Yeni Ekonomi Programı’yla ortaya konulan finansal istikrar adımları atılmaya başlandı. Mevduattan alınan stopaj düşürüldü. Kambiyo işlemlerindeki BSMV oranı da mayıs seviyesine çekildi. Normalleşme adımları piyasalardaki tansiyonu azaltabilir
Ekonomide normalleşme adımları hızlanmaya başladı. Yeni Ekonomi Programı’yla (YEP) birlikte önümüzdeki döneme ilişkin hedefler ve beklentiler ortaya konulurken en önemli vurgulardan biri olarak ‘finansal istikrarın tesisi’ için atılacak adımlar oldu. Aşama aşama bu adımların gerçekleştiğini görüyoruz.
YEP piyasalardaki memnuniyeti tam olarak karşılamasa da yapılan yeni revizyonlar, yan senaryoların çalışılması önümüzdeki döneme ilişkin hedeflerin ortaya koyulması önemli. Şimdi normalleşme adımlarına fokuslanıldı. Merkez Bankası’nın (TCMB) 24 Eylül’de 200 baz puanlık faiz artırımı, hemen ardından gelen swap kısıtlamasının gevşetilmesi adımı, Aktif Rasyosu’nda yapılan düzenleme ve BSMV oranının yüzde 1’den binde 2’ye indirilmesi, mevduat stopaj oranlarının da vadelere göre (yıl sonuna kadar) düşürülmesi normalleşme yönünde atılan adımların devam edeceğini gösteriyor. Atılan bu adımlar TL varlıklara olan ilgiyi canlı tutma konusunda etkili olacaktır.
Sepet kurun seyri
Pandemi ile birlikte hızlanan yabancı çıkışının durması ve yeniden alımların canlanması piyasalardaki kısıtlamaların tamamen kalkması ve mevcut hedeflerin yakalanması için atılacak adımlarla mümkün olabilecek.
0.5 euro + 0.5 dolar sepetine baktığımızda 8.48 seviyesinde olduğunu görüyoruz. Teknik olarak her yukarı harekette ivmenin de güçlendiği gözlendi. Döviz sepetinde henüz hedef zirve seviyeleri görülmüş değil. Ancak zirve seviyelere yakın noktalardayız. Normalleşme adımları arttıkça, hedeflenen ekonomik programın gerçekleşmesi yönünde adımlar gerçekleştikçe yeniden yabancı girişi başlayabilir ve bu da sepet kuru aşağı çekebilir.
Borsa 30’da yabancı alımı
Borsa İstanbul’da yabancıların payı yüzde 48.77 ile en düşük seviyelerde. Ancak BIST 50 hisseleri içerisinde 19 hissede son iki günde alımların görülmeye başladığı gözlenmekte. Bu hisselerin 14 tanesi ise Borsa 30’da yer alıyor. Tabii bunların bir alım trendi mi olduğu yoksa sadece trade amaçlı alımlar mı olduğunu takip edeceğiz.
‘Yeni model kısa sürede hayata geçer’
Hazine ve Maliye Bakanı Berat Albayrak, 2021 - 2023 dönemine ilişkin Yeni Ekonomi Programı (YEP) doğrultusunda sürdürülebilir finansal istikrar modelini aldıkları tedbirlerle kısa sürede hayata geçireceklerini bildirdi.
Albayrak, Twitter hesabından, Finansal İstikrar ve Kalkınma Komitesi (FİKKO) toplantısına ilişkin paylaşımda bulundu.
Atılacak adımların niteliğini artırmak için eylül ayı FİKKO toplantısını gerçekleştirdiklerini aktaran Albayrak, “2023’e kadar uzanan Yeni Ekonomi Programı doğrultusunda sürdürülebilir finansal istikrar modelini aldığımız tedbirlerle kısa sürede hayata geçireceğiz” ifadesini kullandı.
BANKACILAR NE DİYOR?
‘Türk Lirası’na yarayacak’
Cumhurbaşkanı kararıyla dün mevduat hesaplarından alınan stopaj yıl sonuna kadar vade süresine göre yüzde 5, yüzde 3 ve sıfır olarak yeniden belirlendi. Böylece 6 aya kadar vadeli hesaplarda stopaj yüzde 15’ten yüzde 5’e, 1 yıla kadar vadelide yüzde 12 olan oran yüzde 3’e, 1 yıldan uzun vadelilerde ise yüzde 10’dan yüzde 0’a çekilmiş oldu.
Dün yine Cumhurbaşkanı kararıyla kambiyo muamelelerinde banka ve sigorta muameleleri vergisi (BSMV) yüzde 1’den binde 2’ye indirildi. Kambiyo işlemlerindeki BSMV oranı mayıs ayında yüzde 0.2’den yüzde 1’e yükseltilmişti. Bir bankanın Hazine işlemcisi, Reuters’a şu yorumu yaptı:
“YEP’in çizdiği genel makro patika piyasa dostu. Her oran tutturulabilir değil ancak politikaların yabancı yatırımcının tekrar Türkiye piyasalarındaki ağırlığını artıracağı bir süreç hedeflenmiş. Bugünkü (dünkü) kararlarda iki önemli nokta var.
Birincisi TL getirisini lokaller için yıl sonuna kadar daha cazip kılacak stopaj düşüşü önemli. Bununla aynı anda lokallerin döviz satmaları durumunda yerine koymak için ödeyeceği vergi de düşürüldü. Sırf yerine koyarken daha pahalı olacağını düşünme sebebiyle dövizde faiz oranından bağımsız TL’ye geçmeme trendi vardı. Bunu kıracak önemli bir adım.”