‘O film amcamı yanlış tanıttı’

İngiliz matematikçi, bilgisayar bilimcisi ve kriptolog Alan Turing, 1912 - 1954 yılları arasında yaşadı. II. Dünya Savaşı’nda Alman ordusunun ‘Enigma’ koduyla şifrelenen mesajlarını deşifre etmek için kod kırma makinelerini geliştirdi.

Bilgisayar biliminin kurucusu sayılan Alan Turing’i, 2014 yapımı ‘Enigma’ adlı ABD yapımı filmde İngiliz oyuncu Benedict Cumberbatch (44) canlandırmıştı. Filmde ‘anlaşılması zor, sorunlu biri olarak’ yansıtılan Alan Turing’in yeğeni Dermot Turing bir kitap yazdı. Dermot Turing yarın yayımlanacak ‘Alan Turing’in Yansımaları: Göreceli Bir Hikâaye’ adlı kitabında ‘Enigma’ filmine sert eleştiriler yöneltti.

Dermot Turing şunları söyledi: “Filmde amcam Alan Turing’in ‘halkın kurbanı’ olduğuna dair yaratılan imajdan tiksiniyorum ve dehşete düştüm. Amcam o filmde yansıtıldığı gibi kimseyle ilişki kuramayan yalnız ve asosyal biri değildi. Ben filmdekinin aksine amcamın kötü muameleye maruz kaldığına dair bir kanıt bulamadım. Film, amcamı bir mağdur ve psikolojik olarak ilişki kuramayan biri şeklinde tasvir ediyor. Aynı zamanda onu çok izole olmuş ve tamamen yalnız bir ortam dışında herhangi bir işini başaramayan biri olarak tanımlıyor. Tüm bunların tamamen yanlış olduğuna ve amcama haksızlık yapıldığına inanıyorum.”

‘Laboratuvar faresi gibi davranılmış’

Dermot Turing, amcası Alan Turing’in hayatının, İngiltere’de eşcinselliğin ‘bir tür zihinsel rahatsızlık’ olarak görüldüğü 1950’li yıllarda hormon tedavisi gördükten sonra ‘ters gittiğine’ inandığını söyledi. Bu tedaviyi eleştiren ve amcasına ‘laboratuvar faresi gibi davranıldığını’ vurgulayan Turing şöyle devam etti: “O dönemde İngiltere’de eşcinsellik suç sayılıyormuş. Ceza olarak da eşcinsellere hormon tedavisi uygulanıyormuş. Amcam da bu tedaviyi görmüş. Ben amcamın hormon tedavisi gördüğü sırada yazdığı mektupları ortaya çıkardım. Uygulamayı yanlış bulmakla beraber bu mektuplarda amcamın hormon tedavisinden zihinsel olarak kötü bir şekilde etkilendiğine dair herhangi bir şikâyet görmedim.”