19.04.2020 - 07:00 | Son Güncellenme:
Gülden Öktem
Salgınla birlikte Türkiye’de eve kapanan insanların bu süreçteki tüketim alışkanlıklarına dair iyzico.com isimli web sitesi çeşitli veriler yayınladı. Bu verilere göre, mart ayının ikinci haftasından itibaren kitap satışlarında yüzde 32’lik bir artış gözlemlendi. Karantinayla kitap stoklarının yenilendiği ve online kitap mağazalarındaki ortalama sepet tutarının 80 TL seviyesinde olduğu ortaya çıktı.
Yaşam mücadelesi
Bu tablo umut verici gibi gözükse de uzun yıllardır fiziksel kitap satışı yapan, bulundukları kentlerin simgelerine dönüşen bağımsız kitapçılar ve sahaflar bu süreçte zor zamanlar geçiriyor. Kitapçılar Birliği (The Bookseller Association) yöneticisi Meryl Halls, krizin Amazon gibi online satış firmalarının güçlenmesine katkı sağladığını, fakat karantinadan sonra insanların fiziki ortam ve sosyalleşme arayışıyla kitabevlerine koşacaklarını ifade ediyor. Tabii bu kitabevleri hâlâ ayakta kalabilirse.
El ele verdiler
İşte bunun için başta Amerika olmak üzere çeşitli ülkelerde, kitabevlerinde, eski günlerde olduğu gibi uzun vakitler geçirerek, sayfalar karıştırarak kitaplar alınabilsin diye okurlar ve yazarlar dayanışma sergiliyor.
Biletli etkinlikler
ABD’de Bay Area bölgesindeki bağımsız kitabevlerini desteklemek için 8 Nisan’da biletli, sanal edebiyat etkinlikleri başladı. Etkinlik dizisi her çarşamba, Zoom üzerinden canlı yayınla gerçekleştiriliyor. Biletlerin Eventbrite üzerinden satışa sunulduğu etkinliklerin biletlerinin belirli bir ücreti yok, isteğe bağlı olarak 0-100 dolar arası bir ücret ödenebiliyor. Gelirler doğrudan ihtiyaç sahibi kitabevlerine gidiyor. Etkinlikler kapsamında yazarlarla soru-cevap ve kitap okumaları hayata geçiriliyor.
Yerdeniz’in müdavimleri
İzmir’deki Yerdeniz Kitapçısı da pandemi nedeniyle bir süre müdavimlerine kapısını kapatmak zorunda kaldı. Yerdeniz, destek olmak isteyenlere sosyal medyadan şöyle teşekkür etti: “Değerli okurlar, COVİD-19 nedeniyle kapalıyız. Arayan, soran, ileride alacakları kitaplar için ön ödeme yapmayı önererek dayanışmak isteyen okurlarımıza yürekten teşekkür ederiz. Kargo çalışanı arkadaşların iş yükünü artırmamak için online satışlara da ara verdik. Arayıp kitap isteyenlere yardımcı olamadığımız için çok üzgünüz. Hepimiz sağlıcakla kalalım.”
Yazardan destek
ABD’de yazar James Patterson, bağımsız kitabevlerini desteklemek için ünlü oyuncuların ve ABD Kitapçılar Birliği’nin de yer aldığı bir kampanya başlattı. Aynı zamanda Kitap Endüstrisi Yardım Vakfı (Book Industry Charitable Foundation) elçisi olan Patterson, kampanya kapsamında 500 bin dolar bağış yaptı. Yazar; yayıncıların, diğer ünlü yazarların ve iş insanlarının da kampanyaya destek vermelerini istiyor.
Ücretsiz reklam
İngiltere’de bazı medya kuruluşları, bağımsız kitapçıların ve sahafların reklamlarını ücretsiz yayınlayacaklarını duyurdu.
OnlIne bağışlar
ABD’de Kitap Endüstrisi Yardım Vakfı (Binc Foundation), bağımsız kitabevlerine destek için topladığı bağışlardan 200 bin doları kitabevlerine hibe olarak gönderdi. New York’ta da salgın nedeniyle kapanan bağımsız kitabevlerini desteklemek amacıyla, http://bookshop.org adlı kitap satış platformunda yapılan her satış gelirinin yüzde 30’u zor durumdaki kitabevlerine verilecek. Geçen hafta itibarıyla toplanan miktar 100 bin dolara ulaştı.