“Pandemi stresi kulak çınlamasını artırdı”
03.11.2020 - 11:43 | Son Güncellenme:
Korona virüs pandemisi bir yandan milyonlarca insanın hastalanmasına yol açarken, henüz virüs ile temas etmemiş kişilerde de yoğun strese neden olabiliyor. Stres nedeniyle oluşan etkilerden bir tanesinin ise kulak çınlaması olduğunu belirten Kulak Burun Boğaz Hastalıkları ve Odyoloji Uzmanı Prof. Dr. Bülent Şerbetçioğlu konu hakkında bilgi verdi.
Covid-19 nedeniyle artan psikolojik etkenler birçok şikâyete yol açtı. Bunların başında tansiyon yüksekliği, kalp rahatsızlıkları, denge bozuklukları ve kulak çınlaması gibi tablolar geliyor.
Çınlama birçok bilinen iç kulak hastalığının yanı sıra iç kulak damarlarından kaynaklanan hastalığın sonucu da belirir. Bu damarsal kökenli çınlamaların pandemiyle birlikte tetiklendiğini gösteren çalışmalar var.
İtalya’da toplam 15 hastanede bir çalışma başlatıldı. Bu çalışmada COVID-19 tedavisinden geçmiş 185 hasta sorgulandığında bunların yüzde 23’ünde hastalıkla birlikte çınlamanın ortaya çıktığı anlaşıldı. Öyle bir şey ki pandemi öncesinde bu hastalarda olmayan çınlama, pandemiyle birlikte tetiklendi.
COVID-19 önceleri salt solunum yolu hastalığı olarak tanımlanırken giderek sinir hücrelerine ilgi gösterdiği ve beyne yerleştiği olgular da gözlendi. Bu ve bu gibi bulgulara dayanarak söyleyebiliriz ki pandeminin çınlamayı tetikleyici etkisi vardır.
Önceden toplumumuzda eve kapanma döneminin kısa süreceği sanılırken, artık bu sürecin uzun süreceği anlaşıldı. Eve kapanma ve sosyal izolasyon, bizim gibi sosyalleşmeyi gelenek haline getirmiş Akdeniz toplumları için ağır psikolojik sıkıntılara yol açtı.
Covid-19 nedeniyle özellikle yaşı ileri grupta giderek azalan sosyal görüşmeler hastalarda psikolojik etkenleri had safhaya çıkardı. Psikolojik sıkıntıyla artabilecek yakınmalar daha fazla görülmeye başlandı. Bunların başında tansiyon yüksekliği, kalp rahatsızlıkları, denge bozuklukları ve kulak çınlaması gibi tablolar geliyor.
Genellikle kulak çınlamasının altında damar hastalıkları yatabiliyor. Mesela çinko eksikliği kulak çınlamasının en önde gelen nedenlerindendir. B12 eksikliği hem dengeyi bozar hem de çınlamaya neden olur. Kansızlık veya aşırı kan hücresinin bulunması da çınlamaya neden olabilir.
Eğer kulak çınlaması şikâyeti varsa önce bu tetkikler yaptırılmalı. Ancak bir hastada kalp rahatsızlığı varsa ya da tansiyonu yükseliyorsa kulak çınlaması da artabilir. O yüzden tansiyon yüksekliği ve çınlama ikisi bir arada bulunan hastaların özellikle kendilerine daha fazla özen göstermeleri gerektiği ortaya çıktı.
Kardiyolojiye başvuran hipertansiyon ve kalp hastası sayısı çok arttı. Kısaca pandemi hem tansiyon ve kalp rahatsızlıklarını yükseltti, hem kulak çınlamasını artırdı. Yalnız kalan ileri yaş grubundaki hastalar daha çok denge bozukluğu ve çınlama nedeniyle bu dönemde hastanelere başvurdu.
İç kulağımızdaki damarlar, kronik stres ve sinirsel gerginliklerde daha fazla daralıyor. Böylece çınlama daha fazla ortaya çıkıyor. Örneğin normalde evden çıkamayıp strese giriyorsunuz, stres çınlamayı artırıyor, çınlama da stresi artırıyor. Bu tarz bir kısır döngüye girildiğinde çözümü ilk etapta ilaçlarda aramamak gerekiyor.
Hipertansiyon hastalarında çınlamanın artması, aynı zamanda tansiyonun yükseldiğine işaret edebilir. Bu durumda tansiyon ilaçlarını düzenli almaları, tuz alımını kısıtlamaları gerekiyor. Ayrıca bu hastalar gerginliği arttırıcı tutum ve davranışlardan kaçınmalı, mümkün olduğu kadar olumlu şeyler düşünmeli, müzik dinlemeli, meditasyon, yoga gibi rahatlatıcı fiziksel egzersizler yapmalı; en güzeli doğa yürüyüşlerine çıkmalı. Ne zaman biteceği belli olmayan türden stres, bağışıklığımızı düşüren en önemli etkenlerdendir.
Her şeyden önce sürekli stres ortamından sıyrılmalı, gece gündüz pandemi haberleri izlenmemeli. Merak edilen bir konu ise, kulak çınlamasının kendisi işitme kaybına yol açmaz. Ancak çınlamanın nedeninin üzerine erken giderseniz, işitme kaybının da üzerine gidilmiş, hatta önlenmiş olur. Çınlamaya neden olan faktör neyse aynı zamanda işitme kaybına neden olacak faktör de odur. Önlenebilen işitme kayıpları içinde, en önde gelen nedenler, psikolojik stresle ve gürültüyle birlikte beliren işitme kaybı ve çınlamadır.
