Borsa İstanbul’daki yerli yatırımcı sayısı sürekli rekor tazeliyor. Yılbaşından bu yana 677 bin 506 yatırımcı borsaya geldi. SPK işi sıkı tutuyor. Başkan Taşkesenlioğlu, manipülasyona karşı uyarılarda bulunuyor. Peki yatırımcı nelere dikkat etmeli?
Borsa İstanbul’da yerli yatırımcı sayısı yine rekor tazeledi... Ekimde 121 bin 814 artarak aylık bazda rekor artış sağlayan yerli gerçek yatırımcı sayısı, 1 milyon 874 bin 395’e ulaştı. Borsa İstanbul’daki yerli yatırımcı sayısı, yılbaşından bu yana yüzde 57 artarak 677 bin 506 yükseldi. Fakat artan ilgiye bağlı suiistimallerde de artış var.
Bilinçli yatırımcı
Ekimde kısa sürede yüzde 400 yükselen bir hissenin hareketini incelemeye alan Sermaye Piyasası Kurulu (SPK), 8 kişiye 6 ay boyunca işlem yasağı getirdi. SPK tedbir uygulamasını devreye alırken özellikle Telegram ve Twitter üzerinden yanlış ve yanıltıcı yönlendirmelerin yapıldığını belirtti. Bu tür sosyal gruplara katılanların da suç kapsamında değerlendirilebileceği hatırlatılan bir diğer ayrıntı...
Özellikle sığ hisselerde suni hareketlendirmelerde bulunmaya çalışan kişilerin sosyal medya ağlarında bireysel yatırımcıları yönlendirerek haksız menfaat temin etmeye çalıştıkları biliniyor.
Borsada zaman zaman benzeri hareketler gündeme gelirken SPK’nın yasakları ve para cezaları devreye girmekte. Ancak asıl önemli olanın yatırımcının bilinçlenmesi.
Bu tür tedbirlere gerek kalmaksızın yatırımcının kısa sürede yüksek kazanç hevesini bir tarafa bırakabilmesi, böylesi mağduriyetleri önleyecek en önemli tedbir. Neticede aşırı getiri beklentisi kötü niyetli kişilerin vaatlerine kapılmaya yol açarken son noktada zarara sebep olmakta. Yüksek getiri vaatlerine kapılıp borç alan ya da kredi çekenlerin dahi olduğu bir ortamda yanıltıcı yönlendirenlerin zirvede yaptığı satışlarla bireysel yatırımcıların zarar etmeleri adeta kaçınılmaz bir durum.
Kapalı gruplara karşı uyarı geldi
SPK piyasa dolandırıcıları için proaktif bir yaklaşım sergiliyor. SPK Başkanı Ali Fuat Taşkesenlioğlu, kurulun denetim faaliyetleri çerçevesinde, Sermaye Piyasası Kanunu’na aykırı işlemde bulunan 104 gerçek ve tüzel kişi hakkında toplam 80.6 milyon TL tutarında idari para cezası tesis ettiğini belirtiyor. Başkan bu konuda yatırımcılara da görevler düştüğü uyarısında bulundu.
Taşkesenlioğlu, AA’ya yaptığı açıklamada kapalı gruplardaki yönlendirmelere göre hep birlikte hareket edip bilmeden manipülasyon suçuna ortak olunmaması uyarısında bulunurken, “Manipülasyon yaparak suç işleyen kişiler gerek yatırımcılar gerekse de aracı kurumlar tarafından SPK’ya şikâyet edilmeli” dedi.
‘Vaat aldatmasın mali yapı önemli’
Bir hissede nakit girişi olduğu sürece yükseliş olur. Nakit girişinin zirveye çıktığı noktada da yapılacak satışla eldeki hisselerin nakde döndürülmesi mümkündür.
Sosyal mecralarda yanıltıcı yönlendirmelerde bulunanların da yaptığı tam da bu. Bu nedenledir ki zarar eden ya da abartılı şekilde yükselen sığ hisselere özellikle dikkat etmek gerekiyor.
Öte yandan sosyal mecralarda dahil olunan gruplara da dikkat etmeli. SPK’dan da uyarılar gelmekte. Sosyal mecrada bu durum göz önünde bulundurularak karar verirken yatırımcı vaatlerden ziyade şirketlerin mali yapılarını öne çıkarmalı.
ABD seçimleri nasıl etkiledi?
ABD seçimi sonrası piyasalarda yeni denge fiyatları oluşuyor. Seçimlerin ertesinde Trump’ın kazanma ihtimalinin fiyatlanması ile ABD borsalarında vadeli işlemlerde yükseliş gözlendi. Teknoloji hisselerindeki değer artışları yüzde 3’e kadar çıktı. Dolar endeksinin 93.81 olduğu görülüyor. Biraz toparlanma var. Altın ise kazanımlarını koruyamadı. Altının onsu 1.900’ün hemen altında 1.890 seviyesinden fiyatlanıyor.
Kurdaki çıkış inişe döner mi?
22 Ekim’de Merkez Bankası’nın politika faizini sabit bırakmasının üzerine kurlarda ivmelenen yukarı hareket sonrası 8.54 seviyesi test edildi ve ardından geri çekilme yaşandıysa da yeniden 8.51’de.
Hazirandan bu yana dolar/TL yükseliyor ve yükseliş ekimde yüzde 8.1 oldu. Peki, dolarda yaşanan çıkış sonrası zirve kalıcı olacak mı? Esasen hisselerde gözlenen dalgalanmaların benzeri kurlarda da yaşanır. Yukarı doğru çıkışların inişleri de olur. Ancak çıkılan hızda gerilemesi için satışların güçlü olması önemli.
Dolar haziran - ağustos döneminde 6.85 seviyelerinde hareket etti ve bu süreçte satılan bütün dolarlar karşılandı. Bu seviyelerde dolar alanlar şimdilerde satış yapmadıkça kurun mevcut seviyeden daha da aşağıya gerilemesi zor. Öte yandan TCMB’nin yeni faiz toplantısı 19 Kasım’da.
Reel getiri
Asıl belirleyici olan faktörlerden biri Merkez Bankası faiz kararı. Birikimleri dolarda olanların reel getiri görmedikçe döviz mevduatlarını TL’ye çevirmeleri zor. Dövizde gevşemeye neden olabilecek bir diğer faktör dışarıdan gelecek döviz. Pandemi nedeniyle bu kanal oldukça zayıf.
Sıkılaştırma sürüyor
Merkez Bankası 22 Ekim’de politika faizini artırmadığı toplantısının sonrasında sıkılaştırma adımlarını sürdürüyor. TCMB önceki gün haftalık swap işlemlerinde kullanılan TL faiz oranını yüzde 11.75’ten yüzde 13.25’e yükseltti. Bu adım ile ağırlıklı ortalama fonlama maliyeti daha da yukarı giderek yüzde 13.94 seviyesine geldi. Faiz dolaylı olarak artıyor. Ancak politika faizi 10.25 seviyesinde ve enflasyon ise 11.89 seviyesine yükseldi. Birikim sahiplerinin reel getiri arayışları sürüyor. Merkez Bankası’nın 19 Kasım toplantısında alacağı karar kurun yönü açısından önemli.
