‘ABD’nin müttefiki Rusya!’

Yeni Amerikan yönetimi ile Ukrayna arasındaki gerilim yükseliyor. Ukrayna Devlet Başkanı Volodimir Zelenskiy’nin, Donald Trump yönetiminden gelen “değerli maden” teklifini reddetmesinin ardından ABD Başkanı’nın tutumu bir anda sertleşti.  Hazine Bakanı Scott Bessent’in, Ukrayna’ya ziyaretinden ‘Hayır’ cevabıyla dönmesi Trump’ı rahatsız ederken, Zelenskiy aleyhindeki yorumlarını sürdürdü. Trump, anlaşmayı ‘yeniden canlandıracağını’ ve ‘aksi takdirde bunun hoş sonuçlar doğurmayacağını’ ifade etti. Trump, Ukrayna’daki savaşı sona erdirmek amacıyla süren barış görüşmelerinde Rusya’nın “çok fazla toprak ele geçirdiği” için “elinin güçlü olduğuna” inandığını da söyledi. ABD Başkan Yardımcısı JD Vance ise, Zelenskiy’e “Trump’a saldırmaması” uyarısında bulundu ve eleştirinin geri tepeceğini belirtti.

‘Çıkarlarımız örtüşüyor’

ABD yönetiminin değişken tavrı dikkat çekerken, Beyaz Saray Ulusal Güvenlik Danışmanı Mike Waltz, Trump’ın yaptıklarının kimseyi şaşırtmaması gerektiğini belirtti, Ukrayna’da çözüm konusunda Rusya ve ABD’nin ‘çıkarlarının örtüştüğünü’ söyledi. Waltz, Ukrayna’nın yeraltı kaynaklarının kullanımına ilişkin anlaşmayı imzalamamasının Washington’ı üzdüğünü vurguladı.

Trump’ın Rusya yanlısı tutumu Birleşmiş Milletler’e de yansıdı. 3 yıl aradan sonra ilk kez ABD, BM’de hazırlanan Rusya karşıtı Ukrayna tasarısına katılmadı. ABD’nin, G7’nin Ukrayna’daki savaşın üçüncü yılına ilişkin hazırladığı bildiride Rusya’nın “saldırgan” olarak nitelendirilmesine de karşı çıkacağı ortaya çıktı. 

‘Putin ile ittifak’

Nitekim ABD’nin Trump öncülüğünde duruşunu değiştirmesi, eleştirilmeye başlandı. Avrupa basınındaki haberlerde, Trump’ın tutumu büyük hayal kırıklığı olarak nitelenirken, “Politico” internet sitesi “Avrupa’daki pek çok kişi artık ABD’nin en yakın müttefikinin Avrupa değil, Rusya olduğunu düşünüyor” ifadelerini kullandı. “The Wall Street Journal” gazetesi, “Trump’ın Zelenskiy’e saldırısıyla yeni bir dünya düzeni şekilleniyor” derken, “Trump onlarca yıllık Amerikan dış politikasını terk etmeye hazır görünüyor” diye yazdı.

ABD’li Senatör Bernie Sanders, Trump ve Amerikan oligarkların, Putin ile “açık bir ittifak” içinde olduğunu öne sürdü.

Basın toplantısını ABD iptal ettirdi

Ukrayna Devlet Başkanı Vladimir Zelenskiy, ABD’nin Ukrayna ve Rusya Özel Temsilcisi Keith Kellogg ile başkent Kiev’de bir araya geldi. İkilinin görüşmenin ardından planlanan ortak basın toplantısı ABD tarafının talebi üzerine iptal edildi. Zelenskiy, görüşmeye ilişkin yaptığı açıklamada, “Ukrayna, ABD Başkanı ile yatırım ve güvenlik konusunda güçlü, gerçek anlamda faydalı bir anlaşmaya hazır. Sonuç almanın en hızlı ve yapıcı yolunu önerdik” dedi, desteklerinden dolayı ABD tarafına teşekkür etti.

Avrupalı liderler Ukrayna’nın arkasında

Avrupalı liderler, Trump’ın ‘diktatör’ olarak nitelendirdiği Zelenskiy’ye destek açıklamaları yaparken, İngiltere Başbakanı Keir Starmer, Ukrayna Devlet Başkanı’nı “Ukrayna’nın demokratik yolla seçilmiş lideri” diye nitelendirdi. Almanya Şansölyesi Olaf Scholz’un “Zelenskiy’nin demokratik meşruiyetini inkar etmenin yanlış ve tehlikeli olduğunu” belirtirken, seçimin en güçlü adayı CDU lideri Friedrich Merz, Trump’ın yorumlarının “fail ve kurban rollerinin tersine çevrilmesi” olduğunu savundu.

Polonya Başbakanı Donald Tusk, ABD politikasındaki değişikliğe karşın Batı’yı Ukrayna’ya desteğe çağırırken, Kanada Başbakanı Trudeau, Ukraynalıların sadece “egemenliklerini ve toprak bütünlüklerini korumak” için değil “80 yıla yakın süredir dünya çapında herkesi güvende tutan kurallara dayalı düzeni korumak” için de savaştığını vurguladı. 

Bu arada Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron ile Starmer’ın gelecek hafta ABD’yi ziyaret edeceği açıklandı.

Trump kendini kral ilan etti!

Beyaz Saray’ın sosyal medya hesabından yapılan paylaşımda, ABD Başkanı Donald Trump kendini ‘kral’ ilan etti. Trump’ın başında taç ile çizilmiş görsel ile yapılan paylaşımda, New York’ta trafik sıkışıklığına göre ayarlanan fiyat tarifelerini kaldırmasına vurgu yaparak kendisi için “Yaşasın Kral” ifadesini kullandı. New York Valisi Kathy Hochul, “Biz bir yasalar ulusuyuz, kral tarafından yönetilmiyoruz” dedi.