Türkiye her yaşta popçu!

Müziğe ulaşmak için plaklardan walkman’lere, CD’lerden mp3 çalarlara pek çok aracı tükettik. Tüm bu araçları telefonumuza ya da bilgisayarımıza yerleştiren ve dünyanın öbür ucundaki bir müzisyeni keşfetmemizi sağlayan Spotify, 2006 yılında İsveç’te kuruldu ve Türkiye pazarına 2013 yılında girdi. Yıllar içinde platform, müzik endüstrisinin öncülerinden birine dönüştü. 92 ülkede 299 milyon kullanıcısı olan Spotify’ın Güney Avrupa Müzik Direktörü Melanie Parejo, platformun Türkiye’deki kullanıcıları ile ilgili ilk kez bir röportaj verdi. 2020’nin ilk 6 ayında Türkiye’de en çok dinlenen isimleri ve şarkıları açıklayan Parejo, Türkiye’de hâlâ en çok dinlenen türün Türkçe pop olduğuna dikkati çekiyor. Spotify’ın Türkiye’deki müzik tablosuna olan etkilerini, karantina sürecinin dinleme alışkanlıklarına olan etkilerini paylaşan Parejo, platformun çalma listelerindeki metrik ölçümlere dair de bilgiler verdi.

Türler arası sınır kayboluyor

Türkiye’deki Spoitfy kullanıcıları en çok hangi türü dinliyor?

Öncelikle Türkiye’de lokal müziğin içinde olduğu dönüşüme biraz bakalım. Müzik türleri arasındaki sınırlar her geçen gün daha da görünmez oluyor. Rap ve pop birbirine daha da yaklaşıyor ve artık hangi şarkının hip hop hangisinin pop olduğunu söylemek o kadar da kolay değil. Sonuç olarak bugünün lokal müziği, pop ve hip hop’un güçlü konumlarıyla ve daha da önemlisi bu iki müzik türünün organik füzyonu ile hayat buluyor diyebiliriz. Bu durum aynı zamanda, farklı müzik türlerinden sanatçılar arasındaki düetlerin artışında ve bizim Spotify olarak birden fazla müzik türünü içeren çalma listelerimizde de kendisini gösteriyor. Pop sanatçısı Edis’in RnB/trap soul tarzındaki şarkısı ya da ünlü rapçi Anıl Piyancı’nın Indie grubu Perdenin Ardındakiler ile birlikte çıkardığı single çalışması ve yine Murda ve Zeynep Bastık’ın reggaeton nüansları ile pop müzik türünün bir harmanı olan “Güneş” adlı şarkıları... Bunlar sadece birkaç örnek.

İlk üçün ikisi pop şarkı

Yani aslında en çok popüler müzik dinleniyor...

Ocak - Haziran 2019 ile Ocak - Haziran 2020 verilerini karşılaştırdığımızda, genel müzik tüketiminde pop, Türkiye’de tüm yaş gruplarında en çok dinlenen müzik türünü oluşturuyor. Pop müziği, rock, rap ve arabesk, Karadeniz müziği gibi türleri de içinde barındıran halk müziği takip ediyor. Bu yaz örneğin, pop şarkıları Türkiye’de oldukça başarılıydı. 1 Haziran - 15 Ağustos tarihleri arasındaki Spotify verilerine göre, ilk 3’te yer alan şarkıların 2’si pop şarkısıydı. Oğuzhan Koç’tan “Kendime Sardım” ilk sırada, Zeynep Bastık’tan “Her Mevsim Yazım” ise 3’üncü sırada yer aldı. Diğer yandan pop, Türkiye’de en çok dinlenen müzik türü olurken, hip hop yüzde 20’lik oransal büyüme ile en çok büyüyen müzik türü. Hip hop müziği Türkiye’deki Spotify kullanıcıları tarafından çok sevilerek dinleniyor. Hip hop, açık ara en çok büyüme oranına sahip müzik türü, o nedenle hip hop şarkılarını ve pop-hip hop karması olan müzikleri tablolarda ilk sıralarda görmek oldukça doğal.

Haftada 350 başvuru

Editoryal başvurular için Türkiye’deki sanatçılara tavsiyeleriniz neler?

Spotify olarak, özellikle de bağımsız sanatçı topluluğu için sahip olduğumuz en havalı araçlardan biri, müzisyenlerin şarkılarını Spotify’ın tüm editörlerinin değerlendirmesine sunmalarına imkan veren ve böylece onlara dünya genelinde editoryal çalma listelerine girme şansı sağlayan çalma listesi başvuru aracı. Bu aracımız her sanatçıya ya da sanatçının ekibine, bizim editoryal ekibimize doğrudan erişme olanağı sunuyor. Türkiye’de her hafta 350 civarında başvuru alıyoruz. Sanatçıların sadece “Sanatçılar için Spotify” hesaplarına giriş yapmaları ya da eğer bir yapım şirketi ile çalışıyorlarsa Spotify Analytics’e gitmeleri yeterli. Orada, çalma listesi değerlendirmesi için her başvuru adına henüz yayınlanmamış bir şarkıyı gönderebilir ve böylece ekibimizle paylaşabilirler.

‘Karantina nostalji dinlemeyi artırdı’

Karantina dinleyicileri nasıl etkiledi?

Karantina sürecinin dünyanın her yerinde, herkes üzerinde oldukça dramatik bir etkisi oldu. Dışarı çıkamadık ve evde ailelerimizle daha fazla zaman geçirdik. Tüm bunlar bizim müzik dinleme alışkanlıklarımızı da etkiledi çünkü; müzik tüm bu anlarımıza ve hatta burada sayamadığım daha pek çok âna eşlik eden bir araç. Müzik tüketiminde herhangi bir düşüş görmedik. Daha çok, sosyal mesafelendirmenin müzik dinlemelerini değiştirdiğini ve yeni trendlerin ortaya çıktığını söyleyebiliriz.

‘Yüzde 54 artış var’

Nasıl trendler bunlar?

Örneğin; oyun konsolu, TV’ler, akıllı hoparlörler, masa üstü bilgisayarlar gibi evde bulunan hoparlörlerden dinlenen müzikte artış gözlemledik. Diğer yandan dinleyiciler, nostalji duygusunun içine girdi. Belki de zor zamanlarda tanıdık bir şeyler dinlemek sanırım bir rahatlama sağladı. Kullanıcıların oluşturduğu nostalji temalı çalma listelerinde yüzde 54’lük bir artış yaşandı. Yeni podcast’lere ilgi arttı, ebeveynler çocukları için müzik ve podcast yayınlarını açtılar, dinleyiciler daha çok chill müzik moduna yöneldi, kullanıcılar karantinadan önceki aya göre daha çok spor odaklı çalma listesi oluşturdu ve takip etmeye başladı. Koşu, yoga, doğa sesleri ile meditasyon çalma listelerinin dinlenmeleri arttı. Dahası, Spotify’da global olarak (30 Temmuz itibariyle) 1.3 milyondan fazla karantina temalı çalma listesi yer aldı ve “sıkılmak” ya da “sıkıntı” başlığı altında 127 binden fazla çalma listesi oluşturuldu.

Şarkılar için herhangi bir çalma listesi hiyerarşisi var mı?

“Türkçe Pop”, “Türkçe Rap”, “Hot Hits Türkiye” gibi yerel ya da “Rap Caviar”, “Today’s Top Hits” gibi global çalma listelerimizin bazıları diğerleriyle kıyaslandığında daha popüler. Ama herhangi bir hiyerarşiden söz etmek doğru olmaz. Dünya genelinde binlerce editoryal çalma listesi oluşturuyoruz ve her temaya, mevsime, âna, tatile ya da dönüm noktasına eşlik edecek çalma listelerimiz var.

En hareketli müzik temmuzda dinlendi

Bisiklet sürmek ve paten kaymak, dünya genelinde bu aktiviteler çerçevesinde oluşturulan 54 bin çalma listesiyle geçen dönemde oldukça popüler aktiviteler arasında yer aldı.

Temmuz ayında kullanıcılar, daha önceki aylara kıyasla daha hareketli ve tempolu müzikler dinledi. Bu durumda, temmuz ayını bugüne kadar 2020 yılının “en mutlu” ayı olarak kabul edersek, nisan ayını müzikseverlerin “daha mutsuz”  oldukları ya da düşük tempolu müzik dinledikleri ay olarak gösterebiliriz

Araba yolculuklarının daha popüler olmasıyla birlikte, haziran ayından temmuz ayına kadar olan dönemde araba yolculukları ile ilgili çalma listelerinin oluşturulma oranında yüzde 92 artış yaşandı.

Kamp temalı çalma listeleri de haziran ayından temmuz ayına kadar olan dönemde yüzde 140 arttı.

İstatistik karşılaştırması

Müzisyenler kendi müziklerini Spotify’da nasıl tanıtabilir? Spotify üzerinden müzisyenlerin erişim sağlayabileceği istatistikler neler?

Platformdaki “Sanatçılar için Spotify” isimli araç; sanatçılara ve onların ekiplerine dinleyici kitlesi, şarkı ve çalma listesi istatistikleri sunuyor. Diğer yandan kendi müziklerini tanıtmalarını ve Spotify profillerini yönetmelerini sağlayor. Türkiye’deki müzisyenlerin platformu anlamaları ve kendi müziklerini tanıtmaları için platformu en iyi şekilde kullanmaları için Türkçe kaynaklar da mevcut. Çok yakın zamanda ayrıca, sanatçıların kendi albüm, profil ya da şarkılarını sosyal medyada tanıtmaları için kişiselleştirilmiş görseller oluşturmalarını sağlayan Promo Cards özelliğimizi de Türkiye’de sunduk.

“Sanatçılar için Spotify” özelliğiyle bir müzisyen neler yapabilir?

Biyografilerini, profil görsellerini güncellemek için profilleri üzerinde çalışabilir, kendi çalma listelerini paylaşabilir ve dinleyicilerin onları Spotify’da nasıl gördüğünü yönetebilir. “Sanatçının Seçtikleri” özelliği sayeside profillerinin üst kısmında spesifik bir içeriği öne çıkarabilir. Hangi şarkının daha iyi performans sergilediğini takip edebilir. Dinleyicilerin, sanatçının müziğini nasıl keşfettiklerini ve dinlediklerini öğrenebilir. Lokasyon ve yaş gibi hayranları ile ilgili demografik verilere ulaşabilir. Kaydetmeler ve takipçilerin yanı sıra, günlük ve aylık tekil dinleyicileri izleyebilir. Diğer sanatçılar ile istatistikleri karşılaştırabilir. Spotify’ın editoryal ekibine yeni çıkacak şarkısı için başvuruda bulunabilir.