Nöroloji Uzmanı Dr. Sevda Sarıkaya, Alzheimer hastaları ve yakınları için ücretsiz bilgi ve hizmet alabilecekleri bir okul açacaklarını ve içinde hastalara özel hobi odaları olacağını söylüyor.
21 Eylül Dünya Alzheimer günüydü. Alzheimer hasta sayısının belirgin şekilde arttığını birçoğumuz ailelerimizdeki yaşlılar sayesinde gözlemlemeye başladık bile… Uzmanlara göre bu durum uzayan yaşam süresinin bir sonucu. Nöroloji Uzmanı Dr. Sevda Sarıkaya 65 yaş ve üzerinde Alzheimer riskinin her beş yaşta bir, ikiye katlandığını söylüyor. “Anılar Silinirken” ve “Beynini Genç Tut, Unutkanlıktan Kurtul” kitaplarıyla tanıdığımız Sarıkaya, “90 yaş ve üzerinde ise her iki kişiden birinde Alzheimer görülüyor” diyor. Ortalama yaşam süresini düşündüğümüzde hepimizin bir gün kapısını çalabilecek bu soruna dair Sarıkaya ile konuştuk.
Alzheimer halk arasında “Unutkanlık hastalığı” olarak da biliniyor. Umut vaat eden bilimsel çalışmalar olsa da hastalığı durdurabilen bir ilaç yok. Mevcut iki grup ilaçtan biri, beyindeki öğrenme enziminin artışını sağlıyor. Diğeri ise hücre ölümünü engelliyor. Bunlar hastalığın ilerlemesini yavaşlatabiliyor. Sarıkaya’ya göre tüm bu ilaçlardan daha etkili bir şey daha var. O da eğitim! Çünkü hastalık karşısındaki kişinin davranışlarından çok etkileniyor. Örneğin inatlaşmak bu hastaların durumunu kötüleştiriyor. Sarıkaya’ya göre bazı ipuçları hayatı ciddi şekilde kolaylaştırıyor. Örneğin hastalığın ileri evrelerinde aynaları kaldırmak gerekebiliyor. “Bu buruşuk da kim?” diyerek kendi görüntüsüyle kavga eden hastası bile olmuş Sarıkaya’nın. Taşınmak da hiç iyi gelmiyor hastalara... Böyle bilgileri hasta yakınları ile ücretsiz paylaşabilmek için “Alzheimer Okulu” açacaklarmış yakında. Hobi odaları da olacakmış. Beş hastayla başlayacak bu projede, hastalar sabah gelip akşama kadar atölyelerde ahşap boyama gibi kendilerine özel hazırlanan aktivitelere katılacakmış. Bu proje, 7 gün 24 saat bir bebekle ilgilenir gibi hastasıyla ilgilenmek zorunda olan hasta yakınlarının bir gün bile olsa nefes almasını ve kendi işlerini halletmesini sağlayacak.
“Hasta güne mutlu başlasın”
Dr. Sarıkaya, “Harvard’lı araştırmacıların yayınladığı güncel bir araştırmanın sonucunda Alzheimer’da bellek silinse bile duyguların silinmediği ortaya çıktı. Yani hasta yaşadığı bir olayı unutsa bile olayın ona verdiği hissiyatı unutmuyor. Bu da hastanın duygusal durumunu manipüle etmenin mümkün olduğunu gösteriyor. Hastanın iyi olmasını istiyorsanız, güne mutlu başlamasını sağlayın. Örneğin sabahları ona iltifat edin, hoşlanacağı bir haber verin ve kavga etmeyin” diyor.
“Alzheimer müzesi kuralım”
Dr. Sarıkaya bazı ülkelerde Alzheimer köyleri olduğunu anlatıyor: “O evlerde eski objelere yer verilmiş. Bu hastaları zihinlerinin olduğu yere götürdüğünden kendilerini mutlu hissetmelerini sağlıyor. Onlarda bu hissi oluşturan Alzheimer müzesi de var. Biz de eski kıyafetler ve koltuklar gibi objelerle Alzheimer müzesi kuralım. Burayı bir Alzheimer hastasının nasıl hissettiğini anlamamızı sağlayacak deneyim müzesine de dönüştürebiliriz.”