‘Fırsatçılık yapanlar var’
Toyota Türkiye Pazarlama ve Satış CEO’su Bozkurt, otomotivde firmaların halen talebe yetişmeye çalıştıklarını belirtirken, firmaların değil hiçbir sorumluluğu olmayan, 1 kuruş vergi ödemeyen kişilerin fırsatçılık yaptığını söyledi.
Düşük faizli ve uygun koşullarda kredi dalgası sonrasında oluşan talebe, araç yetişmediği, piyasada yüksek fiyatlı araç satıldığı ve firmaların fiyat artırdıkları gibi konular, son dönemde otomotiv sektörünün en çok konuşulan konuları arasında. AA’ya konuşan Toyota Türkiye Pazarlama ve Satış A.Ş CEO’su Ali Haydar Bozkurt, bunlarla ilgili çarpıcı bilgilere değinmiş.
Hazirandan itibaren yoğun bir araç talebi olduğunu dile getiren Bozkurt, “2018’den itibaren ertelenen bir talep vardı... Özellikle bireysel müşteriler toplu taşımadan ziyade bireysel araçlarını kullanmayı güvenli bulduğu için alım başladı” dedi. Pandemi nedeniyle dünyada üretimin bir süre durduğunu ancak talebin devam ettiğini aktaran Bozkurt, “Avrupa’da vakalar hızla arttı. Böyle olunca Avrupa, hastalıkla daha fazla boğuşurken, araç alımı gibi bir eğilim yokken, Türkiye’de talep başladı. Elde olanlar satıldı. Üretim yavaş yavaş başladı... Vardiyalı çalışıyorlar. Sosyal mesafeye dikkat ederek çalışıyorlar. Bu nedenle de tam kapasiteli üretim yok. Dolayısıyla bu talep karşılanamıyor” diye konuştu.
Bu durumun uzun sürmeyeceğine inandığını belirten Bozkurt, “Eylül-ekimden sonra korkulduğu gibi ikinci dalga olmazsa, fabrikalar üretimi durdurmazsa, eylül-ekimden sonra tam kapasiteye geçilirse, ekim-kasım gibi talebe yetişmeye başlarlar” değerlendirmesinde bulundu.
‘Muhatap biz değiliz’
Ali Haydar Bozkurt, sıfır araç bulunurluğunda yaşanan sıkıntının ikinci el de dahil olmak üzere fiyatları etkilemesine ilişkin de konuştu. Bozkurt, şöyle dedi:
“Biz talep patlamasını pandemi olmasa da bekliyorduk. Bu yılın daha iyi bir yıl olmasını bekliyorduk. Burada tabii şu var; fırsatçılıklar var piyasada. Nasıl var? Piyasadaki ikinci el araç fiyatlarının artması distribütörlere, bayilere soruluyor. İkinci el araç piyasası bizim işimiz değil. Biz sıfır araç satarız. Sokaktaki vatandaş arabasını istediği fiyata ilana koyuyor. Koyabilir. Serbest piyasa... O fiyata satar veya satamaz. O fiyata da çıkıp biri alıyorsa ona da kimse bir şey diyemez. Ama ikinci el piyasasındaki gelişmenin muhatabı distribütörler değil. ‘Sıfır bulunmadığı için ikinci el fiyatları artıyor’ deniliyor. Bunun çok az etkisi olduğunu düşünüyorum.”
Firmaların, 2. elde fiyatların artmasına etki edemeyeceğini kaydeden Bozkurt, “Bayinin elindeki aracın bir liste fiyatı var. Liste fiyatından satılır araba. Ama bazıları arabasını satın aldıktan sonra üzerine 20 bin lira fark koyarak ilana koyuyorsa elimizden bir şey gelmiyor... Bayi fiyatını söylüyor, satıyor. Ertesi gün alan kişi fırsatçılık yapıyor. Bayi bunu anlayamaz. Takip de edemeyiz bunu. Ancak bu fırsatçılığı engellemek için bu düzenleme devreye girse ikinci eldeki başı bozuklukların hemen önüne geçeriz” değerlendirmesini yaptı.
2. el satış işinin düzenlenmesi gerektiğini kaydeden Bozkurt, “Çantacılık yapan, hiçbir sorumluluğu olmayan, 1 kuruş vergi ödemeyen kişiler fırsatçılık yapıyor. İkinci el işi yapan ciddi firmalar da bıktı. Firmalar aracın arkasında duruyor. Sokaktaki çantacı diye tabir ettiğimiz adamlar aracı sattıktan sonra ortada yoklar. Bu yasal düzenlemenin hızlıca hayata geçmesi bu tür fırsatçılıkların önünü keser” dedi.
‘Fiyat döviz bazında aynı’
Toyota Türkiye Pazarlama ve Satış A.Ş CEO’su Ali Haydar Bozkurt, sıfır araç fiyatlarının artışından da çok şikayet edildiğinin farkında olduklarını kaydederek, “Fiyatı afaki bir şekilde artırırsa, firma ürünü satamaz. Otomobil sektöründe fiyatı belirleyen şey euro kurudur. Yeni araçlar, o günün kuru neyse o fiyattan geliyor...” diye konuştu.
3 yıllık fiyatlara bakıldığında, aslında yıllar bazında bu ürünün euro üzerinden fiyatının aynı kaldığının anlaşılabileceğine değinen Bozkurt, “Örnek vereyim; 2017 yılı mart ayında Corolla 1.6’nın kampanyalı indirimli liste fiyatı 23 bin 919 euro, yani o günkü kura bölüyorum 3.83’müş kur. Arabanın fiyatı 91 bin 750 liraymış. Bu arabanın bugünkü fiyatı (birebir aynısı değil) 186 bin 950 TL. Kur, 8.16 TL. 22 bin 903 euro... Aracın fiyatı avro bazında aynı seyrini korumuş” ifadelerini kullandı. Bozkurt, şöyle devam etti:
“Araçların fiyatlarını kafamıza göre artıramayız. ÖTV baremleri var. 1 lira geçtiği anda araç bir üst ÖTV baremine geçiyor, bir bakıyorsunuz bu 1 lira yüzünden arabanın fiyatı birden 20 bin lira artıyor.”
AVRUPA’NIN 6. ÜLKESİ OLDUK
Türkiye, bu yılın ilk yarısında 2019’un aynı dönemine göre yeni tip koronavirüs (Kovid-19) sürecinde Avrupa’da otomotiv satışlarını artıran tek ülke olurken, en fazla otomobil ve hafif ticari araç satan 6. ülke konumuna da yükseldi.
Otomotiv Distribütörleri Derneği’nin (ODD), Avrupa Otomobil Üreticileri Birliği (ACEA) verilerine dayanarak hazırladığı Avrupa pazar değerlendirme raporuna göre, ilk 6 ayda tüm Avrupa pazarları daraldı. Avrupa otomotiv pazarı, bu yılın ilk 6 ayında 2019’un aynı dönemine göre yüzde 38.9 azalarak 6 milyon 11 bin 918 adet seviyesinde gerçekleşti. Sadece otomobil pazarına bakıldığında, söz konusu dönemde satışlar yüzde 39.5 azaldı ve toplam 5 milyon 101 bin 669 adet oldu.
Avrupa otomotiv pazarı ülkeler bazında değerlendirildiğinde, AB (26), İngiltere ve EFTA ülkeleri toplamına göre 2020’nin ilk yarısında geçen yılın aynı dönemine göre en fazla düşüş yüzde 52.4 ile Hırvatistan, yüzde 50 ile İspanya ve yüzde 48.2 ile Portekiz’de yaşandı.
Bu yılın ilk 6 ayında satışını artıran bir pazar olmazken, Avrupa’nın lokomotif ülkesi Almanya’da otomotiv satışları yüzde 33.9, Fransa’da yüzde 37.3, İngiltere’de yüzde 48, İtalya’da yüzde 45.1 ve Belçika’da yüzde 29.6 azaldı. Sadece haziran ayına bakıldığında ise otomotiv pazarı yüzde 24 azaldı ve 1 milyon 335 bin 802 adet olarak kayıtlara geçti. AB, EFTA ülkeleri ve İngiltere’yi kapsayan toplam pazarda bu dönemde satışlarını artıran ülke olmazken, Türkiye’de otomotiv pazarı artış gösterdi. Avrupa otomotiv satışları sırlamasında yılın ilk çeyreğinde 7. sırada bulunan Türkiye, bu yılın ilk yarısında 6. sıraya yükseldi. Bu yılın haziran ayı sonunda Türkiye, Avrupa’da yine satışlarını artıran tek ülke oldu.
Avrupa otomobil satışları sıralamasında yüzde 30,2 artışla 7. ülke olan Türkiye, aynı artış oranıyla Avrupa hafif ticari araç satışları sıralamasında 6. olarak konumlandı.
Pandemi döneminde de yatırım yaptı
Bu yılın ilk yarısına ait finansal sonuçlarını açıklayan Tofaş, koronavirüs pandemisi döneminde de yatırımlarına ara vermediğini beldirdi. Yılın ilk yarısında dünyayı ve ülkemizi etkisi altına alan koronavirüs sürecini başarılı şekilde yöneten Tofaş, toplum ve müşterilerinin sağlığına yönelik pek çok projeyi devreye alırken, yılın ilk altı ayında 84 bin 500 adet araçla otomotiv sanayi üretiminin yüzde 16’sını karşıladı. Tofaş, ürettiği araçların 48 bin 200 adedini ihraç etti.
Tofaş CEO’su Cengiz Eroldu, salgınla birlikte önemli bir süreç yönetimi gerçekleştirdiklerini kaydederken, “Üretim hatlarımızı ve ofislerimizi sosyal mesafeye uygun şekilde yeniden düzenledik. Üretime ara verdiğimiz dönemde çalışanlarımızın gönüllü katılımıyla sağlık ekipmanları ürettik. Tofaş Ar-Ge desteğiyle tasarladığımız sağlık ekipmanlarının şemalarını web sitemiz üzerinden paylaştık” dedi. Eroldu, bu dönemde yatırım planlarında dadeğişiklik yapmadıklarını hatırlatarak, “Koronavirüs’ün risklerinin devam etmesine ve ihracatımızın önemli bir bölümünü gerçekleştirdiğimiz Avrupa’da pazarın eski haline dönmesinin zaman alacak olmasına rağmen yatırımlarımıza ve yeni ürün çalışmalarımıza ara vermedik. Yılın ilk altı ayında 50 milyon euro yatırım gerçekleştirdik. Yıl sonuna kadar toplam 150 milyon euro’luk yatırım planlıyoruz” diye konuştu.
O da karşı koyamadı elektrik aldı!
İtalyan lüks ve spor otomobil üreticisi Maserati, tarihinin ilk elektrikli modeli olan Ghibli Hybrid’i tanıttı.
Performansla beraber, daha az yakıt tüketimi ve emisyon seviyesini hedefleyen Ghibli Hybrid’de; 48 voltluk bataryalı hibrit sistemiyle 330 HP güç ve 450 Nm tork değeri sunan benzinli motor yer alıyor. Maserati’nin elektrikliye geçiş stratejisinin ilk hamlesini oluşturan ve Eylül ayından itibaren üretime başlanacak olan yeni Ghibli Hybrid’in ardından markanın ilk tamamen elektrikli modelleri olan yeni GranTurismo ve GranCabrio ise 2021 yılında görücüye çıkacak.