Kahveye protein tozu atıp içiyorlar! Jet hızıyla yayıldı: 'İlk sinyali böbrek ve kalpte verir'
Protein tozunun ne kadar doğru kullanıldığı hâlâ tartışma konusuyken, sade kahveyle karıştırılarak hazırlanan 'Proffee' akımı tüm dünyada hızla yayıldı. Sosyal medyada farklı tariflerle paylaşım rekorları kıran bu trend, özellikle sabah aç karnına tüketilmesiyle dikkat çekiyor. Ancak uzmanlar, bu popüler içeceğin sanıldığı kadar masum olmadığını söylüyor.
Betül Yasemin Keskin / Milliyet.com.tr - Sosyal medya, her gün yeni bir çılgın akıma sahne oluyor. Üstelik bu trendler öyle etkili ki sağlıktan giyime, alışverişten beslenme alışkanlıklarına kadar günlük hayatımızı baştan sona şekillendiriyor. Bilinçli kullanıcılar neyin kendilerine iyi gelip gelmeyeceğini tartsa da herkes bu konuda o kadar şanslı değil. Dünyayı kasıp kavuran bu sosyal medya furyalarına şimdi bir yenisi daha eklendi: ‘Proffee’.
Adını protein ve coffee (kahve) kelimelerinin birleşiminden alan bu akım, sade kahvenin içine protein tozu ekleyerek tüketmenin hem sağlıklı hem de tok tutucu bir formül sunduğunu öne sürüyor. Ancak bu karışım gerçekten sanıldığı kadar masum mu? Aylarca tartışılan bu popüler içeceği, işin uzmanına sorduk.
İÇİNE TATLANDIRICI DA EKLİYORLAR
Son dönemin en dikkat çeken trendlerinden biri olan Proffee, sosyal medyada her kullanıcı tarafından farklı tariflerle paylaşılıyor. Proffee tüketenler, bu karışımın hem kas oluşumunu desteklediğini hem de kahvenin antioksidan etkisiyle birleşerek enerji verdiğini ve metabolizmayı hızlandırdığını savunuyor. Ana malzemeleri sade kahve ve protein tozu olan bu içecek, özellikle günlük protein ihtiyacını besinlerle karşılayamayanlar için popüler hale geldi. TikTok’ta doğan bu akım, ilk başta protein alımını artırmak ve kahveyi daha dengeli bir içeceğe dönüştürmek amacıyla ortaya çıktı. Ancak zamanla işin rengi değişti.
Bugün sosyal medyada paylaşılan tariflerde görsellik, içeriğin önüne geçmiş durumda. Kullanıcılar, kahvenin içine yalnızca protein tozu değil, aynı zamanda çeşitli tatlandırıcılar ve aromalar da eklemeye başladı. Hâl böyle olunca, bir zamanlar sağlıklı olarak pazarlanan bu içecek, şeker yüklemesine dönüşmeye başladı. Bu da beraberinde şu soruyu getirdi: Proffee gerçekten sağlıklı mı? Protein tozu kullanımı hâlâ tartışma konusuyken, onu kahveyle karıştırmak gerçekten doğru mu? Tüm bu soruları Nefroloji Uzmanı Prof. Dr. Gökhan Temiz ile konuştuk.
BÖBREĞE YÜK BİNİYOR OLABİLİR
Açıklamalarına protein tozu hakkındaki henüz cevaplanmamış soruların yanıtlarını vererek başlayan Prof. Dr. Temiz, "Proteinler vücudumuzın yapı taşları olduğundan doğal olarak en bilinen faydası, kas protein sentezini tetikleyerek kas kütlesinin artması ve güçlenmesine katkıda bulunmasıdır. Özellikle antrenman sonrası kas ağrılarını azaltır ve iyileşme sürecini hızlandırır. Bunun yanı sıra özellikle diyet yapan insanlarda doyurucu etkisi sayesinde tokluk hissini artırabilir ve bu da kilo verme veya kilo kontrolü süreçlerinde aşırı karbonhidrat tüketimini azaltmaya yardımcı olabilir. Kas kazanımının bir sonucu olarak kemik sağlığını da olumlu yönde etkileyebilir ve yaşlılarda kas kaybı ve bunun sonucunda gelişebilecek kırık ihtimalini azaltabilir. Ancak öte taraftan böbreğin iş yükünü artırarak ya da özellikle yatkınlığı olan hastalarda taş oluşumunu artırarak böbrek sağlığını olumsuz etkileyebilir" dedi.
Prof. Dr. Gökhan Temiz, "Protein tozu ve kahve ikilisini birleştirmenin böbrekler üzerindeki potansiyel etkileri, içerdiği bileşenlerin miktarına ve kişinin mevcut böbrek sağlığına bağlı olarak hem olumlu hem de olumsuz yönler taşıyabilir" dedi. Sağlıklı bireylerde, Proffee'nin böbrekler üzerinde doğrudan bir olumsuz etki yaratmasının kısa dönemde beklenmediğini ileten Prof. Dr. Temiz, "Aksine belirli durumlarda faydalar sağlayabilir. Örneğin Proffee'nin içindeki protein, kas kütlesinin korunmasına ve antrenman sonrası onarımına yardımcı olabilir. Sporcular için egzersiz yapılan dönemlerde yeterli protein alımı oldukça önemlidir ancak çağımızda hayatın çok hızlı akması bazen diyet dengesizliklerine ve yetersiz ya da eksik beslenmeye yol açabilir" dedi.
Yeterli protein alımının özellikle böbrek hastalığı olmayan sporcular ve hatta yaşlı bireyler için genel sağlık açısından önemli olduğunu vurgulayan Prof. Dr. Temiz, kas kütlesinin korunması, kronik böbrek hastalığı (KBH) olan hastalarda görülebilen sarkopeni riskini azaltabileceğini ancak kronik böbrek hastalığı olanlarda protein alımı özellikle protein kaçağı olan GFR denilen böbrek süzme oranı düşük olan hastalarda dikkatle yönetilmesi gerektiğini hatırlattı.
'YÜKSEK PROTEİN KRONİK BÖBREK HASTALIĞINI İLERLETEBİLİR'
Bununla birlikte kahvede bulunan polifenol ve diğer biyoaktif bileşenlerin, antioksidan özellikleri sayesinde hücresel hasarı azaltarak böbrekler de dahil olmak üzere genel organ sağlığını belli bir noktaya kadar destekleyebileceğinin altını çizen Prof. Dr. Temiz, "Ancak bütün bunların yanısıra ölçüsüz ve aşırı protein alımı, böbrekler üzerinde artan bir süzme yükü oluşturabilir. Her ne kadar sağlıklı böbrekler bu artan yükü genellikle tolere edebilirken, uzun süreli ve aşırı yüksek protein alımı özellikle altta yatan bir böbrek hasarı da varsa böbrek fonksiyonlarında ilerleyici bir düşüşe katkıda bulunabilir. Kronik böbrek hastalığı (KBH) olan bireylerde, yüksek protein alımı hastalığın ilerlemesini hızlandırabilir" diyerek konunun önemini vurguladı.
Prof. Dr. Temiz, protein tozu ve kahveyi bir araya getirmenin uzun vadede vücutta yaratacağı tahribatları şu şekilde özetledi: "Aşırı protein alımına bağlı böbrek sorunları yaşanabileceği gibi kafeinin uyarıcı etkisiyle de kardiyovasküler sorunlar örneğin hipertansiyon, aritmi gibi durumlar gözlenebilir."
Özellikle kahvaltı yapmaya vakti olmayanlar ya da sabah egzersizini tercih edenler için dengeli şekilde hazırlanmış bir bardak Proffee'nin hem zihinsel berraklık hem de fiziksel dayanıklılık açısından güne güçlü bir başlangıç yapmanın pratik bir yolu olduğuna inanılıyor. Prof. Dr. Temiz bu durumu, "Günümüzün bence temel sorunu trend olan bir şeyin çok abartılarak tüketilmesi. Proffee yukarıda da bahsettiğim gibi belli ölçülerde ve sağlığı buna uygun olan kişilerde kullanılırsa keyif verici olabilir ancak unutulmamalı ki suyun bile fazlası vücudumuz için zararlı" diyerek yorumladı.
KAHVEYE LİMON KATAN DA VAR HİNDİSTAN CEVİZİ EKLEYEN DE
Üstelik kahvenin içine yalnızca protein tozu eklenmiyor. Sosyal medyada kahveye limon, Hindistan cevizi gibi gıdaların eklendiği tarifler de var. Peki özellikle aç karnına içildiğinde daha etkili olduğu düşünülen bu karışımları tüketmek doğru mu? Prof. Dr. Temiz, "Kahvenin içine limon, Hindistan cevizi gibi gıdalar eklemek asla sağlıklı bir öğünün yerine geçemez. Aç karnına kahve tüketmek özellikle sabah kalkar kalkmaz kahve tüketmek kan şekerinde dalgalanmalara, kortizol seviyesinde artışa, mide asiditesinde artışa ve insülin direnci gibi durumlara yol açabilir. Kahvenin kendisi de oksalat içerdiğinden çok tüketilmesi durumda ya da yatkınlığı olan bireylerde böbrek taşı gelişimini kolaylaştırabilir" diyerek sözlerini noktaladı.
EN ÇOK OKUNANLAR
KEŞFETYENİ