Aralarında kuvvet ve ordu komutanları da bulunan çok sayıda muvazzaf general ve amiralin de yer aldığı Balyoz davasının temyiz duruşmasına dün Yargıtay’da başlandı.
Davanın esasını emekli Orgeneral Çetin Doğan’ın komutanlığı sırasında (Mart 2003) 1. Ordu’da yapılan plan semineri oluşturuyor. İstanbul Özel Yetkili 10. Ağır Ceza Mahkemesi, bu semineri, “darbe planı” olarak niteledi ve seminere katılan bütün subayları, “darbeye eksik teşebbüsten” mahkum etti.
Balyoz davası iddianame, deliller ve hüküm bakımından en çok tartışılan davalardan biri oldu. Savunma avukatları, iddialara delil gösterilen dijital verilerin sahte olduğunu, iddialarda 1500’den fazla maddi hata bulunduğunu, seminerin darbe planı olmadığını öne sürdüler. Mahkemenin mahkumiyet kararı ise sanıkların yetki, görev ve sorumluluklarına bakılmaksızın toptancı bir yaklaşımla verildiği gerekçesiyle hukukçular tarafından eleştirildi.
Püf noktaları
Davanın temyiz aşamasında avukatların tüm sanıklar için hazırladıkları ortak savunma, siyasi olmaktan çok teknik.
Temyiz aşamasında davanın karara bağlanacak püf noktaları, şu konulardan oluşuyor:
1 En önemli delil olarak gösterilen 11 nolu CD başta olmak üzere dijital verilerin sahte olup olmadığı, (alt mahkemenin, avukatların bilirkişi raporlarına ve tanıklara ilişkin taleplerini geri çevirmesi)
2 Plan seminerinin darbe planı olup olmadığı,
3 Darbe planı olduğu kabul edilirse teşebbüse geçilip geçilmediği,
4Emir-komuta içinde görevleri gereği seminere katılan subayların her birinin sorumlulukları.
YAŞ kararları
Temyiz aşamasının püf noktalarından birini de 1-4 Ağustos tarihleri arasında yapılacak Yüksek Askeri Şura (YAŞ) toplantısı oluşturuyor.
Ergenekon ve Balyoz gibi davaların henüz sonuçlanmadan etki yaptığı alan YAŞ kararları oldu. Davalar sürerken yapılan YAŞ toplantılarında rütbelerinde bekleme sürelerini dolduran sanık konumundaki subayların durumu zaman zaman hükümetle Genelkurmay başkanları arasında gerginliklere neden olmuştu. Örnekleri, Genelkurmay başkanları İlker Başbuğ ve Işık Koşaner dönemlerinde yaşanmıştı.
Balyoz davası geçen yıl olduğu gibi bu yıl da YAŞ kararlarını etkileyecek.
Geçen yıl yapılan YAŞ toplantısında, rütbelerinde bekleme süreleri dolan Ergenekon ve Balyoz davası sanığı konumundaki 37 general ve amiral emekli edilmişti.
Bu yılki YAŞ toplantısına ise Ergenekon davasında sanık olan 1, Balyoz davasında ise mahkumiyet alan 14 general ve amiralin dosyaları YAŞ toplantısında değerlendirilecek.
2 YAŞ üyesi
Rütbelerindeki bekleme süreleri dolduğu için dosyaları YAŞ’a girecek komutanlar arasında 2 YAŞ üyesi orgeneral bulunuyor. Biri Hava Kuvvetleri’nden Orgeneral Bilgin Balanlı, diğeri Kara Kuvvetleri’nden Orgeneral Nusret Taşdeler.
Ayrıca Hava Kuvvetleri Komutan Yardımcısı Korgeneral Rıdvan Ulugüler ile Kuzey Deniz Saha Komutan Yardımcısı Koramiral Abdullah Can Erenoğlu da dosyaları YAŞ’a girecek komutanlar arasında bulunuyorlar.
Bu yıl bekleme süreleri dolduğu için YAŞ’a girecek 15 general ve amiralin, 3’ü Kara Kuvvetleri’nden, 5’i Deniz Kuvvetleri’nden, 6’sı ise Hava Kuvvetleri’nden.
Balyoz davasının temyiz aşaması YAŞ toplantısından önce sonuçlanmaz ve beraat kararı çıkmazsa, YAŞ’a girecek 15 general ve amiralin emekli edilmesine kesin gözüyle bakılıyor.
24’e çıkabilir
Balyoz davası kapsamında tutuklu bulunan 9 general ve amiralin dosyaları ise önümüzdeki yıl YAŞ’a girecek. Ancak temyiz aşaması daha önce sonuçlanırsa ve mahkumiyet kararları kesinleşirse, bu komutanların da TSK ile ilişiği kesilmiş olacak. Böylece Balyoz davası nedeniyle ilişiği kesilen general ve amiral sayısı 24’ü bulabilecek.