© Copyright 2024 Milliyet.com.tr | Giriş Yaptığınız taktirde kullanım koşullarını ve gizlilik politikasını kabul etmiş olursunuz.
Güneş çarpmasından dış kulak yolu iltihabına... Yaz mevsiminin beraberinde getirdiği sağlık sorunlarından nasıl korunabiliriz, başımıza gelirse ne yapabiliriz? Uzmanlar anlattı...
Yaz aylarında sıcaklaşan hava, güneş ışınlarına daha çok maruz kalmamız, denize ve havuza girmemiz sağlık sorunlarına da neden olabiliyor. Tatile çıkanların bu sorunlara karşı nasıl önlemler alabileceklerini ve korunmalarına rağmen başlarına gelirse de neler yapmaları gerektiğini uzmanlar ile konuştuk. Ciltle ilgili sorunları Dermatolog Doç. Dr. Emek Kocatürk Göncü’den, dış kulak yolu iltihaplarını Kulak-Burun-Boğaz Uzmanı Prof. Dr. Bülent Şerbetçioğlu’ndan, konjonktiviti ise Göz Hastalıkları Uzmanı Prof. Dr. Tomris Şengör’den öğrendik. Ben de fitoterapi (bitkisel tedaviler) yükseklisansını bitmek üzere olan bir eczacı olarak sivrisinekleri kendinden uzak tutmak isteyenlerin tatile çıkmadan yanlarına sitronella yağı (citronella oil) almalarını tavsiye ederim.
Haberin Devamı
Güneş yanığı
Dışarı çıktığınız saat önemli
10.00-16.00 saatleri arasında cildimiz güneş yanıkları riskiyle karşı karşıyadır. Bu saatler altında mümkün olduğunca direkt güneşe maruz kalmamalıyız. Güneş altında olmamız gerekiyorsa en az 30 faktörlü güneş kremini güneşe çıkmadan yarım saat önce sürmeli, her üç saatte bir ve sudan çıkınca tekrarlamalıyız. Güneş yanığı olması durumunda güneş sonrası mentollü losyonlar ile kortizonlu kremler kullanılabilir.
Denizanası çarpması
Hareketsiz kalmaya çalışın
DENİZANASININ çarptığı yerde ani kızarıklık oluşur ve yoğun acı hissedilir. Bu durumda zehrin vücuda yayılmaması için kişinin hareketsiz kalması önerilir. Denizanasının çarptığı yer sirke, yoksa tuzlu suyla (deniz suyu) veya alkolle 15-30 dakika yıkanmalıdır. Taze su toksinin yayılmasına sebep olabilir. Bazı denizanası türleri ise çok şiddetli reaksiyonlara yol açabilir. Nefes darlığı, bulantı, kusma, ateş, tansiyon düşüklüğü ve çarpıntı gelişmesi ciddi bir reaksiyonun işaretidir ve bu durumda acilen doktora başvurulmalıdır.
Güneş çarpması
En az 2.5-3 litre su tüketin
Uzun süre güneş altında kalmak vücudun aşırı ısınması sonucu bulantı, kusma, tansiyon düşüklüğü, baş ağrısı veya çarpıntı gibi belirtilerle ortaya çıkan güneş çarpmasına yol açar. Özellikle bebekler, yaşlılar ve kronik hastalığı olanlar ile plaj voleybolu gibi sahil sporları yapanlar güneş çarpmasına daha yatkındır. Günde en az 2.5-3 litre su tüketmek ve derinin havayla temasını artıran kıyafetler güneş çarpması riskini azaltır. Güneş çarpması ölüme varan sonuçları olan ciddi bir durumdur ve vakit kaybetmeden acil servise başvurulmalıdır.
Kene ısırması
Aman keneyi sıkmayın
Piknik veya orman yürüyüşü gibi açık hava aktiviteleri sonrasında; özellikle vücudun koltuk altı, saçlı deri, kasık, göbek çevresi gibi sıcak bölgelerinde kene olup olmadığı kontrol edilmelidir. Kene bulunursa mutlaka çıkarılması gerekir. Kenenin deriye yapıştığı yerin hemen üzerinden kene cımbızla tutulur. Gövde kısmından tutmamaya ve keneyi sıkmamaya özen gösterilmesi gerekir. Kene cımbızla yavaşça çekilir, hızlı çekilirse kopabilir. Tamamının çıkarıldığından emin olunmalı, bölge su ve sabunla yıkanmalıdır. Kene çıkarma konusunda yetkinlik yoksa sağlık kuruluşuna başvurulmalı, keneye gaz yağı ve sıcak uygulanmamalı.
İsilik
Sık sık ılık duşa girin
Vucudun çok terleyen bölgeleri olan boyun, sırt, gövde ve bacaklarda kırmızı döküntüler şeklinde ortaya çıkar. İsiliğin oluşmasını engellemek için pamuklu ve vücudu sarmayan kıyafetler tercih edilmeli, sentetik ve naylon giysilerden uzak durulmalıdır. İsiliğe yatkın kişiler yeterince sıvı almalıdır. Sık sık ılık duş, mentollü losyonlar ve hafif kortizon içeren kremler isiliğe bağlı şikayetlerin hafiflemesini sağlar.
Denizkestanesi batması
Jilet ya da ağda yardımı alın
Denizkestanesi batması durumunda kestanenin battığı bölge kişinin tolere edilebileceği kadar yüksek bir sıcaklıktaki sirkeli suda bir saat kadar bekletilmelidir. Bir saatlik sürenin sonunda denizkestanesi, büyük dikenlerini kırmamaya özen gösterilerek cımbızla çıkarılabilir. Küçük dikenler ise tıraş kremi sürülerek jiletle tıraşlanabilir veya ağda yardımı ile çıkarılabilir. Sonrasında bölge sabunlu suyla yıkanır. Bölgenin bantla kapatılması önerilmez. Bazı kişilerde denizkestanesi alerjisi olabilir. Bu durumda kişinin hemen acil servise ulaştırılması gerekir.
Konjonktivit
havuzlardaki klora dikkat
Gözü örterek koruyan konjonktiva tabakası yaz aylarında havuz suyundaki klor gibi tahriş edici ve sıcağa bağlı artan virüslerle, bakterilerle daha çok karşılaşıyor. Bunlar o tabakada enfeksiyona yol açabiliyor. Yüzme havuzu konjonktiviti diye bilinen klamidya mikroorganizmalarının oluşturduğu konjonktivitler de bu mevsimde sıklıkla görülüyor. Gözde kızarıklık, sabahları kirpiklerin birbirine yapışması, batma, yanma ve sulanma bakteriyel konjonktivitin göstergesidir. Kırmızı ve ağrılı bir göz ise viral konjonktivitin belirtisidir. Tedavileri için göz hastalıkları uzmanı bir doktora başvurulmalıdır. Bir de havuzun kloru, güneş ışını ve sıcak ile artabilen alerjik konjonktivit vardır. Bu sorunu olan kişiler kontakt lens takmamalı ve klor oranı yüksek havuzlardan kaçınmalı.
Arı sokması
30 saniye içinde iğneyi çıkarın
arı sokması durumunda zehrinin yayılmasını önlemek için 30 saniye içerisinde iğnenin deriden çıkarılması gerekir. İğne tırnakla dışarı doğru itilmeli veya bir kredi kartı ile yavaşça deri yüzeyinde kaydırılmalıdır. İğne çıkarıldıktan sonra bölge su ve sabunla yıkanmalıdır. Bazı kişilerin arı alerjisi vardır. Arı soktuktan hemen sonra vücutta yaygın kabarıklıklar, dudakta, gözde şişme oluştuğunda ön bacaktan adrenalin kalemi yapılmalı yoksa kişi yatırılıp bacakları havaya kaldırılarak hemen acil servise ulaştırılmalıdır.
Ayak mantarları ve siğiller
Açık ayakkabıları tercih edin
Mantarlar nemli ortamları sever ve bu ortamlarda hızla yayılır. Bu nedenle sıcaklarda açık ayakkabılar giyilmesi ya da ayakların birkaç saatte bir havalandırılması önerilir. Havuzlar da mantar enfeksiyonları için iyi bir yayılma kaynağıdır. Kişilerin çıplak ayakla havuz ve duş alanında dolaşması mantar enfeksiyonlarını artırır.
Dış kulak yolu iltihapları
Kulak tıkacı kullanmayın
Yaz aylarında havuza, denize ve sık sık banyoya girmek dış kulak kanalını nemlendirir. Nemli ortam mikroorganizmaların kolaylıkla üremesine yol açarak dış kulak yolu iltihabına neden olur. Bu sorundan korunmak için havuzdan, denizden ve banyodan sonra her iki kulağı da aşağı doğru çevirip, kulak memesini silkelemek gerekiyor. Kulak çubukları ve tıkaçlar dış kulak yolu iltihabından korumayacağı gibi kulağı tahriş ederek iltihaba yol açabiliyor. Kulak tıkaçlarını sadece kulak zarı delik olanlar ile kulak kanalında ve orta kulağında iltihap olanlar kullanmalı. Kulağın kaşınması, ağrıması, şişmesi ve hafif işitme kayıpları kulak yolu iltihabının
ilk belirtileri olabilir. Bu durumda kulak sudan uzak tutulmalı ve bir uzmana başvurulmalı.