Futbolcu maaş indirimleri hukuki zorunluluk

Kulüplerin bilet gelirinden, sponsor desteklerinden mahrum kalmaları, futbolcu maaşlarında da indirimi hukuken mecbur kılıyor. Kulüpler ve sporcular için zaman karşılıklı anlayış ve destek zamanı.

Hukukta asıl olan sözleşmeye uygun hareket etmektir. Ahde vefa ilkesi Roma hukukundan beri temel prensiptir. Futbolcu, teknik direktör vs sözleşmeleri de uyulması gereken akitlerdendir. Ancak ortada bir koronavirüs pandemisi gerçeği varken, profesyonel futbolcu sözleşmelerinin harfiyen yerine getirilmesini ne futbolcu ne de kulübü isteyebilir.

TFF Profesyonel Futbolcu Tip Sözleşmesindeki ücrete ilişkin tüm yükümlülüklerin zamanında yerine getirilmesine harfiyen uyulmasını istemek hukuken mümkün değildir. Hiçbir kulüp sporcuları veya kulüp çalışanlarından keyfi olarak maaşlarında indirim yapmalarını istemiyor. Kulüplerin örneğin bilet gelirlerinden, sponsor desteklerinden mahrum kalmaları sonucu gelirlerini azaltan şartlar, futbolcu maaşlarında da indirimi hukuken mecbur kılıyor. Kulüpler ve sporcular için zaman karşılıklı anlayış ve destek zamanıdır, menfaatler dengesinin sağlanma zamanıdır.

Aksi takdirde kulüpler için sonu konkordato veya iflasla sonuçlanacak bir “ecel”e doğru gidiş kaçınılmaz olacaktır ki, futbolcuların böyle bir “ecel”i, ne kendileri, kulüpleri taraftarları ne de sponsorları için isteme hakları vardır.

Zaten eski maaşlarla yeni sözleşmeler yapılmasını kimse beklemesin. Sponsorlar bile artık ekonomik olarak spora destek verip vermeyeceklerini tartışır hale geldiler. Bir sponsor şirket kendi çalışanlarının maaşlarında indirim yaparken, bol sıfırlı futbolcu maaşlarına doğrudan veya dolaylı sponsor olmayı sorgulayacaktır.

‘Çıkmam’ diyemez

TFF’nin örnek sözleşmesinde, maaşlarda indirime ilişkin hiçbir kural yok. Futbolcuya ister seyircili isterse seyircisiz olsun, kulübün yurt içinde ve yurt dışında yapacağı tüm müsabakalara ve antrenmanlara katılma yükümlülüğü getirilmiştir. Bu da şu demektir; eğer TFF maçların oynamasına karar verirse, koronavirüs bulaşı tehlikesi nedeniyle dahi olsa, NBA’de LeBron James’in dediği gibi, seyircisiz maçlara çıkmıyorum diyemez.

Tip sözleşme gereği futbolcular sağlıklarına da gerekli dikkat ve özeni, virüse yakalanmamak için gerekli çabayı göstermek zorundadırlar.
Antrenmanlara başlanacaksa, kulüp sağlık kurulunun veya kulüp doktorunun isteği üzerine düzenli olarak sağlık taramalarına girmek ve korona testi yapılmasına izin vermeleri gerekir.

Tip sözleşmeye göre kulüp de zaten, koronavirüse karşı futbolcunun sağlığı ile ilgilenmek, müsabaka, antrenman, kamp ve seyahatlerde gerekli tedbirleri almakla yükümlü. TFF’nin yayınladığı “Futbola Dönüş Öneri Protokolü”nde kulüplerin hangi önlemleri alacakları yazılmış.

Transfer sorunu olacak

Koronadan önce veya şu ana kadar yapılmış yeni transfer sözleşmeleri ile yeni sorun çıkacak. Çünkü normalde resmi sezon bitimine göre sözleşme yapılmış ama, sezon resmi olarak bitmedikçe, futbolcu yeni kulübüyle çalışmaya başlayamaz.

Türkiye Futbol Federasyonu’nun Profesyonel Futbolcuların Statüsü ve Transferleri Talimatı’nın 19’uncu maddesine göre, profesyonel futbolcu sözleşmelerinin bitiş tarihi 31 Mayıs’tır. Ancak resmi maçların 31 Mayıs’tan sonra da devam etmesi halinde, sözleşmelerin süresi müsabakaların bitiş tarihine kadar uzamış olur. Şu halde, bir futbolcu liglerin oynanmayacağı bir Fransız veya Hollanda kulübü ile sözleşme yapmışsa, sorun yok. Ama Super Lig gibi haziran ayında oynanmaya devam edecek liglerden bir kulüp ile anlaşmışsa iki kulübün çözmesi gereken önemli bir sorun var demektir. Özellikle de futbolcunun yeni kulübü ile anlaştığı maaşının nasıl ve kim tarafından ödeneceğine ilişkin.

Uzun süreli transfer sözleşmelerine elveda

Kulüplerin beş yıllık sözleşmeleri de artık tercih edeceklerini sanmıyorum. Bundan sonra daha kısa sözleşmeleri tercih edeceklerdir.

Çünkü bu sezon sonunda yapılacak sözleşmelerin ileride harfiyen yerine getirilip getirilmeyeceğini hiçbir kulüp yöneticisi bilemez. Koronanın gelecek sezonlara etkisinin nasıl olacağını kim bilebilir ki? Her şey belirsiz.

Bu yüzden yeni sözleşmelere futbolcuların maaş ödemeleriyle ilgili belirsizliklere göre şartlar konacak, maaş indirimleri ve sorumluluklar özel kurallarla düzenlenecek. Kulüpler mücbir sebep ve benzeri hukuki olaylarda futbolcu sözleşmelerinin nasıl uyarlanması gerektiğini ve kulübün iflasını önleyici düzenlemelere şimdiden çalışmaya başlamalılar.

Türk Borçlar Kanunu zaten sözleşmelerin uyarlanmasına ilişkin düzenlemeler içeriyor. Sporcu sözleşmeleri İş Kanunu kapsamı dışında kaldığı için, işçi sayılmayan futbolcuların ve kulüplerinin menfaati hukuken eşit düzeyde korunuyor.

Keza sorunun bugünkü adı Kovid-19 olsa da gelecekte başka ve benzer sorunların çıkmayacağının ne kulüp ne de futbolcu için garantisi var.