Ne için tatil yapıyoruz? Hücreleri şarj etmek için... Yılın yorgunluğunu atmak, gezip eğlenmek, yatıp dinlenmek için...
Yeni sezona enerji toplamak için; değil mi?
Kötü haber!
Hiç de öyle olmuyormuş.
Hatta tam tersiymiş.
* * *
Hollanda’da Radboud Üniversitesi’nden stres yönetimi uzmanı Jessica de Bloom’un araştırmasının sonucu bu...
Hollanda, dünyada tatile en çok para yatıran ve en uzun süre tatil yapan ülkelerin başında geliyor. Dünyada tatile ayrılan ortalama süre 1 ila 2 hafta; Hollandalıların 3’te 1’i, 4 hafta tatil yapıyor.
O yüzden de Bloom, “Sonuç beni de şaşırttı” diyor.
“Şaşırtan sonuç” şu: Onca para harcanıp zar zor izin alınarak çıkılan tatilin olumlu etkisi 2 günde eriyip gidiyormuş.
Bütün o yanık ten içinde gülücük dağıtmalar, büroda neşeyle dolaşmalar, “Zahmet ne demek, ben hemen hallederim” cevvallikleri, “Kahve alacağım, siz de ister misiniz” kibarlıkları, 2 gün dayanıyormuş ancak...
2 gün sonra herkes hızla eski haline dönüyor, hatta daha da kötülüyormuş.
* * *
Hollandalı araştırmacılar, bir grup insana, tatilden önce, tatilde ve tatil sonrasında ruh ve beden sağlığı durumlarını sormuşlar.
Sonuçlar facia: İnsanların sağlıklı ruh hali, enerjisi, genel tatmini, tatil yaklaşırken yükselip tatilde en üst düzeye çıkarken, tatil dönüşü ani bir düşüşe geçiyormuş. Hatta çalışanlar, tatilden döner dönmez işbaşı yaparsa geride bıraktıkları mutlu günleri düşündükçe daha da sefil hissediyormuş kendilerini...
Tatildeyken biriken işlerin baskısı, çalışarak geçirilecek upuzun bir kışın ufukta görünmesi, bir sonraki tatilin çok uzakta olması da stresi hepten artırıyormuş.
Bu yüzden de tatilden dönenlerin stres düzeyi, tatil öncesinden de yüksek oluyormuş.
Özetle tatil, strese stres ekliyormuş.
* * *
Toplumun yarısının tatil planı bile yapamadığı, tatilin hâlâ lüks sayıldığı Türkiye gibi ülkeler için iyi haber sayılabilir mi?
“Oh işte, yapma tatil; ne diye boş yere strese gireceksin!”
Yok öyle de değil; çünkü araştırmalar, tatil yapmayanların sıhhatinin kötüleştiğini, erken ölme ihtimallerinin yükseldiğini ortaya koyuyor.
Peki ne yapmalı?
“Tatil sonrası stres bozukluğu”nu nasıl azaltmalı?
Bunun iki yolu var:
Tatile iş taşımak veya tatili işe taşımak...
İşveren açısından en iyi formül, tatilde çalışanlarını telefonla taciz edip onlara işi unutturmamak ki bu tanıdık bir yöntem: Tatil şirketi Expedia’nın araştırmasına göre, İngilizlerin yüzde 26’sı tatil sırasında iş telefonu almış.
Çalışanlar açısından ise çare, tersine, işe başladıktan sonra bir süre mesaiye geç başlamalarla, siestalı yemek molalarıyla, kulaklıkta tatil şarkılarıyla, bacakta şortlar ve masa üstünde akvaryumlarla tatil havasını uzatıp iş hayatına “kademeli geçiş” yapmak...
Tatil dönüşü işler ters giderse ya da siestada yakalanırsanız patronunuza bu köşeyi tavsiye edin.
Bu yazıyı da tatilden dönmüş bir yazarın tatil sonrası stres bozukluğunu aşma çabası ve bizi bekleyen kaotik sezona kademeli geçiş gayreti sayın lütfen!
