Yaz sorunlarına doğal reçeteler

Güneş yanığından burun tıkanıklığına, sinek ısırığından egzamaya yaz döneminde sık sık karşılaştığımız sağlık problemlerine, doğal formüllerle çözüm bulmak mümkün.

Acıbadem Üniversitesi Eczacılık Fakültesi Farmakognozi Anabilim Dalı Başkanı Dr. Hilal Bardakcı ile yaz döneminde sıkça karşılaştığımız sorunlar ve bunlara yönelik doğal çözüm önerilerini konuştuk.

Üst solunum yollarının bir ya da daha fazla alerjene hassasiyet göstermesi olan alerjik rinit; burun tıkanıklığı, burun akıntısı, hapşırma ve kaşıntı ile kendini gösterir.

Rinit ve bronşiyal enfeksiyonların tedavisinde etkili olduğu ortaya konulmuş Niaouli uçucu yağı (Malaleuca viridiflora) 1.8-sineol (okaliptol) açısından zengindir. Günde 3 defa, 2-3 damla antiseptik özellikte olan bu yağ, inhalasyon yoluyla (soluyarak) kullanılabilir. (Enfeksiyon görülmesi durumunda antibiyotik kullanılmalıdır.)

Burun tıkanıklığı için kaynar suya 2 damla çay ağacı, nane veya okaliptus yağı damlatılarak buhar banyosu yapılabilir.

İdrar yolu enfeksiyonuna karşı

Cranberrey 

Yaban mersini (Vaccinium macrocarpon): Meyveleri fruktoz, fenolik asitler, antosiyaninler, proantosiyanidinler ve flavonoitlerce zengindir. Meyveleri veya meyve suyu tüketilebileceği gibi etkili doza ancak günlük 600-800 miligram standardize cranberry ekstresiyle ulaşılır. Antibakteriyel etkisini bakterilerin mukozmembranlara adezyonunu engelleyerek gösterir.

Oturma banyosu

Malzemeler:

10 damla sandal ağacı yağı

10 damla çay ağacı yağı

3 damla ardıç yağı

Uygulama: Malzemeler sıcak suya katılarak oturma banyosu yapılır.

Güneş yanıklarına doğal çözüm

Malzemeler:

6 damla lavanta yağı

5 damla ölmez çiçek yağı

4 damla papatya yağı

2 damla paçuli yağı

50-60 mililitre susam yağı

Uygulama: Malzemelerin kalanı, susam yağı içinde karıştırılır ve cilde sürülür.

Yaz derdi: Sinek kovucu formül

Malzemeler:

200 mililitre lavanta  aromatik suyu

10 damla okaliptüs uçucu yağı

10 damla biberiye yağı

15 damla lavanta uçucu yağı

15 damla sitronella (limon çimeni) uçucu yağı

40 mililitre Hint yağı

5 mililitre tatlı badem yağı

Uygulama: Tamamı karıştırılıp sprey kutusuna alınarak kullanılır.

Mantar enfeksiyonlarına karşı çay ağacı yağı

Çay ağacı yağı (Malaleuca alternifolia): Vajinal mantar enfeksiyonlarında etkili olan Malaleuca alternifolia bitkisinden elde edilen bu yağ, terpineol ve 1.8-sineol (okaliptol) içeriğiyle standardize edilir. Vajinal dokuda irritasyona sebep olmaması için yağın kalitesi ve güvenilirliği oldukça önemlidir.
2-3 damla çay ağacı yağı 5 mililitre soğuk sıkım çuha çiçeği veya tatlı badem yağıyla karıştırılıp vajinal tampon yapılabilir. Günde 3 kez tampon değiştirilerek uygulanabilir. Tamponun gece boyunca kalması uygundur. Candidiasis ve diğer vajinal enfeksiyonların tedavisinde oldukça etkili ve güvenli bir yöntemdir. 3 gün içerisinde tedaviden sonuç alınır.

Mantar enfeksiyonuna bağlı vajinal yaralar oluştuysa öncesinde lavanta uçucu yağı (Lavandula angustifolia) yine bitkisel bir yağla seyreltilip tampon şeklinde uygulanabilir.

Çay ağacı yağı dışında nane (Mentha piperita), palmarosa (Cymbopogon martinii), okaliptus (Eucalyptu sglobulus), lemongrass (Cymbopogon citratus), geranium (Pelargonium graveolens), melisa (Melissa officinalis), biberiye (Rosmarinus officinalis) uçucu yağlarının da vajinal mantar enfeksiyonlarında etkili olduğu bilinmektedir.

Papatya: Egzama tedavisinde etkili

Alman papatyası (Matricaria chamomille): Bitkinin çiçekleri flavonoitler ve uçucu yağ açısından zengindir. Antienflamatuar, antioksidan ve antimikrobiyal aktivitesi vardır. 20-30 gram papatya 100 mililitre kaynamış suyla hazırlandığında gargara yapılarak ağız yaralarında ve haricen diğer yara ve yanıklarda sürülerek kullanılabilir. Papatya uçucu yağı kuvvetli antienflamatuar aktivitesinden dolayı antihistamin benzer aktivitesi vardır, egzama tedavisinde önemli bir bileşendir. Papatya alerjisi olan kişiler kullanmamalıdır.

Arnica (Arnica montana): Bitkinin çiçekleri etkili kısmıdır. Çiçekleri seskiterpenlaktonlar, flavonoidler ve uçucu yağ taşır. Antienflamatuar ve antimikrobiyal etkisi vardır. Yara tedavisinde, burkulmaya bağlı ödemde, böcek ısırığı, aft ve dudak yaralarında sürülerek kullanılabilir. Piyasada Arnica montana içeren hazır preparatlar bulunmaktadır. 2-3 gram toz edilmiş çiçekler 150 mililitre kaynamış suyla karıştırılıp haricen lapa şeklinde uygulanabilir. Papatya alerjisi olan kişiler kullanmamalıdır.