Hayatını geri kazanmışken kaybetti
Sicilya’da batan 56 metrelik yelkenli kazasında hayatını kaybeden İngiliz teknoloji milyarderi Mike Lynch’ten geriye bir Hollywood filmini aratmayacak trajik bir hikâye ve komplo teorileri kaldı
İngiltere’nin Bill Gates’i olarak tanınıyordu Mike Lynch. Teknoloji alanındaki başarılarından dolayı 2006’da Kraliçe Elizabeth’den OBE kraliyet nişanını almaya hak kazanmış, BBC’den British Library’ye İngiltere’nin saygın kurumlarının yönetim kurullarında görev almış, hatta David Cameron’a başbakanlığı sırasında teknoloji danışmanlığı da yapmıştı.
Aslında müthiş bir başarı öyküsü Mike Lynch’in hayatı. Hemşire bir anne ve itfaiye görevlisi bir babanın oğlu olarak doğuyor ve kısa sürede üstün yeteneği sayesinde burslar alarak sonunda Cambridge Üniversitesi’nde bilgisayar mühendisliği ve yapay zekâ üzerine eğitim alıyor. İlk şirketini 1980’lerin sonunda doktora eğitimi alırken kuruyor. Lynett Systems Ltd, 2 bin 500 dolarlık bir krediyle finanse edildi ve Atari ST için sentezleyiciler ve bir örnekleyici dâhil olmak üzere tasarımlar ve ses ürünleri üretti. 1991’de bilgisayar tabanlı parmak izi tanıma konusunda uzmanlaşmış Cambridge Neurodynamics’i kuruyor.
Cambridge Neurodynamics’in üç yan ürünü vardı: Karakter tanımaya dayalı olarak iş belgelerini tarayan ve 2004’te Alman Dicom şirketi tarafından satın alınan Neurascript, veritabanlarını araştıran NCorp ile telefon görüşmeleri, e-postalar ve videolar dâhil yapılandırılmamış kaynakları araştıran Autonomy. Autonomy, Lynch’in icra kurulu başkanı (CEO) olmasıyla Birleşik Krallık’ın en büyük 100 halka açık şirketinden biri ve Silicon Fen’de lider bir şirket hâline geldi. Lynch, Autonomy’yi ABD teknoloji şirketi Hewlett-Packard’a 11 milyar dolara sattı. Sırf bu satıştan eline 800 milyon dolar geçti.
Tepetaklak olacağını göremedi
İşte o anda aslında hayatının bu satışla tepetaklak olacağını göremedi. Hemen bir risk sermayesi şirketi kurdu; Invoke Capital ile birlikte Darktrace siber güvenlik şirketinin kurucu ortağı oldu ve farklı teknoloji şirketlerine de yatırım yapmaya başladı. Ancak kısa süre sonra HP kendisine dava açtı, şirketin değerini fazla gösterdikleri gerekçesiyle. 13 yıl davalarla mücadele etti Mike Lynch. Bu arada görev aldığı kurullardan ve komitelerden istifa etmek zorunda kaldı. ABD’de dolandırıcılıkla suçlanınca önce Bilim ve Teknoloji Konseyi’ndeki hükümet danışmanı ve Kraliyet Cemiyeti komitelerindeki görevlerinden istifa etti. Daha sonra ise Cambridge Enterprise, Kews Kraliyet Botanik Bahçeleri, BBC, British Library, Nesta ve Francis Crick Enstitüsü’nün yönetim kurulundaki görevlerini de bıraktı. Hatta yargılama sürecinde doğma büyüme İngiliz vatandaşı olmasına rağmen, İngiltere’den ABD’ye gönderilmesine, 10 milyon dolar kefaletle San Francisco’da ev hapsinde tutulmasına karar verildi. 13 yılın sonunda davadan beraat etti, suçsuz bulunduğu açıklandı ve serbest bırakıldı.
13 yıl bitti diye sevinirken
Kâbus dolu 13 yıl bitti diye sevinirken avukatlarıyla ve yakın aile dostlarıyla bunu kutlamak için bir yelken yolculuğuna çıktı. İşte bu yolculukta haber geldi, 13 yıldır beraber yargılandığı ve kendisiyle aynı zamanda aklanan CFO’su Stephen Chamberlain evinin yakınında koşarken bir arabanın çarpması sonucu ağır yaralandı ve daha sonra hastanede hayatını kaybetti. Hemen ertesi gece ise Mike Lynch ve ailesi tekneleriyle Sicilya’da hortuma yakalandı ve 56 metrelik dev yelkenli “Bayesian” son hızla suya battı.
Fimleri aratmayacak komplo teorileri
Mike Lynch, hiç şüphesiz ABD’de beraat ettikten sonra teknoloji dünyasına muhteşem bir geri dönüş planlıyordu. Zaten yapay zekâyla ilgili bazı araştırmaları yönettiği biliniyordu. Teknolojide etkili bir ses olmayı sevdiği için herkes onun yine daha büyük bir rol üstlenmesini ve öne çıkmasını bekliyordu. Mike Lynch’in Autonomy kurucu ortağı David Tabizel, “Dünya bir dâhiyi kaybetti” diyerek ona saygı duruşunda bulundu. Aslında zamanlama çok manidar. Şimdi Hollywood filmlerini aratmayacak komplo teorileri konuşuluyor ister istemez. Her ne olursa olsun, 13 yıllık hukuki mücadeleden sonra hayatını sadece 2 ay önce yeniden kazanmış birinin sevdikleriyle kutlama yaparken hayatını kaybetmesi çok acı!
“Bayesian” neden battı?
“Bayesian”ın üreticileri batmanın bir dizi insan hatasından kaynaklanmış olabileceğine inanıyor. İtalyan Deniz Grubu CEO’su Giovanni Constantino, İtalyan medyasına pazartesi günü fırtınanın beklendiğini söyledi. TG1 televizyon haber programına, “Gemi su aldığı için battı. Nereden? Müfettişlerin söylemesi gerekecek” dedi. Savcılar batma olayıyla ilgili soruşturma başlattı ve aralarında geminin kaptanı James Cutfield’ın da bulunduğu tanıklar sorgulanmaya başlandı. Constantino, Sky News’a “Bayesian”ın tasarımında ve yapımında herhangi bir kusur olmadığını ve kaza geçiren süper yat gibi gemilerin “asla batmaz” olduğunu söyledi. Batan yelkenlideki 22 kişiden 15’i, aralarında 1 yaşında bir bebek ve annesi-babası da var, kurtarıldı. Mike Lynch’in eşi, teknenin kayıtlı olduğu şirketin tek sahibi Angela Bacares de kurtarılanlar arasında. Mike Lynch’in 18 yaşındaki kızı Hannah Lynch’in cesedi Sicilya’da batan tekneden çıkarıldı. Yelkenlide hayatını kaybedenler arasında Morgan Stanley International Başkanı Jonathan Bloomer ve eşi Judy de var. Lüks yatta son kayıplar da bulundu.