23.06.2023 - 13:29 | Son Güncellenme:
milliyet.com.tr
Amerikalıların 'Vietnam Savaşı', Vietnamlıların da 'Amerikan Savaşı' diye adlandırdıkları sekiz yıl. Dünya tarihini kökünden değiştiren savaşta 3 milyon Vietnamlı, 58 bin ABD askeri öldü. Washington, Soğuk Savaş yıllarında domino teorisiyle komünizmin yayılmasından korkuyordu. Bu teori, Asya uluslarından birinin komünizmi desteklediği takdirde diğerinin de bu ülkeyi izleyeceğini öne sürüyordu.
ABD Hava Kuvvetleri savaş sırasında, Kuzey'e bağlı gerillaların saklandığı ormanlara kas ve kemik bozuklukları ile doğumsal anormallikler gibi rahatsızlıklara neden olan Agent Orange sıktı. Diyoksin salan söz konusu zehirli gazın etkileri, onlarca yıl sonra bile kaybolmadı.
1965'ten 1973'e dek süren Amerikan işgali Washington için hezimetle bitti, savaşın ardından yüzbinlerce kişi Güney Vietnam'ı terk etti. Çoğu, ABD, İngiltere, Fransa ve diğer ülkelere yerleşti.
Kuzey'in zaferiyle komünist hükümet çatısı altında birleşen Vietnam, 2000'li yıllarla birlikte Washington'la yeni bir sayfa açtı. Gelişen ekonomik ilişkileri 2016'da başkent Hanoi'yi ziyaret eden dönemin ABD Başkanı Barack Obama'nın silah ambargosunu kaldırması izledi.
Washington-Hanoi hattında buzların erimesiyle Güney Asya ülkesi Vietnam, bir diğer süpergüç Çin'le amansız bir mücadeleye girişen ABD'nin müttefikleri arasında öne çıkıyor.
Amerikan uçak gemisi USS Ronald Reagan, 1975'te sona eren savaştan bu yana Vietnam'ı ziyaret edecek üçüncü uçak gemisi oluyor. Nükleer enerjiyle hareket eden devasa uçak gemisi, Vietnam'ın liman kenti Danang'a hafta sonu demirleyecek.
Al Jazeera, Güney Çin Denizi'nde halihazırda devam eden Washington-Pekin bilek güreşini hatırlatıp ABD'ye ait bir savaş gemisinin bir zamanlar savaştaki düşman olan bir ülkeye nadir bir ziyarette bulunduğunu bildiriyor.
Çin'in tamamında hak iddia ettiği tartışmalı sular Güney Çin Denizi'nde Hanoi ve Pekin arasındaki rekabet yıllardır devam ediyor. Gerilimin düşmediği bölgedeki uçak gemisini Danang'a gönderen ABD'nin Vietnam'a destek sunduğunu kaydeden Al Jazeera, Çin sosyal medyasındaki bir habere dikkat çekiyor.
Çince sosyal medyada Perşembe günü yayılmaya başlayan ve bugün de devam eden dedikodulara göre, Çin ordusuna ait bir H-6K bombardıman uçağı alçak uçuşla USS Ronald Reagan'a yaklaştı. Söylentilere göre, 18 Haziran tarihinde gerçekleşen olayda Çin hava kuvvetleri jeti USS Ronald Reagan tarafından fark edilmedi ve dahası silah radarını Amerikan savaş gemisine kilitledi.
Sosyal medya paylaşımlarında hiçbir kanıt sunulmazken, Komünist Parti'nin resmi yayın organı Global Times'taki bir habere atıfta bulunuldu. Çin H-6K jetlerinin Tayvan çevresinde gece yarısı sortilerine imza attığını yazan Global Times'a göre, savaş uçakları kuşatmanın yanı sıra Güney Çin Denizi üstünde devriye gezdi, Pasifik Okyanusu'nda uzak deniz tatbikatları icra etti.
USS Ronald Reagan'ın başını çektiği uçak gemisi saldırı grubunun söz konusu tatbikat ve devriyeler icra edilirken Güney Çin Denizi'nde olduğu biliniyor.
ABD ordusu, geçen ay Çin'e ait bir J-16 jetinin bir Amerikan savaş uçağının önünü Güney Çin Denizi semalarında saldırgan bir şekilde yaklaşıp kestiğini duyurdu. Resmi açıklamaya göre, 'gereksiz saldırganlık' içeren manevra sırasında Çin jeti uluslarası hava sahasında seyreden Amerikan RC-135 keşif uçağının burnunun önünde uçtu ve RC-135'i türbülansa soktu.
Çin, en hassas sorunu Tayvan nedeniyle ABD ile Güney Çin Denizi'nde aralıksız şekilde boğaz boğaza geliyor. Pekin yönetimi tartışmalı sularda inşa ettiği suni adalara birçok askeri üs ve altyapı tesisi konuşlandırdı, ancak başta Tayvan olmak üzere Vietnam, Filipinler, Malezya ve Brunei gibi ülkeler de adalar üzerinde hak iddia ediyor.
ABD, Filipinler ile Şubat ayında imzaladığı askeri üs anlaşması sayesinde Çin'in etrafını sarmayı başardı. Dört yeni üssün Amerikan ordusuna açılmasıyla, Washington'ın Güney Çin Denizi çevresindeki savunma kalkanı kurulmuş oldu. En güneyde Avustralya'nın, en kuzeyde ise Japonya ve Güney Kore'nin yer aldığı hat, Filipinler'in katılmasıyla tamamlandı.