Aşıklı Höyük dünyayı dolaşacak

Seray Şahinler - Tarihi 10 bin 500 yıl öncesine dayanan Aşıklı Höyük’te “hayat”, son 30 yıldır süren arkeolojik kazılarla aydınlanıyor. Aksaray’ın Gülağaç ilçesinde, Hasan Dağı ile Melendiz Çayı arasında yer alan Aşıklı Höyük, Orta Anadolu’nun bilinen en eski köyü. 10 bin 500 yıllık tarihe sahip Aşıklı Höyük, avcı toplayıcı dönemden yerleşik tarım düzenine geçişin hemen her aşamasının izlenebildiği bir kazı alanı. İlk beyin ameliyatının yapılması, koyun ve keçinin ilk kez evcilleştirilmesi gibi pek çok ilkin de yaşandığı bir yer. Mihriban Özbaşaran ve Güneş Duru öncülüğünde yürütülen kazılar, tarihi kentin bütün yönleriyle aydınlatılmasına büyük katkı sunacak.

Şimdi Aşıklı Höyük’e bir başka “perspektiften” bakma vakti… Arkeolojiyle sanatı buluşturan “Kazı İzleri” sergisi keşfedilmeyi bekleyen Aşıklı’ya sanatsal bir bakış. Aşıklı Höyük Dostları Derneği’nin çabasıyla düzenlenen sergi kazı çalışmalarını desteklemek ve bölgenin tanınırlığını artırmak için sanatın gücüne temas eden bir dayanışma projesi.

13 sanatçı yer alıyor

Fırat Arapoğlu ve Gary Sangster küratörlüğünde düzenlenen sergi, Türkiye, İngiltere, İspanya, ABD ve Kolombiya’dan 13 sanatçının farklı disiplinlerde ürettiği eserlere yer veriyor. Odak noktamız elbette Aşıklı Höyük…

Tarihi Hüsrev Kethuda Hamamı’nda düzenlenen sergi, Anita Taylor’ın çarpıcı işiyle açılıyor. Sanatçının altı büyük sureti tarihi hamamın duvarlarını süslemiş. Taylor’ın kâğıt üzerinde kömür kullanarak ürettiği çizimlerin perde arkasında ise tarihi bölgeyle eşleşen bir tercih var. Karbon tozunun birikmesiyle insan, imajını ve varlığının eşdeğerini buluyor. Ve bu çizimler kendi arkeolojilerini oluşturuyor. Hamamın atmosferinin Aşıklı’yı sanatla buluşturan tarihsel role boyut kazandırdığını da ekleyelim.

Murat Germen’in gözüyle tarih bir başka güzel! Daha önce Sagalassos başta olmak üzere pek çok tarihi mekânı merceğine alan Germen bu kez Aşıklı Höyük için etkileyici bir işe imza atmış. Germen’in “Kopma” adlı eseri höyüğün çevresini dairesel bir gezegen olarak tasvir ederken, sanatçının eserin ortasına konumlandırdığı yarık, yerleşik hayata geçildikten sonra mülkiyet kavramının oluşması ve buna bağlı olarak yaşanan doğal döngüden “kopmalara” atıf yapıyor. Her toplumun kaderinde yer alan yegâne şey: Göç! Hamamın koridorlarından gezerken karşınıza çıkan ve bir anda şaşırtıcı bir atmosfer yaratan Şahin Domin’in isimsiz heykeli, Aşıklı’dan farklı zamanlarda yapılan göçe odaklanmış. Özgül Arslan, Eva Bosch, Ahmet Rüstem Ekici, Leyla Emadi, Stephen Farthing, Osman Nuri İyem, Blanca Moreno, Dillwyn Smith, Hakan Sorar ve Emre Zeytinoğlu sergide yer alan sanatçılar arasında.

Türkiye’deki arkeolojik kazıların büyük bölümü yabancı enstitülerin iş birliğiyle yürütülüyor. Aşıklı’da da Universitat Autònoma de Barcelona (UAB) ve University of Dundee (UD)’nin katkılarını görüyoruz. Bu vesileyle sergi de bu iki durağa uğrayacak. 25 Şubat’a kadar ziyaret edilebilecek “Kazı İzleri / Lines of Site” sergisi, İstanbul’dan sonra İspanya’nın Barselona ve İskoçya’nın Dundee şehirlerinde izleyiciyle buluşacak. Sergiyle eş zamanlı olarak bir dizi seminer düzenlenecek. Sanat ve Arkeoloji Projesi Seminer Programı Postane binası, Galata’da gerçekleşecek, ayrıca YouTube üzerinden canlı yayınlanacak.