralar harcanmış oluyor. Ama en önemlisi de sahibi olduğunuzu düşündüğünüz marka, patent ve tasarımın aslında size ait olmadığını anlayıp üstüne de taklitçi durumuna düşüp tazminat vb. yaptırımlara maruz kalma durumu oluyor. Vekil ile yapılan başvurularda bu olumsuzluklar en düşük seviyede olmakta ve vekiller tarafından doğru yolla çözüm sunulmaktadır.

- Piyasada resmi vekil olmadığı halde vekilmiş gibi davranan insanlara rastlıyoruz. Kanunda vekillik ile ilgili düzenleme nasıl?

Bu konudan biz vekiller de mağdur olabiliyoruz ve gerçekten çok şikayetçiyiz. Kuruma çok şikayet dosyası gidiyor fakat dolandırıcılık ile sonuçlanmadığı sürece hukuksal bir yaptırım sağlama durumu henüz oluşmadı. Ancak çalışmalarımız tüm hızıyla devam etmektedir, en kısa zamanda 6769 sayılı Sınai Mülkiyet Kanunu’na ek olarak bu konuda da sonuç alabileceğimiz bir kanun teklifi sunma yolundayız. Aslında SMK ile vekillik disiplin yönetmeliği mevcut fakat bu kişiler vekil olmadıkları için bu kanuna dayanarak bir yaptırım ceza uygulanması mümkün olmuyor.