Türkiye yeni Cumhur-başkanı’nı seçmeye hazırlanıyor:
Başbakan Recep Tayyip Erdoğan, Ekmeleddin İhsanoğlu ve Selahattin Demirtaş
16 Haziran ile 3 Temmuz tarihleri arasında yapılan bir araştırma sonucuna göre; gazetelerde Başbakan Erdoğan ile ilgili 151 bin 965, İhsanoğlu ile ilgili 4 bin 389, Demirtaş için ise 476 haber yayımlandı. Benzer durum televizyonlarda da gözleniyor. Erdoğan 3 bin 277, İhsanoğlu 2 bin 273, Demirtaş ise 870 kez bir habere konu oluyor.
İktidar odaklı haber
Başbakan’ın ya da diğer adayların Cumhurbaşkanlığı seçimleri nedeniyle propaganda ve tanıtım amaçlı haber olması ayrı, Başbakan olarak belli konularda habere konu olması ayrıdır. Dolayısıyla Araştırma şirketleri hangi kriterleri dikkate alarak bu araştırmayı yapmış bilmiyoruz...
Buna karşın gelen okur tepkileri de medyanın söz konusu adaylara eşit mesafede durmadığı yönünde. Bazı okurlarımız devletin kurumlarından İstanbul’daki Basın İlan Kurumu’nun binasının dört bir tarafının Erdoğan’ın “Milli güç, milli irade” sloganlarının yazılı olduğu afişlerle donatılmasına basının tepki vermemesinden duyduğu rahatsızlığı dile getirirken, bazıları da TRT’nin Başbakan’ın dışındaki diğer adayları ‘tanımayan’ tutumunu eleştiriyor.
Medya sadece iktidar odaklı habercilik yaparak ya da Başbakan’ın adaylığını öne çıkartan haberler üzerinden oluşan algıyla okuru kazanamaz.
Adaylara eşit mesafe
Daha önceki seçim döneminde Milliyet gazetesinin seçim haberlerini sunuş biçimi ve sandığa giden partilere eşit mesafede duruşunu okurlarımız takdirle karşıladı. Milliyet bu duruşunu Cumhurbaşkanlığı seçimlerinde de korudu. Ancak birinci sayfada üç adaydan birinin zaman zaman öne çıkması böyle bir algıya yol açtığı düşüncesindeyim. Oysa başka gazetelerin adaylarla ilgili vermediği birçok bilgiye Milliyet geniş yer ayırmış görünüyor. Gazetemizin adaylara eşit mesafede durduğu arşiv taramasında da görülebilir.
KAOS GL’DEN GAZETECİLER İÇİN REHBER
Kaos GL ve Pembe Hayat dernekleri, gazeteciler için pratik bir LGBTİ haberciliği rehberi oluşturdu. Kaos GL habere yaklaşımını şu sözlerle ifade ediyor: “Gazeteci aktarıcıdır, haberde yorum yapmıyoruz. Kimseyle aynı fikirde olduğumuzu belirtmiyoruz. Hiçbir bilgiden sonuç çıkartmıyoruz. İnsanları ve olayları tek tipleştirmiyoruz. Kimseyi yargılamıyoruz. Kimseyi dışlamıyoruz.”
Bianet “Peki ne yapmalı sorusuna geniş yer ayırmış.
- Haberin içeriği ile hiçbir ilgisi olmadığı halde kişilerin cinsiyet, cinsel yönelim ve cinsiyet kimlikleri belirtilmemeli. Bunu yapmak ayrımcılıktır.
- Heteroseksüel ve erkek bireylerden bahsederken “heteroseksüel” ve “erkek” olduğu belirtilmemektedir. O halde kadın, eşcinsel, biseksüel ve trans bireylerden de haberle doğrudan ilgisi olmadığı durumlarda bu tanımlamaların belirtilmemesi gerekir.
- “Eşcinsel olduğunu itiraf etti” cümlesindeki “itiraf etti” ifadesi medyada yanlış kullanımlardan biridir. Eşcinsellik, bir suç değildir. Bunun yerine “eşcinsel olduğunu açıkladı” cümlesi daha uygundur.
- “Gerçek adı ...olan travesti...” haberlerde trans bireylerin kimlikteki adları kişilerin onayı alınmadan kullanılmaktadır. kişinin kendisini tanımladığı adı veya adı-soyadı kullanılmalıdır.
- Cinsiyet değiştirme/düzeltme ameliyatı yerine “cinsiyet geçişi ameliyatı” ya da “cinsiyet inşası ameliyatı” ifadelerinin kullanılması gerekmektedir.
- “Cinsel tercih” ifadesinin eşcinselliği, biseksüelliği ve transeksüelliği tanımlamak için kullanımı tamamen yanlıştır. Eşcinsellik ve biseksüellik, heteroseksüellik gibi bir cinsel yönelim; transeksüellik ise bir cinsiyet kimliğidir. “Cinsel tercih” yerine, bu tanımlamalara uygun olarak, “cinsel yönelim” veya “cinsiyet kimliği” kavramlarının kullanılması gerekmektedir.