Dünyaİsrail'in pişmanlığı! Pakistanlı fizikçi gizlice başardı: 'Ot yeriz ama nükleer silah yaparız'

İsrail'in pişmanlığı! Pakistanlı fizikçi gizlice başardı: 'Ot yeriz ama nükleer silah yaparız'

30.06.2025 - 06:55 | Son Güncellenme:

İran'a nükleer altyapısını gerekçe göstererek savaş açan İsrail’in, geçmişte bu sebeple Irak ve Suriye’ye de benzer saldırılar yaptığı biliniyor. İsrail’in saldırı yapmayı planladığı ülkeler arasında bir zamanlar Pakistan da vardı. Ancak işler hiç de İsrail'in umduğu gibi gitmedi.

İsrailin pişmanlığı Pakistanlı fizikçi gizlice başardı: Ot yeriz ama nükleer silah yaparız

Derleyen: Oğuzcan Atış / Milliyet.com.tr – Orta Doğu'da 7 Ekim saldırılarından bugüne kadar geçen süreçte, İsrail’in uluslararası hukuku hiçe sayarak birçok eylem gerçekleştirdiğine şahitlik edildi. İsrail, bu saldırıların çoğunda çevresinde bulunan ülkelerin egemenliğini hiçe saydı ve onların zayıflığından faydalanarak hava ihlalleri gerçekleştirdi. Bu olayın son örneği, geçen 13 Haziran’da İran’a yönelik başlatılan saldırılar oldu. İran ve İsrail arasında şu an için bir ateşkes sağlanmış olsa da durumun akıbetinin ne olacağı henüz bilinmiyor. Bununla birlikte İsrail’in sadece günümüzde değil, geçmişte de bu tarz eylemleri sıklıkla yaptığı biliniyor. Hatta öyle ki İsrail'in bir dönem Pakistan’a bile saldırmayı planladığı ancak daha sonra bu saldırıdan vazgeçtiği iddia ediliyor. 

Haberin Devamı

İsrailin pişmanlığı Pakistanlı fizikçi gizlice başardı: Ot yeriz ama nükleer silah yaparız
Pakistanlı nükleer bilimci Dr. Abdul Kadir Han -9 Ocak 2010'da Rawalpindi Yüksek Mahkemesi'nde düzenlenen bir tören sırasında dua ediyor-

HİNDİSTAN YARDIMIYLA PAKİSTAN’A SALDIRMAYI PLANLADI 

Pakistan'ın nükleer programının mimarı, nükleer fizikçi bilim insanı Abdul Kadir Han, 2021 yılında 85 yaşında hayatını kaybettiğinde geride nükleer silaha sahip bir Pakistan bıraktı. Han, Pakistan’ın nükleer silah sahibi olması için yapılan çalışmalardaki katkıları sebebiyle ulusal kahraman olarak görülüyor ve "Pakistan'ın nükleer silah teknolojisinin babası" olarak anılıyor. Öyle ki nükleer bilimci, Güney Asya ülkesinin nükleer bomba geliştirmesinde herkesten daha fazla sorumluydu. Hatta bu sorumluluk, Eski CIA Direktörü George Tenet’in onun hakkında "en az Usame bin Ladin kadar tehlikeli" olduğunu söylemesine, eski Mossad Başkanı Şebtai Şavit’in ise onu öldürmediği için pişmanlık duymasına sebep olacak kadar ciddiydi. 

Haberin Devamı

1980’li yılların başında İsrail’in Hindistan ile iş birliği yapacak şekilde Pakistan’ın nükleer tesislerini bombalamayı dahi planladığı iddia edildi. Bu operasyonun, İsrail’in 1981 yılında Irak’ta Fransa tarafından inşa edilen Osirak Nükleer Enerji Reaktörü'ne yapılacak saldırıya, yani ‘Opera Operasyonu’na benzer bir şekilde yapılması öngörülüyordu. Söylenenlere göre, İsrail'e ait savaş uçaklarının Hindistan'da bulunan Pakistan’a yakın bir hava üssünden havalanarak tesise saldırı düzenlemesi için hazırlık yapılıyordu. 1980'lerde İsrail’in Hindistan'ın yardımıyla Pakistan'ın nükleer tesisini bombalama planı devreye alınmaya hazırdı, ancak Hindistan hükümeti daha sonraki süreçte bu plandan vazgeçti ve olası operasyon bu şekilde rafa kalktı. Aynı yıllarda Mossad, Pakistan’ın nükleer programı konusunda İslamabad ile iş birliği yapan Avrupalı şirketleri de hedef alıyordu. Bu kapsamda Almanya ve İsviçre’de bir dizi suikast girişimi yapılmış olsa da başarısız olunmuştu. 

İsrailin pişmanlığı Pakistanlı fizikçi gizlice başardı: Ot yeriz ama nükleer silah yaparız

Pakistan'ın nükleer silah edinmeye yönelik çabaları, 18 Mayıs 1974'te Hindistan’ın ‘Gülen Buda’ kod adını verdiği ilk nükleer silahını test etmesinin ardından başladı. Bu gelişmenin ardından, Pakistan Başbakanı Zülfikar Ali Butto, ülkesi için derhal nükleer silah geliştireceği sözünü verdi. Butto, bu konudaki kararlılığını “Ot da yeriz, yaprak da yeriz, aç da kalırız ama nükleer bombayı yapacağız” sözleriyle gösterdi. Bu kararlılığa başkaları da sahipti ve bu isimlerden biri de Pakistan’ın nükleer silah programının mimarı olan Dr. Abdul Kadir Han’dı. 

AVRUPA’DAN DÖNÜP NÜKLEER SİLAH PROGRAMININ BAŞINA GEÇTİ 

Han, 1 Nisan 1936'da İngiliz Hindistanı'nın Bhopal şehrinde doğdu. Hindistan ile Pakistan'ın 1947'de bağımsızlıklarını kazanmasının ardından ailesi ile 1952’de Pakistan'a göç etti. Karaçi Üniversitesi Metalurji Bölümü'nden 1960’ta mezun olan Han, bu tarihten sonra yüksek eğitimine Batı Almanya ve Hollanda’da devam etti. Han, 1972’de Belçika’daki Katolik Üniversitesi'nde Metalürji Mühendisliği dalında doktora derecesi elde etti. Uranyum zenginleştirmeyi araştırmak ve geliştirmek üzere İngiltere, Almanya ve Hollanda ortaklığında işletilen URENCO nükleer konsorsiyumunda 1972’de çalışmaya başladı. Başarılı bir çalışan olması, onu, tesisin en önemli alanlarına ve gizli belgelere erişim iznine sahip bir yetkili haline getirdi. 

Haberin Devamı

Takvimler 1974 yılını gösterdiğinde Hindistan ilk nükleer silah denemesini yaptı. Han, URENCO’da çalışmaya devam ediyordu ve Hindistan’ın nükleer silah elde etmiş olması canını sıkmıştı. Ülkesinin Hindistan’ın gerisinde kalmaması tek isteğiydi. Han, 1976 yılında Pakistan’dan reddedemeyeceği bir teklif aldığını söyleyerek URENCO’dan ayrıldı ve ülkesine döndü. Bu dönüş, Pakistan’ın nükleer silaha sahip olmasıyla sonuçlanacak bir sürecin başlangıcıydı. 

İsrailin pişmanlığı Pakistanlı fizikçi gizlice başardı: Ot yeriz ama nükleer silah yaparız

Haberin Devamı

Han, 1976’da Pakistan Atom Enerjisi Komisyonunun (PAEC) üyesi oldu. Aynı yıl "Han Araştırma Laboratuvarı"nı kurdu. Hollanda'dan ülkesine dönmesinin ardından, URENCO tesislerinde gizli alanlara ve uranyum zenginleştirme santrifüjlerinin planlarına erişebiliyor olması sebebiyle 1979'da 'uranyum zenginleştirme teknolojisini çalmak'la suçlandı. 1985’te yerel bir Hollanda mahkemesi Han’ı gıyabında 4 yıl hapis cezasına çarptırdı. Bu kararı temyize götüren Han, bir süre sonra aklandı.

PROGRAM UZUN SÜRE NASIL GİZLİ İLERLEDİ?

Pakistan’ın nükleer silah geliştirme programı uzun süre büyük bir gizlilikle ilerledi. Kurulan paravan şirketler aracılığıyla Dr. Abdul Kadir Han’ın ihtiyaç duyduğu bileşenler ithal edildi. Pakistan’da gizlice yürütülen çalışmalar birçok askeri yetkili tarafından biliniyor olsa da hükümette bu konudan haberdar olan tek kişi Başbakan Zülfikar Ali Butto’ydu. O yıllarda Pakistan’ın Çin ve ABD’den de önemli destekler aldığı iddia edildi. 

Buna göre Çin, Pakistan’a zenginleştirilmiş uranyum ve teknik destek sağlıyordu. ABD ise Soğuk Savaş yıllarında önemli bir müttefik olduğu için Pakistan’ın yanındaydı. ABD’nin Pakistan’a sağladığı destek 1979 yılında kesildi ancak kısa süre sonra Sovyetler Birliği’nin Afganistan’ı işgal etmesi sebebiyle iki ülke arasındaki iş birliği tekrar başladı. ABD 1980'lerde Pakistanlı nükleer bilim insanlarına gizlice teknik eğitim verdi ve bu programa göz yumdu. 1990 yılında Soğuk Savaş’ın kazananının ABD olacağı netleşmeye başlayınca, Pakistan’a yapılan ekonomik ve askeri yardımlar nükleer silah çalışmaları sebebiyle durdu. Pakistan, nükleer silah geliştirme programının durduğunu açıklamıştı. Ancak Han, çalışmalarına gizli şekilde devam ediyordu. 

Haberin Devamı

İsrailin pişmanlığı Pakistanlı fizikçi gizlice başardı: Ot yeriz ama nükleer silah yaparız

Pakistan, yapılan çalışmalar sonucunda 1998 yılında ilk nükleer silah denemesini yaptı ve dünyanın yedinci nükleer gücü oldu. Han, 1990’larda ABD tarafından nükleer savaş başlığı taşıyabilen füzeler karşılığında Kuzey Kore'ye son derece hassas nükleer teknoloji satmakla suçlandı. Han'ın daha sonra benzer şekilde İran ve Libya'ya da nükleer çalışmalarında yardımcı olduğu iddia edildi.

ÖNCE KABUL ETTİ, SONRA 'ZORLA YAPTIRILDI' DEDİ

Bu yıllarda Han’ın Orta Doğu ziyaretleri Mossad tarafından da yakın takibe alındı ancak bir sonuca ulaşılamadı. ABD tarafından 2003’te Pakistan’a nükleer teknolojinin yayılımında Han'ın rolüne yönelik kanıtlar gönderildi. Gözaltına alınan Dr. Abdul Kadir Han, 2004 yılında İran, Kuzey Kore ve Libya’ya nükleer teknoloji konusunda yardım ettiğini itiraf etti. Daha sonra bu açıklamanın kendisine zorla yaptırıldığını açıklayan Han, 2009 yılına kadar ev hapsinde kaldı. Dr. Abdul Kadir Han, 10 Ekim 2021'de Kovid-19'a yakalandı ve kötüleşen sağlık durumu nedeniyle kaldırıldığı hastanede 85 yaşında hayatını kaybetti. 

EN ÇOK OKUNANLAR

KEŞFETYENİ

İlgili Haberler