Üzüntüyü bırak ‘yaşamaya bak’
Milliyet Gazetesi olarak Borsa İstanbul ile birlikte düzenlediğimiz “Finansal Okuryazarlık Zirvesi”, keyifli, sıcak, samimi bir dille yani sade ve anlaşılır haliyle sermaye piyasaları, para ve yatırım konularının gündeme taşınmasına aracılık etti.
Milliyet’in YouTube hesabından canlı olarak yayımlanan üç saatlik etkinlikte, başta Borsa İstanbul Genel Müdürü Korkmaz Ergun olmak üzere, yatırım uzmanlarından oluşan değerli panelistlerimizin yaptığı konuşmalar ve tavsiyeleri, küçük yatırımcılar ve gençleri de içine alan geniş bir yelpazeyi kapsamış oldu.
“Küçük yatırımcı” ve “borsa” denildiğinde elbette “spekülasyon” ve “sosyal medya fırsatçıları” da etkinlikte öne çıkan konular arasında yer aldı.
Uzmanlar, doğru kaynaktan bilgi alarak yatırım yapmanın önemine dikkat çekti ki, lafı uzatmadan söyleyelim, bu konu uzun vadede kazançlı çıkmak adına oldukça önemli.
Bir tuhaflık var!
Üç oturumdan oluşan panel serisinde aldığım notlar oldukça uzun. Ancak “spekülasyona dikkat” denildiğinde, piyasaların popüler ismi FODER Yönetim Kurulu Üyesi Murat Sağman’ın ülkemizdeki bazı borsa oyuncuları (bunlar asla yatırımcı değil) ile ilgili yaptığı şu tespitin altını çizmek istiyorum: “Tufaf tuhaf insanlar, tuhaf tuhaf işler yapıyor.”
Borsa İstanbul gibi kurumsal bir yapı, KAP (Kamuoyu Aydınlatma Platformu) gibi, lisanslı yatırım şirketleri gibi, uzmanlar, analistler gibi doğru kaynaklar var iken; Telegram, Twitter’ın da aralarında yer aldığı sosyal medya kaynakları üzerinde yapılanan ‘tuhaf işler’; tüm yatırımcılar için riskli sulara işaret ediyor.
Zarar görmemek için
Elbette insanız ve zaaflarımız var; fakat yatırım yaparken ‘tuhaf isimleri’ ve bir o kadar ‘tuhaf tahminlerini” bu zaaflarımızdan ne kadar uzak tutarsak, yatırımların o derece zarar görmeyeceğini düşünüyorum.
Kısa yoldan köşeyi dönmeyi vaat eden tuhaflıklar yerine çalışarak kazanmanın yani güvenilir kaynaklarla diyalog kurarak, araştırma raporlarına göz atarak yatırımlara yön verilmesi, piyasa uzmanlarının ortak dileği.
Eskimeyen sözler
Peki bütçemizi nasıl yöneteceğiz?
Açılış panelinde bahsettiğim, bundan 80 yıl öncesinde Amerika’da bu konularda yazan Dale Carnegie’nin “Üzüntüyü Bırak Yaşamaya Bak” adlı kitabında sıraladığı finansal okuryazarlık ile ilgili altın kurallarını burada yeniden hatırlatmakta fayda görüyorum.
Geliriniz, gideriniz, tasarruf ve yatırım ile ilgili olayları bir kağıda yazınız. (Bir ömür boyu şart değil, düzenli olarak ilk üç ay ya da altı ay önemli)
İhtiyaçlarınıza tastamam uyan bir bütçe yapınız. (Bütçe demek hayattan bütün keyfi, neşeyi atmak anlamına gelmez. Yeter ki geliriniz ile giderinizi iyi hesaplayın)
Paranızı akıllıca sarfetmeyi öğreniniz. (Paranızın kıymetini bilin, azami istifade etmenin yollarını araştırın)
Getiriniz artarsa başınız ağrımasın. (Çok paranız olunca ipin ucunu kaçırmayın. Sonuç hüsran yani eve gelen borç tebligatları olmasın)
Borç alma mecburiyetine karşı itibarınızı sağlamaya çalışınız. (Gelecekte daha fazla borç yükü ile karşılaşmamak için itibarınızdan ödün vermeyin)
Hastalık, yangın ve beklenmeyen masraflara karşı kendinizi koruyunuz. (Nisbeten küçük meblağlarla sigorta yaptırmayı ihmal etmeyin)
Çocuklarınıza paraya karşı mes’uliyet hissi telkin ediniz. (Paranın idaresini küçük yaşta çocuklarınıza öğretmenin yollarını bulun)
Hiçbir zaman kumar oynamayınız. (Asla ama asla)
