Kansızlık varsa sakın bu hataları yapmayın!
01.04.2020 - 10:16 | Son Güncellenme:
Kansızlık; uykusuzluk, halsizlik, ellerde uyuşma gibi birçok soruna neden olur. Kansızlık sorunuyla mücadele etmek içinse en önce buna yol açan sebebi bulmak çok önemlidir. Sebep bulunduktan sonra beslenmenizde ufak düzenlemeler yapmanız gerekebilir. Peki, demir takviyesi için kavanoz kavanoz pekmez ya da tabak tabak ıspanak yemek ne kadar doğru? Doğru sandığımız bu bilgiler, yarardan çok zarar da verebilir! İşte kansızlık yaşayanların asla yapmaması gerekenler...
Hematoloji Uzmanı Prof.Dr. Fatma Deniz Sargın, kansızlık olarak bilinen anemiye karşı hayvansal proteinlerin tüketilmesi gerektiğine işaret ederek “B12 vitamini ile demir en çok kırmızı ette ve yumurta sarısında bulunur. Tavuk ve balık gibi beyaz ette, kırmızı et kadar B12 vitamini ve demir fazla değildir. Süt ise demir ve B12 vitamini içermez” ifadelerini kullandı.
Folik asidin daha çok yeşil yapraklı gıdalarda bulunduğunu belirten Prof.Dr. Sargın “Bitkisel gıdalardan da demir alabiliriz. Bunlara bitkisel demir denir. Mesela yeşil yapraklı bitkilerde, hububat dediğimiz mercimek, nohut, fasulye gibi gıdalarda demir bulunur. Ancak vücudumuzdan en iyi emilen demir hayvansal demirdir” dedi.
Ispanak gerçekten demir deposu mu?
Prof.Dr. Sargın, sanılanın aksine ıspanakta demirin az olduğunu vurgulayarak şöyle devam etti: “1800'lü yıllarda ıspanaktaki demirin hesaplamasında yapılan bir virgül hatası 1930'lu yıllarda ortaya çıktı. Ancak o zamandan beri hiçbir şey değişmeden hâlâ 'Ispanak yiyin' diye tavsiyeler var. Brokolide ıspanağa nazaran daha fazla demir vardır. Yine de vücudun demir deposu için bitkisel demirleri kilolarca tüketmeniz lazım.
Pekmezin fazlası kalbe zarar!
Aynı şekilde pekmezin içindeki demirde yine bir hayvansal protein kadar fazla değildir. Demir takviyesi için kavanoz kavanoz pekmez yemeniz lazım ama pekmezin yapıldığı bitkiler ürünler potasyum içerir. Pekmezi bu kadar çok sürekli vücudunuza alırsanız potasyum birikerek kalbiniz için zararlı bir düzeye yükselebilir. 1-2 kaşık aldığınız pekmezle demir olmaz. Süt ve süt ürünleri demir emilimini azaltabilir. Mide ilaçları mesela emilen ilaçlar demir emilimini azaltabilir.
Demir içeren gıdalarla çay ve kahve...
Çay ve kahve demir emilimini azaltabilir. Dolayısıyla bunların hiç içilmemesi değil, demir içeren gıdalarla birlikte tüketilmemesi gerekiyor. Örneğin sabah kahvaltısında yoğurt aldınız veya süt içtiniz aradan 3-4 saat geçtikten sonra öğle yemeği yiyebilirsiniz. Çünkü o aldığınız sütlü gıda midenizi terk etmiş olur.”
Bitkisel karışımlarda hayati tehlike
'Kan yapıcı' ya da 'zayıflatıcı', 'kilo aldırıcı' adı altında internet ortamında satılan bitkisel ilaçlara karşı da uyaran Prof.Dr. Sargın, şu bilgileri verdi: "Çeşitli hastalıklara iyi geliyor iddiasıyla birtakım bitkisel şeyler piyasada kontrolsüz bir şekilde bulunuyor. Bunları daha çok internet ortamında okuyan insanlar heveslenerek kullanmaya başlıyorlar. Ne yazık ki bizim bu şekilde kemik iliği yetmezliği, karaciğer yetmezliği, böbrek problemleri ile gelen hastalarımız oluyor. Doktora danışılmadan bilinçsizce bu tür karışımlar kullanılmamalı. Ayrıca danışılmadan vitamin ilaç alınmamalı. Doktor uygun görürse vitamin ve demir takviyesi kullanılabilir.
Akdeniz anemisi varsa fazladan alınan demir hasta ediyor
Akdeniz ülkesi olduğumuz için bizde rastlanan kansızlıkların bir kısmı demir eksikliğine çok benzeyen talasemi yani Akdeniz anemesidir. Bu daha çok çocukluk çağından başlar ama bazen taşıyıcılığı veya hafif (minör) şekli olur. 'Ben kansızım' deyip demir hapını durmadan alınırsa Akdeniz kansızlığı hastalığı için ters düşer. O demir zaten bu hastalıkta vücutta fazla üretilir. Siz üzerine bir de demir eksikliği yokken bunu düzeltmek için demir verirseniz o demir karaciğerinizde, kalbinizde, kemik iliğinizde birikerek orada hasar yapar. Demir tedavisinin kullanma süresini mutlaka hekim belirlemeli ve bu hekimin de biraz hematolojiye aşina olması lazım."
