Psikolog Lawrence Cohen, “İyi ebeveynlik, çocuklarımız mutlu olduğunda da mutsuz olduğunda da onlarla olabilmektir” diyor
Günümüzde sürekli endişeli ve stresli ruh hali etrafımızı sarmışken çocuklar da bu güvensiz ortamın en yakın tanıkları oluyor. 27-28 Mayıs’ta Psikoloji İstanbul’un düzenleyeceği Güvenli Yuva Konferansı için İstanbul’a gelecek olan “Oyuncu Ebeveynlik” kitabının yazarı psikolog Lawrence Cohen ile konferans öncesi konuştuk.
Cohen “Çocuklarda psikolojik dayanıklılığı artırmak” başlıklı konuşmasıyla etkinlikte yer alacak. Bağlanma, oyun terapisi, travma sonrası gelişim, ebeveyn destek modelleri gibi konuların ele alınacağı konferansa çevrim içi katılım da mümkün.
Çocuklar neye ihtiyaç duyar?
İşler zorlaştığında benim tavsiyem, temel konulara geri dönmektir. Bir numaralı temel unsur bağ kurmaktır. Güçlü ve sıcak bir ebeveyn-çocuk bağı her şeyin temelidir. Zor zamanlarda bile yere oturup oynamak için zaman yaratabiliriz; çünkü çocuklar hâlâ oynamaya güçlü bir şekilde ihtiyaç duyar ve zor duygularını oyun yoluyla iyileştirirler. Özellikle zor zamanlarda, çocukların duygularını görmezden gelen veya küçümseyen yetişkinler yerine, duygularını yansıtan yetişkinlere ihtiyaçları vardır. İyi ebeveynlik, çocuklarımızı her zaman mutlu etmek değildir. İyi ebeveynlik, çocuklarımız mutlu olduğunda da mutsuz olduğunda da onlarla olabilmektir. Kendimiz mutsuz olduğumuzda da kendimize iyi bakmanın yollarını bulmalıyız ki, çocuklarımıza empati ve anlayışla yaklaşabilelim. Kendimize iyi bakmak; bizi yargılamayacak bir arkadaşla konuşmak, duygularımızı ağlayarak, gülerek, yazı yazarak ya da sanatla dışa vurmak anlamına gelebilir.
Nasıl iyi bir rehber olabiliriz?
Her ebeveynin bir nefes alıp zaten yaptığı iyi şeyleri fark etmesini, ebeveyn olmak için gösterdiği güçlü arzuyu görmesini umuyorum; stres ve hayatın zorlukları bunu her an başarmayı zorlaştırsalar bile. Ayrıca, rehberlik etmek için hatasız bir model olmamıza gerek yok. Kusurlu olabiliriz. Her şey yolundaymış gibi yapmak zorunda değiliz. “Son zamanlarda bazı endişelerim oldu ve bunun farkında olduğunu biliyorum. Duygularımla ilgilenmek için çok çalışıyorum. Meditasyon yapıyorum, arkadaşlarımla konuşuyorum, derin nefes alıyorum, kendime ‘Her şey iyi olacak’ diyorum, daha fazla destek arıyorum…” diyebiliriz. Ne yapıyorsanız çocuklarınızla bunu paylaşın. Bu, her şeyi çözmüş gibi görünmekten daha değerlidir.
Duygusal destek için adımlar
İnsanlar, stres altında kaldıklarında kendilerini izole etmeye ve diğer insanlardan uzaklaşmaya meyilli olur. Belki kırılgan görünmek istemediğimiz ya da reddedilmekten korktuğumuz için. Ama başka bir eğilimimiz daha var; bağlantı kurmak. Yalnız olmadığımızı bilmek öz şefkatin ve aynı zamanda başkalarına şefkat göstermenin önemli bir parçasıdır. Başkalarına yardım etmek, küçük yollarla bile olsa çaresizlik hissine karşı güçlü bir panzehirdir. Bazıları bunu duygusal destekle bazıları eylemlerle bazıları sokakta çöp toplayarak ya da başkalarına yardım eli uzatarak bulur. Ebeveynler için, kişisel ve toplumsal travmalar karşısında iki tür destek büyük fark yaratır. Birincisi duygusal destektir. Diğer bir ebeveynle veya küçük bir grupla her gün veya her hafta bir araya gelip birkaç dakika boyunca sadece duygularınızı ve düşüncelerinizi paylaşın. Çözüm önermeyin, tavsiye vermeyin, sadece birbirinizi sıcak bir şekilde dinleyin. Destek olmanın bir diğer yolu da pratik yardımlardır. Örneğin: “Bugün çocuklarını benimle parka gönder, yarın seninkilere ben bakayım; böylece ikimiz de kendimize biraz zaman ayırabiliriz.”
Bağ kurmanın çağrısı
Psikoloji İstanbul kurucularından Özge Altan Aytun:
“Güvenli Yuva”, hem bireysel hem de toplumsal düzeyde yeniden bağ kurmanın, dayanışmanın ve umudu büyütmenin bir çağrısı. Büyük travmalar, sadece profesyonel bilgilerle değil; kolektif bir bilinçle aşılabilir. Bizim için bu konferans, bir iyileşme hareketi olmanın ötesinde, “birlikte ne yapabiliriz?” sorusunun samimi bir cevabı. Uluslararası uzmanları bir araya getirmek de bu cevabın önemli bir parçası oldu. Çünkü çocuk gelişimi, güvenli bağlanma, dayanıklılık gibi konular evrensel.