Epilepsi hakkında bilinmesi gereken gerçekler
03.01.2020 - 12:17 | Son Güncellenme:
Türkiye'de 1 milyona yakın epilepsi hastası bulunuyor. Ancak bu hastalığa sahip kişiler, hasta yakınlarındaki bilinçsizlik ve hastalığı tanımama nedeniyle tedavi edilemiyor hatta toplumdan dışlanıyor! Tedavi uygulanmayan hastalar nöbet sırasında fiziksel yaralanmalara, banyo veya yüzme sırasında nöbet meydana gelirse boğulmalara maruz kalıyor. Depresyon ve kaygı duyabilen hastalar, hafıza veya diğer düşünme becerilerinde azalma da yaşayabiliyor. Peki, halk arasında sara olarak da anılan epilepsi hakkında neleri yanlış biliyoruz? İşte epilepsi ile ilgili doğru bilinen yanlışlar...
Epilepsi hastası olan aileleri uyaran Beyin ve Sinir Hastalıkları Cerrahisi Uzmanı ve Türk Nöroşirürji Derneği üyesi Prof.Dr. Ersin Erdoğan, “Kişilerin epilepsili olduğu bilinmeli, saklanmamalı, gerekli önlemler vaktinde alınmalı. Yaygın yanlış inanışlar yüzünden hastalar gerekli tedaviyi alamıyor ve toplum tarafından dışlanıyor. Epilepsi, bulaşıcı olmayan, ilaç ve tıp bilimi yöntemi ile iyileştirilebilen, hastaların normal hayatlarına devam edebildiği, meslek sahibi de olabildiği bir hastalıktır. Hastalık kimi hastalarda uzun yıllar, hatta ömür boyu hastaya eşlik edebilir. Hastalığı tanımak, buna göre yaşam aktivitelerini düzenlemek, hekimin tavsiyelerine uymak, yaşam aktivitelerini düzenlemek gerekir” diye konuştu.
Epilepsi ruhsal bir bozukluk ya da bulaşıcı bir hastalık değildir!
Epilepsi hastalığı ile ilgili en yaygın yanlışların başında hastanın nöbetinden dolayı, hastalığın doğaüstü güçlere bağlı oluştuğu, ilaç ve tıp bilimi dışı yöntemlerle iyileşebileceği inancı geliyor. Toplumda, hastalığın ruhsal bir bozukluk sonucu ortaya çıktığı, bulaşıcı bir hastalık olduğu kanısı da en yaygın yanlışlardan ikisi.
Epilepsi nöbeti geçiren birine bunları sakın yapmayın!
Epilepsinin tedavi edilemez bir hastalık olduğu algısının değişmesi gerektiğini söyleyen Prof.Dr. Ersin Erdoğan, “Epilepsi nöbeti geçiren kişiler topluma rahatlıkla katılabilir. Günlük aktivitelerini rahatlıkla yerine getirebilir. Epilepsili hastalar eğitim hayatlarına devam ettiği sürece meslek sahibi olabilirler, çalışma hayatına katılabilirler. Epilepsi nöbeti demek için mutlaka kol ve bacaklarda kasılma ve çırpınma olması gerekmiyor. Farklı semptomlar da görülebiliyor. Halk arasında nöbet geçiren kişilerin ağzına kaşık gibi cisimler sokulması hasta için çok tehlikeli durumlar ortaya çıkarabilir. Nöbet geçiren kişilere soğan keskin kokular koklatılmamalı. Hasta en yakın hastaneye ya da sağlık kuruluşuna götürülmeli” ifadelerini kullandı.
Epilepsi nasıl tedavi edilir?
Her hastanın nöbeti ve durumu kendine özeldir. Titizlikle değerlendirilmeli. Aynı sınıf epilepsisi olanlarda bile tedavi yaklaşımları ve ilaçların cevapları değişiyor” diyen Prof.Dr. Ersin Erdoğan şu ifadeleri kullandı:
"Epileptik nöbetler özelliklerine göre adlandırılır ve sınıflandırılır. Epilepsiler, ana hatları ile jeneralize (tüm beyni ilgilendiren) ya da fokal (beynin bir kısmını ilgilendiren), bilincin korunduğu ya da kaybolduğu, sebebi bilinen ya da bilinmeyen, özel sendromlara bağlı olan nöbetler olarak alt gruplara ayrılırlar. Epilepsi hastalığından öncelikli tedavi ilaç tedavisidir. Yüzde 65’e kadar başarı oranı vardır. Ancak ilaçlar nöbetleri kontrol etmediğinde, biz bu duruma tıbbi olarak dirençli epilepsi veya ilaca dirençli epilepsi diyoruz, epilepsi cerrahisi bir seçenek olabilir. Epilepsi ameliyatının amacı, nöbetleri ortadan kaldırmak veya ilaçları kullanarak ya da kullanmadan nöbetlerin şiddetini azaltmaktır. İyi kontrol edilemeyen epilepsi, birtakım komplikasyonlara ve sağlık risklerine neden olabilir.
Epilepsi ameliyatı ne zaman yapılır?
Epilepsi ameliyatı, beyninizde nöbetlerin ortaya çıktığı bölgeyi kaldıran veya değiştiren bir prosedürdür. Epilepsi cerrahisi, nöbetler her zaman beyindeki tek bir yerden kaynaklandığında en etkilidir. Epilepsi cerrahisi ilk tedavi yöntemi değildir. Ancak en az iki epilepsi ilacı nöbetleri kontrol edemediğinde düşünülür. Epilepsi ameliyatı için uygun olup olmadığınızı ve prosedürün nasıl yapıldığını belirlemek için bir dizi ameliyat öncesi değerlendirme gereklidir.
Parlak ışıklar ve uykusuzluk da epilepsi nöbetini tetikliyor!
Epilepsi hastalarının günlük yaşam aktivitelerine de çok dikkat etmeleri gerekir. İlaç tedavisi ile kontrol altında iken sadece uykusuzluk ya da parlak ışıklara maruziyet nedeni ile nöbetleri tetiklenen, düzenli giden seyri olumsuz yönde etkilenen hastalar mevcuttur. Öncelikle hastaların ilaç tedavilerini hekimlerin önerdiği şekilde tam doz ve saatinde kullanmaları gerekir. Uyku saatlerine kesin olarak dikkat edilmelidir. Öğünler saatinde alınmalı, aç kalınmamalıdır. Alkol, uyuşturucu madde, aşırı kahve tüketimi, uyarıcı yiyecek ve içeceklerin nöbetleri tetiklediği biliniyor. Karaciğer üzerinden metabolize olan ilaçların kullanımı durumunda benzer gruptan ek ilaçlar almak ya da bazı gıdaları yoğun şekilde tüketmek bu kimyayı değiştirebileceğinden önerimiz dengeli ve sağlıklı beslenmektir.”
