Snapchat estetiği trend mi oluyor?
Snapchat estetik trendini duyunca hemen bu durumun gerçek olup olmadığını öğrenmek istedim. Clinimed Medikal Estetik ve Plastik Cerrahi Merkezi’nden Uzman Dermatolog Elif Ebru Güner’e ulaştım. Güner, son dönemde “Fotoğraf çektiriyorum kötü çıkıyorum, fotoğraf paylaşıyorum çenemi, burnumu beğenmiyorum bundan rahatsızım ne yapabiliriz?” diye başvuranların sayısında artış olduğunu söyledi ve dikkat çeken detaylar verdi:
“Selfie’nin hayatımıza girmesiyle; genç, yaşlı, kadın, erkek fark etmeksizin en çok yakınılan konuların başında gözaltı morlukları, göz torbaları, göz altındaki çukurlar, yüzdeki sivilce izleri, kaş arasındaki derin çizgiler gibi sorunlar geliyor. 18-36 yaş arası kadınlar çok sık başvuruyor ama 28-35 yaş aralığındaki erkekler de geliyor. Takip ettiği sosyeteden bir ismin fotoğrafıyla gelip ‘Ona ne yapıldıysa bana da yapın, ben de öyle görünmek istiyorum’ diyen sosyetik kişiler var. İnsanlar artık paylaşımlarının daha çok görüntülenmesi ve daha çok beğenilmesi için bile estetik operasyonlara başvuruyor.”
8 yaşında estetik talebi geliyor
Güner şöyle devam ediyor: “En çok da; cildi tamamen pürüzsüz yapan, parlak, ışıltılı bir hale getiren, dudakları dolgun gösteren ve elmacık kemikleri daha çıkık gösteren filtrelerdeki hallerine benzemek istiyorlar. Ancak ben bir hekim olarak bu trendi çok doğru bulmuyorum. Bu artık çok uç noktalara vardı. 42 yaşında bir hastam var. Sürekli fotoğraflarını sosyal mecralarda paylaşıyor. Geçenlerde takip ettiği kişiyle ilgili ‘Ben de onun gibi çıkmak istiyorum’ diye bir fotoğrafla geldi. Yanında da 7-8 yaşlarında kızı vardı. Küçücük kız burnunu beğenmediğini söyleyip ne yapabileceğimi sordu. Oysa hiçbir sorunu yok. Bu kadarı çok vahim bir boyuta ulaştığımızın göstergesidir. Ben etik olarak işlem yapıp para kazanmak yerine ihtiyacı yoksa ihtiyacı olmadığını anlatıyorum ama herkes böyle yaklaşmıyor. 21 yaşında takip ettiğim bir oyuncu var. 18-19 yaşlarındayken yüz gerdirme işlemi yaptırmış. Bu kızın yüzü mü sarkmış, 50-55 yaşında yapılır yüz gerdirme operasyonu ama bunu da meşhur bir doktor yapmış.”
“Bu psikiyatrik bir bozukluk”
“Peki bu durum ne kadar sağlıklı?” diye merakla Nişantaşı Üniversitesi’nden Psikiyatri Uzmanı, Yrd. Doç. Dr. Sera Yiğiter’e soruyorum. Yiğiter “Kişilerin Snapchat filtrelerindeki hallerine benzeme isteği beden dismorfik bozukluk olarak değerlendirilebilir. Bu normal olan bir kişinin var olduğunu düşündüğü bir beden kusuruyla aşırı uğraşması ya da hafif bir beden biçimsizliği bile varsa bunu çok abartması durumudur. Bu hastaları biz çok görmüyoruz çünkü öncelikle dermatoloji veya plastik cerrahi polikliniklerine başvuruyorlar” diyor.
Yiğiter, bu sorunun genel toplumda yaygınlığı konusunda şunları söylüyor: “Genel toplumda yaygınlığı yüzde 2, dermatoloji tedavisi isteyenlerde yüzde 9-15, estetik cerrahi isteyenlerde yüzde 7-8 arasındadır. Burada kişi hep ulaşılmaz bir ideal belirliyor ve onun için çabalıyor. Bu bozukluğun görülme sıklığının sosyal medya ile artışa geçtiğini düşünenler var. Tersi de var. Bu hastalık 12-13 yaşlarında ilk belirtilerini veriyor. Snapchat ve Instagram, beden dismorfik bozukluk daha tam bir soruna dönüşmeden aileye hastalıkla ilgili mesaj veren bir uygulama olarak da görebiliyoruz. Biz uzmanlar olarak sosyal medyayı tedavide nasıl kullanabileceğimizi araştırıyoruz. Örneğin bir genç intihar etmeden hemen önce kız arkadaşına kullandığı ilacı da göstererek bir video yolluyor Snapchat’ten. Acil servistekiler ilaca bakıp, videonun saatini de göz önünde bulundurarak bir tedavi ile gencin hayatını kurtardı.”
Yrd. Doç. Dr. Sera Yiğiter Snapchat estetiğinin “Mış gibi kişilik” sorunuyla da ilişkili olabileceğine değiniyor: “Tüm kadınlar süper fit, tüm erkekler süper kaslı bir vücuda veya kusursuz bir yüze sahip olmak zorunda değil. Ya da hayatımızın her saniyesi mutluluk dolu geçmek zorunda değil. Sosyal medyaya bakın herkes çok mutlu olduğu, çok güzel göründüğü anları paylaşıyor. Öyle yaptığında yani filtreler eklediğinde, yüzünün tonuyla oynadığında daha çok beğeni alıyor. Ama sonuçta karakterini ve fiziksel özelliklerini o kadar farklı yansıtıyor ki, o kişiyle sosyal ortamda tanıştığınızda şaşırıyorsunuz. Tabii kişi de yansıttığı gibi olmadığının farkında olduğundan, sanal olan durumu gerçeğe dönüştürme çabasıyla estetik operasyonlara başvurabiliyor. İnsanların bedeninde kalıcı bir değişiklik yapmadan önce bir psikolog veya psikiyatr görüşü alması, kişinin bir ön değerlendirme alması açısından oldukça faydalı olacaktır.”