Derleyen: Oğuzcan Atış / Milliyet.com.tr – Afrika kıtasındaki rekabet ortamı her geçen gün büyüyor. Çin başta olmak üzere dünyada söz sahibi olmak isteyen ya da halihazırda otoritesini korumak isteyen her ülke, kıtanın farklı noktalarında önemli yatırımlar ve iş birlikleri yapıyor. Bu durum, ABD’nin birçok bölgede yaptığı uluslararası yardımları sonlandıran Trump yönetimi için dahi böyle. Bunun en dikkat çeken örneği de Angola’da, Angola'nın kuzey sınırından Atlas Okyanusu'na kadar uzanan yaklaşık bin 200 kilometrelik bir demiryolu koridoru.
Değerli madenlerin uluslararası pazara çıkarılmasında stratejik öneme sahip olan Lobito koridoru
Trump’dan önceki ABD yönetiminin Afrika’daki en önemli projelerinden birisi Lobito Koridoru demiryolu projesiydi. Değerli madenlerin dünya pazarına sunulabilmesi için kritik bir öneme sahip olan demiryolu projesine sağlanan destek, aynı zamanda Çin’in Afrika’daki etkisine karşı koyabilmek ve ABD’nin Afrika’daki ilişkilerini yeniden şekillendirmek amaçlarını taşıyordu. ABD’de gerçekleştirilen seçimlerin ardından başa gelen Trump yönetimi, Afrika başta olmak üzere dünyanın birçok bölgesinde ABD’nin desteklediği projelerden çekilmişti. Bu hamle, ABD’nin Lobito projesine yönelik tutumunun değişip değişmeyeceği yönünde soru işaretlerine yol açmıştı.
Ancak yakın zamanda ABD'nin Angola Büyükelçisi vekili James Story, Trump yönetiminin, Amerika için kritik öneme sahip kobalt ve bakır gibi minerallere erişimini iyileştirmesi beklenen Lobito Koridoru projesine destek verdiğine dair ilk sinyali verdi. Story, Trump yönetiminin bu projenin gerçekleşmesine yönelik çabaları desteklediğini söyledi.
ÇİN’İN DE GÖZÜ BU PROJEDE
Zambiya, Demokratik Kongo Cumhuriyeti ve Angola’yı kapsayan koridor, bu ülkelerde bulunan kobalt ve bakır gibi madenlerin dünya pazarına sunulması için oldukça önemli bir role sahip. 1931 yılından bu yana kullanımda olan demiryolu hattının modernize edilmesi için Çin’in yaklaşık 10 yıl önce finansman sağladığı biliniyor. Çin’in kıta üzerindeki etkisini kırmak isteyen Biden yönetiminin de demiryolu projesine yaklaşık 4 milyar dolarlık bir finansman sağlamış ve bu finansmanla demir yolu hattının yenilenmesi, madencilik ve tarım projelerinin geliştirilmesi gibi hedefler belirlenmişti.
Biden yönetiminin projeye bakış açısı, Afrika’da yeni ilişkiler ve ortaklıklar kurmak üzerinde şekillenmişti. Bu kapsamda sadece demiryolu projesine değil, aynı zamanda projenin çevresinde bulunan bölgelere de yatırımlar yapılmış ve Çin'in Afrika ülkeleriyle uzun süredir devam eden ilişkilerine cevap olarak yeni yaşam alanları, havaalanları, otoyollar ve alışveriş merkezleri inşa edilmişti. Tüm bu yatırımlar, Biden yönetiminin B3W (Build Back Better World – Daha İyi Bir Dünyayı Yeniden İnşa Et) programı kapsamında yapılmıştı.
TRUMP YÖNETİMİNİN TAVRI NE OLACAK?
Donald Trump idaresindeki ABD’nin Lobito Koridoru projesine nasıl bir yaklaşım sergileyeceği tam olarak net değil. Mevcut ABD hükümetinin demiryolu çevresindeki ekonomik büyüme üzerinden iş birliğine mi yoksa sadece değerli madenlerin çıkarılmasına mı odaklanacağı henüz bilinmiyor.
Trump yönetiminin yaklaşımının ne olacağı merak konusu olmaya devam ederken, yine aynı yönetimin aldığı bazı kararlar ABD’nin Lobito Koridoru’na sunduğu desteği bazı alanlarda kesmiş durumda. USAID’in (United States Agency for International Development / Amerika Birleşik Devletleri Uluslararası Kalkınma ve İnsani Yardım Ajansı) Elon Musk'ın liderliğindeki Hükümet Verimliliği Departmanı’nın (DOGE) tavsiyeleri üzerine kapatılmasının ardından ABD’nin bölgede sunduğu bazı hizmetler devre dışı kaldı.
Lobito Koridoru üzerinde bulunan ABD'li şirkete ait güneş enerjisi santrali
ABD Hükümetinin konuya ilişkin yaklaşımı şu an için ABD merkezli şirketlerin bölgedeki faaliyetlerini desteklemek üzerine ilerliyor. Lobito Koridoru’nun uzandığı hat boyunca yatırımlar yapan ABD’li güneş enerjisi şirketi olan Sun Africa'nın CEO'su Adam Cortese, Trump yetkilileriyle olan etkileşimlerinin cesaret verici olduğunu söyledi. Cortese, yetkililerin Afrika'nın enerji altyapısını geliştirmeye yatırım yapma arzusuna sahip olduklarını belirtti. Trump yönetiminin henüz netleşmeyen politikasına rağmen Çin ve ABD’nin bölgedeki rekabeti devam ediyor.
"Yatırım ABD’li şirketlerle ilgili olduğu sürece üretime destek sağlıyorlar. Şirketimizin buradaki en büyük rakipleri Çinli markalar. Çin ile ABD, bu bölgede faaliyet gösteren şirketlerine yatırım yaparak buradaki rekabeti büyük oranda artırıyor. - Adam Cortese"
KKTC’de konser esnasında sahnede fenalaşarak kaldırıldığı hastanede hayatını kaybeden ünlü sanatçı Volkan Konak'ın mezarı ziyaretçi akınına uğruyor.