14.04.2023 - 17:56 | Son Güncellenme:
MİLLİYET.COM.TR ÖZEL - Ramazan ayında ortaya çıkan ve günlük hayat kalitesini olumsuz etkileyen halsizlik, yorgunluk, uyku hali ve konsantrasyon düşüklüğü gibi sorunlar kısır bir döngü yaratarak rahatsızlık veriyor. İnsan vücudunun hamlaşmasına ve uyku haline neden olan bu durum sahurda tüketilen yanlış besinlerden kaynaklanıyor.
Ramazan ayının gelmesiyle birlikte açlığın neden olduğu halsizlik, yorgunluk ve uyku hali birçok insanın yaşadığı temel problemler arasında yer alıyor. Dr. Öğr. Üyesi Diyetisyen Tuba Kayan Tapan bu sorunların özellikle karbonhidrat ağırlıklı besinler tüketilmesinden kaynaklı olduğunu açıkladı. “Eğer sahurda hamur işi ve şeker içeriği yüksek olan gıdalar tüketiliyorsa halsizlik hissi bireylerde daha hızlı açığa çıkabilir” diye aktaran Dr. Öğr. Üyesi Diyetisyen Tuba Kayan Tapan, bu tür gıdaların mideyi çabuk terk ettiğine ve kan şekerinde ani dengesizlikler yarattığına değindi.
İftar saati yaklaştıkça şiddetli gelen açlık hissini azaltmak için hem fazla şekerli hem de karbonhidrat ağırlıklı meyve suyu, reçel, bal, pekmez, hamur işi, pilav, makarna, beyaz ekmek gibi besinlerden uzak durulması gerektiğini vurguladı. Diyetisyen Tuba Kayan Tapan, gece yemelerinin arttığı bu dönemde halsizliği önlemek için tüketilmesi gereken gıdalar arasında mutlaka ‘tam tahıllı ve yüksek lif içerikli besinler’ olması gerektiğinin altını çizdi.
‘SUYUNU DEĞİL MEYVEYİ TÜKETİN’
Sahurda tüketilen birçok besin gün içindeki açlık durumunu büyük yönde etkiliyor. Tokluk hissinin uzun sürelere yayılması için tüketilen besinler bazı zamanlarda daha çabuk acıkmaya yol açabiliyor. Gün içinde oluşan acıkma hissini ertelemek için sahurda ceviz, fındık, badem, kuru kayısı tüketmenin hem sağlığa hem de geç acıkmaya karşı etkili bir yöntem olduğunu belirten Tuba Kayan Tapan sözlerine şu şekilde devam etti:
“Ramazan ayında halsizliği önlemek adına yemek tercihlerine dikkat etmeli. Beyaz undan yapılmış bir besin tüketmek yerine yüzde 100 kara buğday veya tam buğday unlu yiyecekler tercih edilmeli. Eğer kişi sahurda kahvaltı değil akşam yemeği yiyorsa bulgur pilavı üzerine et ekleyip dengeli bir şekilde sahur yapmalı. Bunlara ek olarak, kepekli makarna da tercih edilebilir.”
Gece tüketimlerinin yanı sıra basit şeker kullanımının da gün içinde halsizlik, yorgunluk ve düşük hissetme durumlarına yol açabileceğini hatırlatan Dr. Öğr. Üyesi Diyetisyen Tuba Kayan Tapan, reçel, bal gibi besinler yerine şekersiz fıstık ezmesi gibi besinlere yer vermenin daha sağlıklı olacağını dile getirdi.
‘HALSİZLİĞİN SEBEBİ VİTAMİN EKSİKLİĞİ OLABİLİR’
Yeterli vitamin ihtiyacı karşılanmadığında da halsizlik, yorgunluk gibi sorunlar ortaya çıkıyor. İftar ve sahur arasında vitamin ihtiyacının mutlaka karşılanması gerektiğini anlatan Dr. Öğr. Üyesi Diyetisyen Tuba Kayan Tapan bu durum hakkında kan değerlerine bakılmadan takviye alınmaması gerektiğini belirterek, “Gün içinde ciddi halsizlik hali yaratan vitamin eksikliğinin en belirgin sebebi magnezyum ve demir eksikliği olabilir” diye ekledi.
Dr. Öğr. Üyesi Diyetisyen Tuba Kayan Tapan, özellikle ramazan ayında ortaya çıkan vitamin eksikliğini önlemek için tüketilmesi gereken besinleri ise şöyle sıraladı:
"Kişiler vitamin eksikliğini giderebilmek için bolca potasyum barındıran muz tüketimine özen göstermeli. Bunun yanında armut ve kivi gibi meyveler de potasyum ve C vitamini içeriğiyle vitamin eksikliğini önler nitelikte. Daha lifli ve ferah meyveler tercih etmek her zaman olumlu etkiler yaratır. Kivi, çilek, portakal, mandalina gibi meyveler de tüketilebilir."
Adet dönemi sonrasında oruç tutmaya başlayan kadınlarda görülen halsizliğin normal olduğunu belirten Dr. Öğr. Üyesi Diyetisyen Tuba Kayan, bu durumu şu şekilde açıkladı: “Kadınlar özellikle yoğun adet kanaması geçirdikten sonra oruç tutmaya başladığında halsizlikler daha fazla gözlenebilir. Oluşan halsizlik de demir depolarının adet sürecindeyken azalmasından kaynaklanır. Bu tür sorunlarda gereken vitamin takviyesini almak oldukça önemli.”
HAŞLANMIŞ YUMURTA, LOR PEYNİRİ LİSTEDE OLSUN
Dr. Öğr. Üyesi Diyetisyen Tuba Kayan Tapan, günlük hayatı olumsuz yönde etkileyen ve kişilerin yeterince aktif olmasını engelleyen bu durumların önüne geçebilmek için sofralarda mutlaka olması gereken besin ve besin gruplarını şu şekilde anlattı:
“Süt ve süt ürünleri, yumurta, peynir gibi proteini zengin olan besinlere ne kadar yer verilirse o kadar faydalı olur. Yani işin temelinde ne kadar lifli beslenilirse gün içindeki halsizlik de o kadar giderilmiş olur. Sahur kahvaltılarında haşlanmış yumurta ve lor peyniri gibi protein kalitesi açısından yüksek olan besinler tüketilebilir.”
Oruçluyken zinde kalmaya çalışmak zaman zaman zor olabilir. Zinde kalabilmek için günün belirli saatlerinde yorucu olmayan egzersizler uygulanabileceğini belirten Dr. Öğr. Üyesi Diyetisyen Tuba Kayan Tapan, “Orta şiddetli 40 dakikalık yürüyüşler, 20-50 dakika arası yapılabilecek pilates veya yoga hem hafızayı hem de vücudu zinde tutar” ifadelerini kullandı.