Hafızanın kendine yenilgisi

Müjde Işıl - Hafıza odaklı çalışanlar, özellikle de sanat tarafında olanlar için unutmak, yaşanabilecek en büyük travmalardan. Sözelci beyin, sözlerini adım adım kaybedince varlık nedenini de yitiriyor. Judi Dench’in “Iris” filminde canlandırdığı Iris Murdoch’ta ve daha birçok yapımda bu trajediye tanıklık ettik. Iris Murdoch gibi doğrudan gerçek bir kişi ve yaşam hikâyesi anlatmamakla birlikte “The Great Lillian Hall/Muhteşem Lillian Hall”un esinlendiği karakterler var. İsmini aldığı Lillian, sessiz film döneminin yıldızlarından, İngiliz oyuncu Lillian Hall-Davis. Alfred Hitchcock’un İngiltere’de yönettiği filmlerde oynamış, en çok da “Quo Vadis” ile tanınmış bir oyuncu.

Anne-kız ilişkisi 

Ancak sesli döneme ayak uyduramamış, kariyerinde keskin bir düşüş yaşamış ve henüz 35 yaşındayken intihar etmiş. Bir de Marian Seldes var; “Muhteşem Lillian Hall”un senaristi Elisabeth Seldes Annacone, onun yeğeni. Amerikalı tiyatro oyuncusu Marian Hall Seldes tam beş kez Tony Ödülü’ne aday gösterilmiş, 1967’de “A Delicate Balance” adlı oyunla En İyi Yardımcı Kadın Oyuncu dalında Tony Ödülü’nü; 2010’da Yaşam Boyu Başarı Ödülü’nü almış. Son yıllarında demansla mücadele etmiş ve 11 sene önce 86 yaşında vefat etmiş. 

“Muhteşem Lillian Hall”un başkahramanı da bir tiyatro ikonu. Broadway’in en iyilerinden biri. Yıllarını verdiği mesleğini ilerleyen yaşına rağmen sürdürüyor. Çehov’un “Vişne Bahçesi” oyununun prömiyeri için çalışıyor. Aniden repliklerini karıştırması ve unutması tüm ekibi şaşırtıyor. Doktora gittiğinde ise demans olduğunu öğreniyor. Film, Lillian Hall’un hastalıkla yüzleşmesi ve bu süreçte oyununa hazırlanmasını anlatıyor. Vefat etmiş kocasını özlüyor, kızıyla mesafeli ilişkisi onu zorluyor. Yardımcısı Edith onu koruyup kolluyor. 

Filmin yönetmeni Michael Cristofer, Pulitzer ve Tony Ödüllü bir sanatçı. Ancak filmin senaryo ve yönetmenlik açısından öne çıkan pek bir detayı yok. Tarz olarak teatral olmaktan çekinmiyor ama bir yandan da aralara serpiştirilmiş siyah-beyaz röportajlarla belgeselvari bir havaya bürünüyor. Lillian’ın sadece hastalığıyla yüzleşmesini “The Father” gibi derinlemesine anlatmak yerine kızıyla annelik üzerine yüzleşmesini de hikâyeye dahil ediyor. İyi bir oyuncu olsa da iyi bir anne olamamanın ağırlığını yansıtıyor Lillian karakteri. Tiyatro yönetmeni baba ve tiyatro oyuncusu annenin kızı olarak yaşanan hayal kırıklıkları hayli etkileyici ama filmde bunlar kısa bir bölümde yer bulabiliyor. Demans ile paralel şekilde, geriye dönüşlerle anlatılabilirmiş anne-kız geçmişi hâlbuki. 

Yıldızlar geçidi

Filmin oyuncu kadrosu, hikâyesinden çok daha güçlü. Önceleri Meryl Streep için düşünülen Lillian Hall rolünde Jessica Lange harikalar yaratıyor. Yüzündeki her çizginin hakkını veren Lange, karakterinin gelgitlerini, isyanını, mesleğine aşkını kusursuz yansıtıyor seyirciye. Kısa rolleri olsa da iki yıldızı daha var filmin. Kathy Bates, “Men Don’t Leave” ve “American Horror Story” dizisinden sonra yeniden Lange ile çalışıyor. Lillian’ın yardımcısı Edith’i canlandıran Bates, kendini öne çıkarmadan tüm alanı Lange’a açmış. Eski Bond’lardan Pierce Brosnan da karizmatik komşu rolünde yine gönlümüzü çalmayı başarıyor.